Jesteś w: Zdążyć przed Panem Bogiem

Geneza utworu „Zdążyć przed panem Bogiem”

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim

Hanna Krall początkowo nie zamierzała napisać reportażu traktującego o powstaniu żydowskim w getcie warszawskim. W latach siedemdziesiątych pracowała w redakcji „Polityki” i przygotowywała artykuł o operacjach serca. Wówczas to zetknęła się po raz pierwszy z ordynatorem jednego z łódzkich szpitali, kardiochirurgiem Markiem Edelmanem, z którym konsultowała przygotowywany tekst.

Zanim powstał reportaż „Zdążyć przed panem Bogiem” we wrocławskiej „Odrze” w 1975 roku ukazał się obszerny wywiad Hanny Krall z Markiem Edelmanem – zapis rozmów z naocznym świadkiem wydarzeń, zatytułowany „Sposób umierania”, który odbił się szerokim echem zarówno w Polsce, jak i na świecie. Edelman po raz pierwszy od 1946 roku publicznie zabrał głos w sprawie wojennych wydarzeń. Wielu nie zgadzało się z deheroizacją powstańców w wypowiedziach jedynego żyjącego przywódcy powstania. Zarzucono mu, że „odarł wszystko z wielkości, podeptał pamięć bohaterów, a sam przybrał irytującą pozę na antybohatera, z nonszalancją rozprawiającego o sprawach ostatecznych”. Rozmowa z uświadomiła dziennikarce, że losy żydowskie, które dopełniły się na terenie Polski podczas II wojny światowej, są tak naprawdę mało znanym fragmentem historii.

Reakcja na jej wywiad spowodowała, że Krall kontynuowała rozmowy z Edelmanem, które ostatecznie przybrały postać literackiego reportażu „Zdążyć przed panem Bogiem”. Utwór zaczął ukazywać się w 1976 roku w odcinkach we wrocławskim piśmie „Odra” (numery 4-7). Rok później została wydana wersja książkowa reportażu.



  Dowiedz się więcej