Jesteś w:
Cyprian Kamil Norwid
Część druga
Podmiot twierdzi, że nie ma znaczenia, gdzie człowiek jest pochowany i „w jakiej urnie”, że przestaje to mieć znaczenie, kiedy najpewniej:
Na przykładzie wszystkich postaci wspomnianych w pierwszej części wiersza, podmiot liryczny udowadnia, że wszystkie wybitne jednostki są skazane na taki los po śmierci: różne kraje i różni ludzie będą starali się zatrzymać szczątki doczesne, traktowane jak relikwie. Ujawnia się tu znaczna rozbieżność między tym, jak geniusz pojmowany jest za życia, a jak po śmierci, np. Sokrates za życia uważany za dziwaka, po śmierci doczekał się złotego pomnika, a Dante i Napoleon skazani zostali na wygranie, a nadal są jednymi z najważniejszych postaci Europy czasów nowożytnych. Widać wyraźnie ludzkie zakłamanie, jeżeli inaczej oceniane jest postępowanie człowieka za życia, a inaczej już po jego śmierci. Według osoby mówiącej w tym wierszu, ten schemat pokazuje, w jaki sposób niewdzięczne społeczeństwa traktują swoich bohaterów – po śmierci stają się tylko pewną „kartą przetargową”, mają znaczenie bardziej materialne, niż duchowe. „Łzy drugiej potęgi” można rozumieć jako kolejne pokolenia ludzi, które być może będą gotowe inaczej traktować swoich największych obywateli.
Część trzecia
Ostatnia część jest potwierdzaniem przez osobę mówiącą w wierszu, że od wieków szczątki wybitnych ludzi są traktowane podobnie:
Zwraca się bezpośrednio do poety – Mickiewicza, tłumacząc, że ludzkie zachowania po jego śmierci nie są niczym nowym, ale że są niestety powieleniem wcześniejszego schematu zwad nad grobem wybitnych i często niedocenianych za życia ludzi.
Dominantą konstrukcyjną pierwszej części jest paralelizm – równoległość, która powiela się w pierwszych siedmiu strofach. Warto zaznaczyć, że układ przywoływanych postaci jest chronologiczny, od Sokratesa, który zmarł najwcześniej (w 399 roku p.n.e.), po Mickiewicza, którego śmierć dosięgła w 1855 roku. Strofy w tej części są krótkie, trzywersowe. Pozostałe dwie części tekstu składają się kolejno z 7 i 6 wersów. Są one apostroficznym zwrotem do Adama Mickiewicza, którego pośmiertny los został przemilczany za pomocą aż dwóch wersów. W tekście odnajdujemy wiele pytań retorycznych („Gdzie? kiedy? w jakim sensie i obliczu?”), metafor („przyjąć na spokojne łoże”, „łzy potęgi drugiej”), epitetów („ze złota statua”, „sprzeczne ciała”). W drugiej i trzeciej części wiersza spotykamy przerzutnie, dynamizujące tekst. Całość zamyka odautorska nota: ”Pisałem w Paryżu 1856, w styczniu”. Większość wersów została napisana jedenastozgłoskowcem, a w pierwszej części występują też wersy krótsze, pięciozgłoskowe (budowa tych strof przypomina strofę saficką, w której ostatni z wersów jest znacznie krótszy od poprzedzających). W tekście występują rymy dokładne parzyste w pierwszej części wiersza, np. Sokratesie – niesie, Europie – kopie. Inaczej jest w pozostałych częściach, dla przykładu ostatnia strofa wykazuje układ rymów AABCBC. Nadal są to rymy dokładne, np. może – łoże, wiekiem – ćwiekiem.
Jest to jeden z piękniejszych wierszy Cypriana Kamila Norwida. Poruszając kwestię zarówno postaci z odległych wieków, jak i współczesnych poecie, utwór nabiera cech uniwersalnych. Skłania do refleksji nad tym, jak traktowano doczesne szczątki genialnych umysłów i do zastanowienia się, co zrobić, aby takich sytuacji unikać. Według Norwida, każda jednostka wybitna w pewien sposób wyprzedza swoją epokę, stąd niezrozumienie, szydzenie z Sokratesa, wygnanie Napoleona czy Dantego. Należy traktować ten wiersz jak apel o godne traktowanie genialnych umysłów za życia i godziwe pielęgnowanie pamięci o nich – po śmierci.
strona: - 1 - - 2 - - 3 -
Coś ty Atenom zrobił Sokratesie – analiza i interpretacja
Autor: Karolina Marlęga Serwis chroniony prawem autorskimCzęść druga
Podmiot twierdzi, że nie ma znaczenia, gdzie człowiek jest pochowany i „w jakiej urnie”, że przestaje to mieć znaczenie, kiedy najpewniej:
grób twój jeszcze odemkną powtórnie,
Inaczej będą głosić twe zasługi
I łez wylanych dziś będą się wstydzić,
A lać ci będą łzy potęgi drugiej
Ci, co człowiekiem nie mogli cię widzi�ć...
