Jesteś w:
Wesele
Akt trzeci różni się najbardziej od dwóch poprzednich. Tutaj dialog nie jest już aż tak ważny, jak towarzyszące mu wydarzenia. Akcja dramatu przenosi się z chaty na dziedziniec, gdzie gromadzą się coraz większe oddziały chłopów. Właśnie sceny zbiorowe są kolejnym czynnikiem różnicującym akt trzeci od pierwszego i drugiego. Bohaterowie nie spotykają się w dwójkach czy trójkach, lecz występują w większych grupach. W ostatnim akcie mamy do czynienia z dramatem narodowym.
Artyzm w „Weselu” Wyspiańskiego realizował się głównie poprzez jego wizję teatru opartej na syntezie sztuk. Krakowski artysta za życia zyskał sławę „człowieka renesansu”, czyli wybitnie uzdolnionego w wielu dziedzinach. Jego podejście do „Wesela” było niezwykle kompleksowe – nie ograniczył się jedynie do napisania tekstu, zaprojektował także scenografię, kostiumy, napisał piosenki i skomponował do nich muzykę.
Ponadto utwór jest przepełniony odniesieniami do malarskich dzieł sztuki. Wyspiański sam przecież uchodził za zdolnego impresjonistę. W „Weselu” odnajdziemy bardzo dużo przywołań do twórczości Jana Matejki: dwie reprodukcje jego obrazów wiszą w świetlicy, ponadto postacie Stańczyka i Wernyhory wydają się żywcem przeniesione z jego płócien. Innym malarzem, do którego twórczości nawiązał Wyspiański jest Jacek Malczewski. Jego obraz „Rycerz u studni” został opisany przez Poetę. Właśnie ten bohater przywołuje kolejne obrazy: „Cmentarz żydowski” Jakuba von Ruisdaela oraz dorobek artystyczny Edwarda Burne-Johnesa. Z kolei Pan Młody zachwyca się rzemiosłem Jana Stanisławskiego, który specjalizował się w malutkich obrazach przedstawiających polską przyrodę.
W „Weselu” Stanisława Wyspiańskiego mamy do czynienia z przeplataniem się świata realistycznego z fantastycznym. Czytając pierwszy akt czytelnik może odnieść wrażenie, że utwór będzie lekką komedią obyczajową o mezaliansie inteligenta z chłopką. Takie też były oczekiwania ówczesnych odbiorców, którzy spodziewali się możliwie jak najwierniejszego odwzorowania wesela popularnego poety i dramaturga Lucjana Rydla z Jadwigą Mikołajczykówną, na które zaproszono śmietankę towarzysko-kulturalną Krakowa.
Pierwszy akt nie zawiódł oczekiwań publiczności, choć musieli się nieco nagłowić, by poprawnie odszyfrować tożsamość gości. Jednak za sprawą Racheli, która na wesele zaprosiła gości zza światów, w drugim akcie dzieją się rzeczy, których nikt się nie spodziewał. Realizm wyraźnie ustępuje miejsca fantastyce. Do świata rzeczywistego przenikają zjawy i upiory nadprzyrodzone.
Kolejne wizyty gości zza światów nadają utworowi zupełnie nowych znaczeń. Widzimy ducha, który objawia się swojej dawnej ukochanej wywołując u widza skojarzenia z romantycznymi balladami. Pojawienie się Stańczyka z kolei wzbogaca wartość intelektualną i publicystyczną dramatu. Pojawienie się Rycerze, Hetmana i Upiora przywołują najważniejsze wydarzenia historii Polski, które ukształtowały tożsamość Polaków.
Nieco inaczej rysuje się postać Wernyhory, która objawia się nie jednej postaci, ale całej grupie (widzą go Gospodarz, Jasiek, Kasper). Postać Kozaka różni się od pozostałych gości zza światów tym, że ma konkretne zadanie do wykonania. Wernyhora jest ucieleśnieniem obietnicy odzyskania niepodległości przez Polskę, wymaga jednak wykonania ściśle określonych rozkazów. Przeplatanie się świata realnego i fantastycznego widoczne jest w momencie przekazania przez Wernyhorę złotego rogu i wici, które są jak najbardziej autentyczne. Tak samo z resztą jak złota podkowa, którą gubi jego koń.
W trzecim akcie wydarzenia fantastyczne widzialne są już dla wszystkich gości. Mają one miejsce nie tyle w chacie, co wokół niej. Również ostatnia scena, w której postać nadprzyrodzona jaką jest ożywiony Chochoł hipnotyzuje swoją muzyką wszystkich gości weselnych może być odczytywana jako ingerencja świata fantastycznego na świat realny.
