W pustyni i w puszczy - 2l.pl
JesteÅ› w: W pustyni i w puszczy

W pustyni i w puszczy

Autor: Karolina MarlÄ™ga     Serwis chroniony prawem autorskim




„W pustyni i w puszczy” – streszczenie

StaÅ› (14 lat) i Nel (8 lat) rozmawiajÄ… w Port-Said o aresztowaniu Fatmy, ciotecznej siostry Mahdiego. ZostaÅ‚a ona aresztowana, ponieważ chciaÅ‚a zobaczyć siÄ™ z mężem dozorcÄ… Smainem, który przyłączyÅ‚ siÄ™ do buntowniczych wojsk Mahdiego. Rodzice dzieci – inżynierowie Tarkowski i Rawlison otrzymali zaproszenie do prowincji El... wiecej



„W pustyni i w puszczy” – plan wydarzeÅ„

1. Rozmowa Stasia i Nel o aresztowaniu Fatmy.
2. Zaproszenie Rawlisona i Tarkowskiego do kontroli budowy kanałów.
3. Prośba Fatmy o wstawiennictwo inżynierów.
4. Wyjazd inżynierów do Kairu.
5. Podróż dzieci do Medinet.
6. NiezwykÅ‚y prezent – pies Saba.
7. Święta Bożego Narodzenia.
wiecej



Henryk Sienkiewicz – notatka szkolna

Henryk Sienkiewicz urodził się 5 maja 1846 roku w Woli Okrzejskiej na Podlasiu w rodzinie szlacheckiej, pielęgnującej dawne tradycje i patriotyzm. Od 1861 roku rodzina zamieszkała w Warszawie, gdzie przyszły pisarz ukończył gimnazjum, a następnie studia filologiczno-historyczne w Szkole Głównej. Wówczas zadebiutował jako dziennikar... wiecej



Geneza „W pustyni i w puszczy”

Henryk Sienkiewicz najwiÄ™ksze triumfy Å›wiÄ™ciÅ‚ na przeÅ‚omie wieków. W 1896 roku ukazaÅ‚o siÄ™ „Quo vadis”, które przyniosÅ‚o mu rozgÅ‚os w Åšwiecia, zaÅ› w 1900 roku wyszli „Krzyżacy”. Kolejne powieÅ›ci („Na polu chwaÅ‚y” i „Wiry”) nie spotkaÅ‚y siÄ™ z tak przychylnym przyjÄ™ciem. Ostatnim ... wiecej



TÅ‚o historyczne „W pustyni i w puszczy”

Nie można traktować utworu Henryka Sienkiewicza „W pustyni i w puszczy” jako powieÅ›ci historycznej. Autor byÅ‚ w Afryce kilka lat po zakoÅ„czeniu powstania, a swÄ… książkÄ™ napisaÅ‚ ćwierć wieku po jego upadku. W opisach rzeczywistej rebelii kierowaÅ‚ siÄ™ lekturÄ… zarzÄ…dcy Egiptu z1908 roku Evelina Baringa, a także zapisk... wiecej



Czas i miejsce wydarzeÅ„ „W pustyni i w puszczy”

Czas akcji
Akcja „W pustyni i w puszczy” rozgrywa siÄ™ w II poÅ‚owie dziewiÄ™tnastego wieku. Stasia i Nel poznajemy w 1884 roku, niedÅ‚ugo przed Å›wiÄ™tami Bożego Narodzenia; ich porwanie i przygody rozgrywajÄ… siÄ™ w 1885 roku (m.in. pora dżdżysta) zaÅ› czas fabuÅ‚y koÅ„czy siÄ™ dziesięć lat później, gdy zgodnie... wiecej



Główne wÄ…tki i problematyka „W pustyni i w puszczy”

Podstawowym i nadrzędnym wątkiem jest w powieści wątek porwania Stasia i Nel i ich wędrówka przez egzotyczną Afrykę. Ich przygoda rozpoczyna się z chwilą porwania przez Arabów. Przemierzają wraz z nimi niebezpieczną pustynię, są świadkami burzy piaskowej, stają przed obliczem proroka Mahdiego, a następnie wyruszają do Faszody... wiecej



Kompozycja „W pustyni i w puszczy”