Na przykładzie wszystkich postaci wspomnianych w pierwszej części wiersza, podmiot liryczny udowadnia, że wszystkie wybitne jednostki są skazane na taki los po śmierci: różne kraje i różni ludzie będą starali się zatrzymać szczątki doczesne, traktowane jak relikwie. Ujawnia się tu znaczna rozbieżność między tym, jak geniusz pojmowany jest za życia, a jak po śmierci, np. Sokrates za życia uważany za dziwaka, po śmierci doczekał się złotego pomnika, a Dante i Napoleon skazani zostali na wygranie, a nadal są jednymi z najważniejszych postaci Europy czasów nowożytnych. Widać wyraźnie ludzkie zakłamanie, jeżeli inaczej oceniane jest postępowanie człowieka za życia, a inaczej już po jego śmierci. Według osoby mówiącej w tym wierszu, ten schemat pokazuje, w jaki sposób niewdzięczne społeczeństwa traktują swoich bohaterów – po śmierci stają się tylko pewną „kartą przetargową”, mają znaczenie bardziej materialne, niż duchowe. „Łzy drugiej potęgi” można rozumieć jako kolejne pokolenia ludzi, które być może będą gotowe inaczej traktować swoich największych obywateli.
Część trzecia
Ostatnia część jest potwierdzaniem przez osobę mówiącą w wierszu, że od wieków szczątki wybitnych ludzi są traktowane podobnie:
Każdego z takich, jak ty, świat nie może
Od razu przyjąć na spokojne łoże,
I nie przyjmował nigdy, jak wiek wiekiem
Zwraca się bezpośrednio do poety – Mickiewicza, tłumacząc, że ludzkie zachowania po jego śmierci nie są niczym nowym, ale że są niestety powieleniem wcześniejszego schematu zwad nad grobem wybitnych i często niedocenianych za życia ludzi.
Dominantą konstrukcyjną pierwszej części jest paralelizm – równoległość, która powiela się w pierwszych siedmiu strofach. Warto zaznaczyć, że układ przywoływanych postaci jest chronologiczny, od Sokratesa, który zmarł najwcześniej (w 399 roku p.n.e.), po Mickiewicza, którego śmierć dosięgła w 1855 roku. Strofy w tej części są krótkie, trzywersowe. Pozostałe dwie części tekstu składają się kolejno z 7 i 6 wersów. Są one apostroficznym zwrotem do Adama Mickiewicza, którego pośmiertny los został przemilczany za pomocą aż dwóch wersów. W tekście odnajdujemy wiele pytań retorycznych („Gdzie? kiedy? w jakim sensie i obliczu?”), metafor („przyjąć na spokojne łoże”, „łzy potęgi drugiej”), epitetów („ze złota statua”, „sprzeczne ciała”). W drugiej i trzeciej części wiersza spotykamy przerzutnie, dynamizujące tekst. Całość zamyka odautorska nota: ”Pisałem w Paryżu 1856, w styczniu”. Większość wersów została napisana jedenastozgłoskowcem, a w pierwszej części występują też wersy krótsze, pięciozgłoskowe (budowa tych strof przypomina strofę saficką, w której ostatni z wersów jest znacznie krótszy od poprzedzających). W tekście występują rymy dokładne parzyste w pierwszej części wiersza, np. Sokratesie – niesie, Europie – kopie. Inaczej jest w pozostałych częściach, dla przykładu ostatnia strofa wykazuje układ rymów AABCBC. Nadal są to rymy dokładne, np. może – łoże, wiekiem – ćwiekiem.
Jest to jeden z piękniejszych wierszy Cypriana Kamila Norwida. Poruszając kwestię zarówno postaci z odległych wieków, jak i współczesnych poecie, utwór nabiera cech uniwersalnych. Skłania do refleksji nad tym, jak traktowano doczesne szczątki genialnych umysłów i do zastanowienia się, co zrobić, aby takich sytuacji unikać. Według Norwida, każda jednostka wybitna w pewien sposób wyprzedza swoją epokę, stąd niezrozumienie, szydzenie z Sokratesa, wygnanie Napoleona czy Dantego. Należy traktować ten wiersz jak apel o godne traktowanie genialnych umysłów za życia i godziwe pielęgnowanie pamięci o nich – po śmierci.
strona: - 1 - - 2 - - 3 -