Stanisław Wyspiański urodził się 15 stycznia 1869 roku w Krakowie, jako syn znanego rzeźbiarza Franciszka Wyspiańskiego oraz Marii z domu Rogowskich. Gdy miał 9 lat zmarła jego matka. Przez mniej więcej dwa lata mieszkał z ojcem, a w 1880 roku zamieszkał u wujostwa Stankiewiczów.
Wyspiański był młodzieńcem bardzo dobrze wykształconym. Po ukończeniu elitarnego Gimnazjum św. Anny w Krakowie został studentem Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od najmłodszych lat, za sprawą ojca, obracał się w kręgach wybitnych artystów. Wystarczy wspomnieć, że w ich domu często gościli tacy twórcy jak Jan Matejko czy Józef Szujski – bliscy przyjaciele Franciszka Wyspiańskiego. Jednak podczas studiów na UJ poznał znakomitych artystów, którzy byli jego rówieśnikami, wśród nich byli znani z kart „Wesela” Lucjan Rydel oraz Kazimierz Przerwa-Tetmajer. W domach swoich przyjaciół, gdzie uczestniczył w wieczorkach patriotycznych, ale też gdzie zapałał pasją do teatru.
W 1990 roku, czyli w tym samym roku, co Rydel, Wyspiański wziął poślubił Teofilę Pytkówną, którą poznał na dworku wuja Stankiewicza, gdzie była służącą. Z miłości dla niej wyprowadził się z Krakowa i zamieszkał w Węgrzycach, malowniczej wsi małopolskiej. Zanim do tego doszło na świat przyszła dwójka ich dzieci. W momencie przeprowadzki na wieś Wyspiański był już chory na syfilis.
Choroba nie pohamowała jego artystycznych zapędów i to właśnie w Węgrzycach namalował większość swoich pastelowych portretów i pejzaży, również tam oddawał się ilustrowaniu książek czy nawet projektowaniu mebli. Jednak największą miłością Wyspiańskiego by teatr. Artysta był nie tylko dramaturgiem, ale i scenografem i twórcą kostiumów. Obmyślił autorską koncepcję, którą określa się teatrem monumentalnym, polegającą na syntezie sztuk.
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 - - 5 -
W wiejskiej chacie, przepełnionej polskim folklorem, widzimy świetnie bawiących się gości weselnych. Na zewnątrz panuje chłód, ponieważ akcja rozgrywa się w listopadzie. Mamy rok 1900. W pierwszej scenie utworu widzimy bogatego chłopa nazwiskiem Czepiec, bardzo inteligentnego i oczytanego człowieka, który ... wiecej
2. Rozmowa Czepca z Dziennikarzem. Czepiec wykazuje się wiedzą o polityce i wydarzeniach na świecie.
3. Dziennikarz flirtuje z Zosią
4. Haneczka i Zosia upraszają Radczynię o pozwolenie na tańce z parobkami.
5. Radczyni dystansuje się od Kliminy.
6. Taniec Zosi ... wiecej
Pan Młody – charakterystyka
Wzorowany na Lucjanie Rydlu bohater „Wesela” przypomina bardziej swoją karykaturę. Jego jedyną rolą w dramacie wydaje się być ukazanie pustki postawy chłopomańskiej. Postać ta ma wiele komicznych atrybutów, wśród których prym wiedzie gadulstw... wiecej
Tym, co od pierwszego dialogu charakteryzuje inteligencję w utworze jest poczucie wyższości nad chłopami. Wielu z nich nie ukrywa, że nie bawią się najlepiej na weselu i są w Bronowicach jedynie z obowiązku. Niektórzy z nich ulegli modzie tak zwanej chłopomanii, lecz pozostali czuli s... wiecej
„Wesele” Stanisława Wyspiańskiego jest dramatem poruszającym wiele zagadnień uniwersalnych, ale także i tych charakterystycznych dla danego momentu historycznego, w jakim znajdował się polski lud. Utwór koncentruje się głównie wokół tematów polityczno-społecznych, stanowi�... wiecej
Dramat narodowy z założenia poświęcony jest tematyce narodowo-wyzwoleńczej lub diagnozie stanu społeczeństwa. Elementy te pojawiają się we wszystkich aktach „Wesela”, jednak przyjęło się uważać akt trzeci jako zdominowany przez dramat tego typu.