Powieść Henryka Sienkiewicza skÅ‚ada siÄ™ z czterdziestu szeÅ›ciu rozdziałów oraz „ZakoÅ„czenia”. Wszelkie wÄ…tki doprowadzone sÄ… do koÅ„ca. Akcja przebiega chronologicznie, skupiajÄ…c siÄ™ wokół głównego wÄ…tku porwania, a nastÄ™pnie podróży Stasia i Nel przez pustyniÄ™. Kompozycja powieÅ›ci jest zamkniÄ™ta.

wiecej



Narracja i jÄ™zyk „W pustyni i w puszczy”

W powieÅ›ci Sienkiewicza „W pustyni i w puszczy mamy do czynienia z trzecioosobowym narratorem wszechwiedzÄ…cym. Opowiada on szczegółowo o kolejnych przygodach pary głównych bohaterów. Przedstawia tÅ‚o historyczne, opisuje krajobraz, zjawiska atmosferyczne, a także egzotycznÄ… przyrodÄ™ – florÄ™ i faunÄ™. Nie bierze bezpoÅ›red... wiecej



„W pustyni i w puszczy” – wyjaÅ›nienie tytuÅ‚u

Pierwotny tytuÅ‚ jaki miaÅ‚a nosić powieść Sienkiewicza, o czym wspomina autor w liÅ›cie do Wandy Ulanowskiej, miaÅ‚a brzmieć: „Przygody dwojga dzieci w Å›rodkowej Afryce”. TytuÅ‚ ten w prosty oddawaÅ‚by główny wÄ…tek powieÅ›ci, jednak ostatecznie pisarz zdecydowaÅ‚ siÄ™ nadać mu tytuÅ‚ „W pustyni i w puszczy”. Po... wiecej



WÄ…tek patriotyzmu „W pustyni i w puszczy”

Watek patriotyzmu w powieści dotyczy przede wszystkim postaci Władysława Tarkowskiego i jego syna Stasia. Inżynier walczył nieprzerwanie jedenaście miesięcy podczas powstania styczniowego. Ranny dostał się do niewoli i skazany został na wywiezienie na Sybir. Udało mu się jednak zbiec z Rosji za granicę. Wychowując samotnie syna w ... wiecej



WÄ…tek przyjaźni w powieÅ›ci „W pustyni i w puszczy”

Jednym z ważniejszych motywów powieÅ›ci „W pustyni i w puszczy” Henryka Sienkiewicza jest motyw przyjaźni jaka łączy parÄ™ głównych bohaterów – czternastoletniego Stasia Tarkowskiego i oÅ›mioletniÄ… Nel Rawlison. Już na poczÄ…tku powieÅ›ci możemy poznać opiekuÅ„czy stosunek chÅ‚opca do dziewczynki – tÅ‚umaczy ... wiecej



Opis krajobrazów z powieÅ›ci „W pustyni i w puszczy”

Przygody Stasia i Nel rozgrywają się na tle przepięknych, egzotycznych afrykańskich krajobrazów. Sienkiewicz, który podróżował po Afryce oddał je bardzo wiarygodnie. Poszczególne obrazy rozgrywają się głównie na pustyni (Sahara, Pustynia Libijska), a także w puszczy. Już sam Port Said i ujście do Kanału Sueskiego potrafi zach... wiecej



„W pustyni i w puszczy” – przynależność gatunkowa

Utwór Henryka Sienkiewicza możemy przede wszystkim zakwalifikować jako powieść dla dzieci i mÅ‚odzieży. Główni bohaterowie podczas rozwoju akcji majÄ… czternaÅ›cie i osiem lat. Åšwiat przedstawiony widziany jest czÄ™sto ich oczami. Mimo wielu brutalnych i drastycznych scen (pobicie Stasia, zabójstwo porywaczy) „W pustyni i... wiecej



Motyw Afryki i jej mieszkaÅ„ców – „W pustyni i w puszczy”

Afryka w czasach powieściowych była obszarem kolonizowanym przez wiele państw europejskich. Poszczególne kraje, takie jak Francja, Anglia, Niemcy rywalizowały między sobą o wpływy w poszczególnych regionach. Kwitł także handel kością słoniową i niewolnikami, na którym wzbogacały się także lokalne kasty.

