Jesteś w: Chłopi

„Chłopi” Reymonta jako epopeja

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim

Epopeja zwana inaczej eposem ma różne swoje odmiany. Jeśli spróbujemy przypasować to określenie do powieści Reymonta „Chłopi” to okaże się wówczas, że jest to ta odmiana, która :
1. przedstawia opowieść o pewnej zbiorowości / o ludzie /
2. o jego religii i mitologii, legendach i kultach
3. o jego wartościach moralnych
4. o jego obyczajowości i języku
5. o jego bohaterach historycznych
Najwcześniejsze eposy są zbiorem opowieści mitycznych pochodzących z czasów, gdy grupa ich autorów nie znała pisma.


Tak więc, w „ Chłopach” Reymonta mamy właśnie taką sytuację. Autor wyznacza jako początek historii tej grupy rok 1863. Jest to rok polskiego zrywu niepodległościowego, jakim było Powstanie Styczniowe. Zakończyło się ono klęską ale chłopom przyniosło zniesienie pańszczyzny. Oznaczało to dla nich wolność ekonomiczną. W Lipcach żyją ludzie, którzy brali udział w powstaniu i powracają do niego wspomnieniami – Kuba, Rocho, Jambroży. Jest to wydarzenie, które łączy ich z dworem i z rodziną dziedzica.

Życie tej wspólnoty ma w sobie coś pierwotnego, ponieważ toczy się zgodnie z biologicznym rytmem natury. Jest ono od niej uzależnione i wpasowane w nią. Nie sprowadza się to jednak do czystego biologizmu.


Poza naturą istnieje jeszcze kultura grupy. Jest to kultura katolicka związana z polską narodowością. W Lipcach działa parafia i ksiądz proboszcz czuwający nad mieszkańcami wsi. To wszystko jest dowodem polskości tej ziemi, chociaż władza jest rosyjska.

Oprócz kultury katolickiej istnieje też kultura świecka związana z ukształtowaną obyczajowością i folklorem. Wszystko to przeplata się ze sobą, tworząc obraz mitycznej wiejskiej społeczności, różniącej się od zbiorowości miejskiej i od środowiska ziemiańskiego, żyjącej w otoczeniu nieskażonej niczym przyrody.

Nie wykluczone, że autor chcąc stworzyć taki mityczny obraz zrezygnował z opisu autentycznych Lipiec, przez które biegła kolej warszawsko-wiedeńska.



  Dowiedz się więcej