Właśnie w akcie trzecim ... wiecej
W trzeciej scenie drugiego aktu w... wiecej
Wesele
Autor: Karolina Marlęga Serwis chroniony prawem autorskim
Spis treści
- Geneza „Wesela”
- „Wesele” – czas i miejsce akcji
- „Wesele” – interpretacja tytułu
- Stylizacja językowa w „Weselu”
- „Plotka o weselu” Tadeusza Boya-Żeleńskiego
- Wydarzenia historyczne poruszone w „Weselu”
- Ludomania na przykładzie „Wesela”
- Wymowa „Wesela”
- Kompozycja „Wesela”
- Artyzm „Wesela” Wyspiańskiego
- Realizm i fantastyka w „Weselu”
- Stanisław Wyspiański – notatka szkolna
- Narodowe mity i ich krytyka w „Weselu”
- Rola didaskaliów w „Weselu” Wyspiańskiego
- Adaptacja filmowa „Wesela” według Andrzeja Wajdy
- Bibliografia do „Wesela” Wyspiańskiego
Akt trzeci różni się najbardziej od dwóch poprzednich. Tutaj dialog nie jest już aż tak ważny, jak towarzyszące mu wydarzenia. Akcja dramatu przenosi się z chaty na dziedziniec, gdzie gromadzą się coraz większe oddziały chłopów. Właśnie sceny zbiorowe są kolejnym czynnikiem różnicującym akt trzeci od pierwszego i drugiego. Bohaterowie nie spotykają się w dwójkach czy trójkach, lecz występują w większych grupach. W ostatnim akcie mamy do czynienia z dramatem narodowym.
Artyzm „Wesela” Wyspiańskiego
Artyzm w „Weselu” Wyspiańskiego realizował się głównie poprzez jego wizję teatru opartej na syntezie sztuk. Krakowski artysta za życia zyskał sławę „człowieka renesansu”, czyli wybitnie uzdolnionego w wielu dziedzinach. Jego podejście do „Wesela” było niezwykle kompleksowe – nie ograniczył się jedynie do napisania tekstu, zaprojektował także scenografię, kostiumy, napisał piosenki i skomponował do nich muzykę.
Ponadto utwór jest przepełniony odniesieniami do malarskich dzieł sztuki. Wyspiański sam przecież uchodził za zdolnego impresjonistę. W „Weselu” odnajdziemy bardzo dużo przywołań do twórczości Jana Matejki: dwie reprodukcje jego obrazów wiszą w świetlicy, ponadto postacie Stańczyka i Wernyhory wydają się żywcem przeniesione z jego płócien. Innym malarzem, do którego twórczości nawiązał Wyspiański jest Jacek Malczewski. Jego obraz „Rycerz u studni” został opisany przez Poetę. Właśnie ten bohater przywołuje kolejne obrazy: „Cmentarz żydowski” Jakuba von Ruisdaela oraz dorobek artystyczny Edwarda Burne-Johnesa. Z kolei Pan Młody zachwyca się rzemiosłem Jana Stanisławskiego, który specjalizował się w malutkich obrazach przedstawiających polską przyrodę.
Realizm i fantastyka w „Weselu”
W „Weselu” Stanisława Wyspiańskiego mamy do czynienia z przeplataniem się świata realistycznego z fantastycznym. Czytając pierwszy akt czytelnik może odnieść wrażenie, że utwór będzie lekką komedią obyczajową o mezaliansie inteligenta z chłopką. Takie też były oczekiwania ówczesnych odbiorców, którzy spodziewali się możliwie jak najwierniejszego odwzorowania wesela popularnego poety i dramaturga Lucjana Rydla z Jadwigą Mikołajczykówną, na które zaproszono śmietankę towarzysko-kulturalną Krakowa.
Pierwszy akt nie zawiódł oczekiwań publiczności, choć musieli się nieco nagłowić, by poprawnie odszyfrować tożsamość gości. Jednak za sprawą Racheli, która na wesele zaprosiła gości zza światów, w drugim akcie dzieją się rzeczy, których nikt się nie spodziewał. Realizm wyraźnie ustępuje miejsca fantastyce. Do świata rzeczywistego przenikają zjawy i upiory nadprzyrodzone.