W powieÅ... wiecej



Åšwiat arabski w powieÅ›ci „W pustyni i w puszczy”

Arabowie podbili Egipt w VII wieku n. e. i zamieszkiwali to paÅ„stwo przez wiele stuleci. GłównÄ… rzeczÄ…, która spajaÅ‚a ten lud nie byÅ‚a przynależność narodowa, a wyznawanie islamu. Przede wszystkim Å›wiat arabski w powieÅ›ci Sienkiewicza łączy siÄ™ z sudaÅ„skim powstaniem Mahdiego i kontrolowanÄ… przez niego administracjÄ…. LudnoÅ›Ä... wiecej



Przyroda (fauna i flora) w powieÅ›ci „W pustyni i w puszczy”

W powieÅ›ci „W pustyni i w puszczy” Sienkiewicz wymienia okoÅ‚o stu pięćdziesiÄ™ciu gatunków zwierzÄ…t i tyle samo gatunków roÅ›lin. Nie wszystkim jednak poÅ›wiÄ™ca jednakowÄ… uwagÄ™.

Bohaterem, który towarzyszy w trakcie wielu przygód dzieciom, jest pies rasy mastiff nazwany SabÄ…, czyli po arabsku „... wiecej



StaÅ› Tarkowski – charakterystyka

StaÅ› Tarkowski to główny bohater powieÅ›ci „W pustyni i w puszczy”. Na poczÄ…tku utworu ma czternaÅ›cie lat. Jest synem inżyniera pracujÄ…cego w zarzÄ…dzie Kompanii KanaÅ‚u Sueskiego, WÅ‚adysÅ‚awa Tarkowskiego. Jego matka, Francuzka, zmarÅ‚a podczas narodzin chÅ‚opca. UrodziÅ‚ siÄ™ i wychowaÅ‚ w port Saidzie, nad KanaÅ‚em. DziÄ™... wiecej



Nel Rawlison – charakterystyka

Nel Rawilson w powieści ma osiem lat. Jest córką inżyniera zatrudnionego przy budowie i utrzymaniu Kanału Sueskiego. Jej matka zmarła na suchoty, gdy dziewczę miało trzy latka. Wychowywał ją ojciec, przelewając całą swą miłość na jedynaczkę. Ma jasne włosy i zielone oczy oraz nadzwyczajną urodę, którą dostrzegli nawet po... wiecej



Kali – charakterystyka

Kali to syn Fumby, króla narodu Wa-hima. „ByÅ‚ krÄ™py i mocno zbudowany; ramiona miaÅ‚ silne, a stopy w porównaniu ze stopami Mei stosunkowo maÅ‚e”, dziÄ™ki czemu cechowaÅ‚ siÄ™ siłą i zwinnoÅ›ciÄ…. UmiaÅ‚ chodzić po drzewach i wspinać siÄ™ na skaÅ‚y, potrafiÅ‚ też radzić sobie w trudnych afrykaÅ„skich warunkach. Poznajemy ... wiecej



Charakterystyka porywaczy – Chamis, Idrys Gebhr

Chamis – syn Chagidiego. Poznajemy go w El-Medine, gdzie StaÅ› i Nel wyruszyli na spotkanie z ojcami. WczeÅ›niej pracowaÅ‚ dla inżynierów (byÅ‚ „dobrym przyjacielem z Port Said”), którzy doceniali jego zaangażowanie, dlatego przyjÄ™li go do sÅ‚użby, jako chÅ‚opca „do posyÅ‚ek i wszelkiego rodzaju posÅ‚ug̶... wiecej



Mahdi - charakterystyka

Mahdi, a wÅ‚aÅ›ciwie Muhammad Ahmad ibn Abd Allah to postać autentyczna. Przedstawiony zostaÅ‚ jako osoba na wskroÅ› negatywna. WywodziÅ‚ siÄ™ z plemienia Dangalów. To religijny przywódca arabskich buntowników – mahdystów, którzy paÅ‚ajÄ… rzÄ…dzÄ… mordu i nienawidzÄ… zachodniej cywilizacji. PotrafiÅ‚ zjednywać sobie tÅ‚umy i stanÄ…... wiecej



Charakterystyka pozostaÅ‚ych bohaterów „W pustyni i w puszczy”