Kolejne wizyty gości zza światów nadają utworowi zupełnie nowych znaczeń. Widzimy ducha, który objawia się swojej dawnej ukochanej wywołując u widza skojarzenia z romantycznymi balladami. Pojawienie się Stańczyka z kolei wzbogaca wartość intelektualną i publicystyczną dramatu. Pojawienie się Rycerze, Hetmana i Upiora przywołują najważniejsze wydarzenia historii Polski, które ukształtowały tożsamość Polaków.
Nieco inaczej rysuje się postać Wernyhory, która objawia się nie jednej postaci, ale całej grupie (widzą go Gospodarz, Jasiek, Kasper). Postać Kozaka różni się od pozostałych gości zza światów tym, że ma konkretne zadanie do wykonania. Wernyhora jest ucieleśnieniem obietnicy odzyskania niepodległości przez Polskę, wymaga jednak wykonania ściśle określonych rozkazów. Przeplatanie się świata realnego i fantastycznego widoczne jest w momencie przekazania przez Wernyhorę złotego rogu i wici, które są jak najbardziej autentyczne. Tak samo z resztą jak złota podkowa, którą gubi jego koń.
W trzecim akcie wydarzenia fantastyczne widzialne są już dla wszystkich gości. Mają one miejsce nie tyle w chacie, co wokół niej. Również ostatnia scena, w której postać nadprzyrodzona jaką jest ożywiony Chochoł hipnotyzuje swoją muzyką wszystkich gości weselnych może być odczytywana jako ingerencja świata fantastycznego na świat realny.
Stanisław Wyspiański – notatka szkolna
Stanisław Wyspiański urodził się 15 stycznia 1869 roku w Krakowie, jako syn znanego rzeźbiarza Franciszka Wyspiańskiego oraz Marii z domu Rogowskich. Gdy miał 9 lat zmarła jego matka. Przez mniej więcej dwa lata mieszkał z ojcem, a w 1880 roku zamieszkał u wujostwa Stankiewiczów.
Wyspiański był młodzieńcem bardzo dobrze wykształconym. Po ukończeniu elitarnego Gimnazjum św. Anny w Krakowie został studentem Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od najmłodszych lat, za sprawą ojca, obracał się w kręgach wybitnych artystów. Wystarczy wspomnieć, że w ich domu często gościli tacy twórcy jak Jan Matejko czy Józef Szujski – bliscy przyjaciele Franciszka Wyspiańskiego. Jednak podczas studiów na UJ poznał znakomitych artystów, którzy byli jego rówieśnikami, wśród nich byli znani z kart „Wesela” Lucjan Rydel oraz Kazimierz Przerwa-Tetmajer. W domach swoich przyjaciół, gdzie uczestniczył w wieczorkach patriotycznych, ale też gdzie zapałał pasją do teatru.
W 1990 roku, czyli w tym samym roku, co Rydel, Wyspiański wziął poślubił Teofilę Pytkówną, którą poznał na dworku wuja Stankiewicza, gdzie była służącą. Z miłości dla niej wyprowadził się z Krakowa i zamieszkał w Węgrzycach, malowniczej wsi małopolskiej. Zanim do tego doszło na świat przyszła dwójka ich dzieci. W momencie przeprowadzki na wieś Wyspiański był już chory na syfilis.
Choroba nie pohamowała jego artystycznych zapędów i to właśnie w Węgrzycach namalował większość swoich pastelowych portretów i pejzaży, również tam oddawał się ilustrowaniu książek czy nawet projektowaniu mebli. Jednak największą miłością Wyspiańskiego by teatr. Artysta był nie tylko dramaturgiem, ale i scenografem i twórcą kostiumów. Obmyślił autorską koncepcję, którą określa się teatrem monumentalnym, polegającą na syntezie sztuk.
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 - - 5 -
Wesele - streszczenie
Akt IW wiejskiej chacie, przepełnionej polskim folklorem, widzimy świetnie bawiących się gości weselnych. Na zewnątrz panuje chłód, ponieważ akcja rozgrywa się w listopadzie. Mamy rok 1900. W pierwszej scenie utworu widzimy bogatego chłopa nazwiskiem Czepiec, bardzo inteligentnego i oczytanego człowieka, który ... wiecej
„Wesele” – plan wydarzeń
1. Nakreślenie czasu i miejsca akcji2. Rozmowa Czepca z Dziennikarzem. Czepiec wykazuje się wiedzą o polityce i wydarzeniach na świecie.
3. Dziennikarz flirtuje z Zosią
4. Haneczka i Zosia upraszają Radczynię o pozwolenie na tańce z parobkami.
5. Radczyni dystansuje się od Kliminy.
6. Taniec Zosi ... wiecej
Wesele - bohaterowie
Pierwowzory postaci dramatu w „Weselu”Pan Młody – charakterystyka
Wzorowany na Lucjanie Rydlu bohater „Wesela” przypomina bardziej swoją karykaturę. Jego jedyną rolą w dramacie wydaje się być ukazanie pustki postawy chłopomańskiej. Postać ta ma wiele komicznych atrybutów, wśród których prym wiedzie gadulstw... wiecej
Symbole w „Weselu”
Symbolika „Wesela” jest bardzo bogata. Symbole w utworze można podzielić na trzy główne grupy. Pierwszą z nich stanowią rekwizyty i elementy scenografii. Pierwszym z nich jest sama chata, w której odbywa się tytułowe wesele. Symbolizuje ona całą Polskę, pełniąc podobną rolę do Soplicowa w „Panu Tadeuszu” ... wiecejCharakterystyka chłopów i inteligencji w „Weselu”
Charakterystyka inteligencji w „Weselu”Tym, co od pierwszego dialogu charakteryzuje inteligencję w utworze jest poczucie wyższości nad chłopami. Wielu z nich nie ukrywa, że nie bawią się najlepiej na weselu i są w Bronowicach jedynie z obowiązku. Niektórzy z nich ulegli modzie tak zwanej chłopomanii, lecz pozostali czuli s... wiecej
Motyw wsi w „Weselu”
Wieś odgrywa istotną rolę w „Weselu” Stanisława Wyspiańskiego. Nie stanowi ona jedynie tła dla akcji dramatu, ale pod pewnym względem jest jego bohaterem. Bronowice, jako symbol, reprezentują nie tylko koloryt i polską tradycję, ale przede wszystkim niezłomny charakter, miłość do ojczyzny oraz jedyną drogę do odzyskania wolnoś... wiecejChocholi taniec w „Weselu” – symbolika
Końcowa scena „Wesela”, czyli tak zwany chocholi taniec jest najbardziej wymowną puentą utworu, na jaką Wyspiański mógł się zdecydować. Dramat, w którym wraz z rozwojem akcji narastało napięcie i nadzieja na szczęśliwe zakończenie – odzyskanie wolności przez Polskę – kończy się w pesymistyczny i nie da... wiecejProblematyka „Wesela”
Problematyka polityczno-społeczna „Wesela”„Wesele” Stanisława Wyspiańskiego jest dramatem poruszającym wiele zagadnień uniwersalnych, ale także i tych charakterystycznych dla danego momentu historycznego, w jakim znajdował się polski lud. Utwór koncentruje się głównie wokół tematów polityczno-społecznych, stanowi�... wiecej
„Wesele” jako dramat...
„Wesele” jako dramat narodowyDramat narodowy z założenia poświęcony jest tematyce narodowo-wyzwoleńczej lub diagnozie stanu społeczeństwa. Elementy te pojawiają się we wszystkich aktach „Wesela”, jednak przyjęło się uważać akt trzeci jako zdominowany przez dramat tego typu.
Właśnie w akcie trzecim ... wiecej
Motyw tańca w „Weselu” Wyspiańskiego
Taniec, a zwłaszcza ten weselny, kojarzy się zazwyczaj z celebracją szczęścia, dobrą zabawą i brataniem się. Pozornie jest tak również w „Weselu” Wyspiańskiego. Widzimy przecież wirujące pary w rytm wiejskiej, żwawej muzyki. Nie są to zwykłe pary, ponieważ najczęściej jedna osoba pochodzi ze wsi, a druga z miasta.... wiecejCharakterystyka fantastycznych osób dramatu
Widmo ukazuje się Marysi. Scena ta jest wyraźnym nawiązaniem do ballady „Romantyczność” Adama Mickiewicza. W „Weselu” jest to duch malarza Ludwika de Laveaux, który nawiedza swoją dawną narzeczoną, obecnie już poślubioną z Wojtkiem. Inaczej niż w utworze narodowego wieszcza, widok ducha dawnego ukochanego po... wiecejPoglądy Nosa jako typowego dekadenta i stosunek do niego innych bohaterów
Nos nie odgrywa ważnej roli dla akcji „Wesela”. Ciężko nawet go dostrzec wśród gości. Bohater pojawia się tylko na chwilę. Reprezentuje on jednak sobą popularną postawę, która była bardzo groźna dla społeczeństwa polskiego, które marzyło o odzyskaniu niepodległości.W trzeciej scenie drugiego aktu w... wiecej