WÅ‚adysÅ‚aw Tarkowski – jest „starszym inżynierem” w zarzÄ…dzie Kompanii KanaÅ‚u Sueskiego (francusko-angielsko-amerykaÅ„ska spółka akcyjna powoÅ‚ana do budowy kanaÅ‚u). OsiÄ…gnÄ…Å‚ tak wysokie stanowisko dziÄ™ki osobistej „odwadze i zaradnoÅ›ci”, a także energii i pracowitoÅ›ci. ByÅ‚ uczestnikiem walk p... wiecej



Porwanie Stasia i Nel

Porwanie Stasia i Nel nie jest przypadkowe. Zaplanowane zostało przez Fatmy, żonę Smaila, który przyłączył się do zbuntowanego Mahdiego. Kobieta wraz z dziećmi usiłowała dołączyć do męża w Sudanie, jednak władze Egiptu nie zgadzały się na to. Europejskie dzieci miały zostać wymienione na muzułmańską rodzinę.

wiecej



ZwierzÄ™ta w powieÅ›ci „W pustyni i w puszczy”

Bohaterem, który towarzyszy w trakcie wielu przygód dzieciom, jest pies rasy mastiff nazwany SabÄ…, czyli po arabsku „lwem”. Ten dog osiÄ…ga duże rozmiary i jest typowym psem obronnym, co potwierdza obawy porywaczy. Psa otrzymuje w prezencie Nel i, mimo poczÄ…tkowych obaw, szybko siÄ™ z nim zaprzyjaźnia. JednÄ… z główny... wiecej



„W pustyni i w puszczy” – sÅ‚owniczek

„Allah akbar!” – muzuÅ‚maÅ„skie wyznanie wiary, oznaczajÄ…ce „Bóg jest wielki!”. Zwrot ten, bardzo czÄ™sto używany w Å›wiecie islamu, stanowi zarówno nieformalne wyznanie wiary w Allaha, jak i jej formalnÄ… deklaracjÄ™.
Beduini – mieszkaÅ„cy pustyni, koczownicze lub półkoczownicze ... wiecej



Opis burzy piaskowej

Po porwaniu Staś i Nel wraz z Idrysem, Gebherem, Chamisem i Beduinami przemierzali pustynię. O drugiej po południu upał mimo zimowej pory stał się nie do zniesienia, a w powietrzu czuć było swąd. Jeden z Beduinów ostrzegł Idrysa, że z zachodniej części pustyni nadciąga wiatr, a ten kazał popędzić wielbłądy by nadchodzący wi... wiecej



Opis fatamorgany

Kolejnego dnia podróży porywaczy z Gharak-el-Sultani jadący na wielbłądzie Staś i Nel dostrzegli niesamowite zjawisko. Po wschodzie słońca nad pustynią wznosiła się przezroczysta mgła, jednak szybko opadła. Gdy słońce wzbiło się wyżej poczuli upał silniejszy niż poprzednio. Powietrze wydawało się nieruchome.

... wiecej



Opis spotkania z lwem

Kolejnego dnia wÄ™drówki Stasia i Nel wraz z porywaczami do Faszody karawana jechaÅ‚a wÄ…wozem. Saba, który biegÅ‚ przodem powróciÅ‚ z najeżonÄ… sierÅ›ciÄ…. Beduini i Gebhr przekonali siÄ™, że za zakrÄ™tem w odlegÅ‚oÅ›ci stu kroków na niewielkiej skale leży lew. ZwierzÄ™ podniosÅ‚o siÄ™ na widok przybyszów, zaÅ› spÅ‚oszone konie zaczÄ™Å... wiecej



Spotkanie z lwem – plan wydarzeÅ„

1. Karawana porywaczy w wÄ…wozie.
2. Ostrzeżenie psa Saby.
3. Dostrzeżenie lwa na skale pośrodku wąwozu.
4. Niemożliwość ucieczki.
5. Postanowienie Gebhra o rzuceniu Kalego na pożarcie.

6. Protest Stasia.
7. Zapowiedź zamordowania Tarkowskiego i Rawlison.
8. Propozycja Stasia zabicia lwa... wiecej



Opis spotkania ze słoniem

Gdy Staś i Nel wraz z Kalim i Meą wędrowali przez wąwóz drogę zamknęła im wielka skała. Postanowili zatrzymać się na nocleg. Kali wdrapał się na brzeg parowu, by zobaczyć co czeka ich w dalszej drodze. Zauważył, że skała oderwała się niedawno. Nagle Saba zaalarmował wędrowców. Staś postanowił zobaczyć co go przestraszy... wiecej



Spotkanie ze sÅ‚oniem – plan wydarzeÅ„

1. Skała blokująca przejście przez wąwóz.
2. Informacja Kalego o uwięzionym słoniu.
3. Odtworzenie nieszczęśliwego wypadku słonia.
4. Decyzja Stasia o dobiciu męczącego się zwierzęcia.
5. Protest Nel.

6. Decyzja o nakarmieniu słonia.
7. Pierwszy melon rzucony przez dziewczynkÄ™.
8.... wiecej



Zjawiska meteorologiczne „W pustyni i w puszczy”

Podczas swej podróży dzieci natykajÄ… siÄ™ na wiele typowo afrykaÅ„skich zjawisk. Niektóre, jak fotometeory, zwane barwami zmrokowymi sÄ… bardzo spektakularne. PowstajÄ… w skutek zaÅ‚amania i interferencji Å›wiatÅ‚a. Pierwsze takie zjawisko dostrzegajÄ… po porwaniu: „W oddali widać byÅ‚o majaczÄ…ce wzgórza, zaÅ› na równinie rozpoczÄ... wiecej



Egzotyczne stroje w powieÅ›ci „W pustyni i w puszczy”

Wśród oryginalnej odzieży, którą opisuje Sienkiewicz w powieści możemy wymienić burnusy. Są to typowe okrycia Beduinów. W utworze noszą je Idrys i Gebhr. Są to wełniane płaszcze bez rękawów, do których przymocowany jest kaptur. W powieści zwany jest także opończą.

Innym strojem Arabów są zawoje. To długie, w... wiecej



Ekranizacja „W pustyni i w puszczy” Åšlesickiego (1973)

SuperprodukcjÄ™, do jakich w latach siedemdziesiÄ…tych na pewno należy zaliczyć film „W pustyni i w puszczy” oparty na powieÅ›ci Henryka Sienkiewicza wyreżyserowaÅ‚ WÅ‚adysÅ‚aw Åšlesicki. ZgromadziÅ‚ wokół siebie grono Å›wietnych specjalistów, miÄ™dzy innymi za dialogi odpowiadaÅ‚ Aleksander Åšcibor-Rylski, głównym operator... wiecej



Ekranizacja „W pustyni i w puszczy” Hooda (2000)

Ekranizacja z 2000 roku powieÅ›ci „W pustyni i w puszczy” weszÅ‚a na ekrany dwadzieÅ›cia siedem lat po pierwszej adaptacji WÅ‚adysÅ‚awa Åšlesickiego. W tym okresie wielkÄ… popularnoÅ›ciÄ… cieszyÅ‚y siÄ™ przeniesione na ekran takie lektury, jak „Pan Tadeusz” oraz „Ogniem i mieczem”, a prace trwaÅ‚y nad „... wiecej



Najważniejsze cytaty „W pustyni i w puszczy”

„Anglia, która, jak ci wiadomo, Å›ciga po caÅ‚ym Å›wiecie handlarzy niewolników, zgodziÅ‚a siÄ™ na to, by rzÄ…d egipski zajÄ…Å‚ Kordofan, Darfur i Sudan, byÅ‚ to bowiem jedyny sposób zmuszenia tych grabieżców do porzucenia tego obrzydliwego handlu i jedyny sposób utrzymania ich w ryzie. Nieszczęśliwi murzyni odetchnÄ™li, napady i ... wiecej



Bibliografia „W pustyni i w puszczy”

Bibliografia „W pustyni i w puszczy”
1. Adamiec Anna, „»W pustyni i w puszczy« na podstawie powieÅ›ci Henryka Sienkiewicza, GdaÅ„skie Wydawnictwo Psychologiczne, GdaÅ„sk 1998, ISBN: 83-85416-79-X.
2. Brandys Marian, „Åšladami Stasia i Nel. Z Panem Biegankiem w Abisynii”, Nasza KsiÄ™garnia, Wa... wiecej