Jesteś w:
Mendel Gdański
Zanim „Mendel Gdański” ukazał się w wydaniu książkowym, w zbiorze nowel „Na drodze” z 1893 roku, był drukowany w odcinkach w „Przeglądzie Literackim”, dodatku do petersburskiego „Kraju” (numery 16-19).
Tekst stanowił odpowiedź na list Elizy Orzeszkowej, wieloletniej koleżanki autorki „Miłosierdzia gminy”. Orzeszkowa zajmowała się kwestią antysemityzmu i nietolerancji wobec ludności żydowskiego pochodzenia, czemu dała między innymi wyraz w rozprawie „O Żydach i kwestii żydowskiej”. Po wydarzeniach w Cesarstwie i towarzyszących im ożywieniu podobnych nastrojów w Królestwie zwróciła się w obszernym liście do przyjaciół z prośbą o zamanifestowanie protestu o zabranie głosu w tej palącej kwestii. W liście do Konopnickiej pisała: „czy prozą, czy wierszem, napisz jedną lub dziesięć kartek, słowo Twoje wiele zaważy, u wielu wiarę znajdzie, wiele uczuć wzbudzi, złych uśpi…”. Autorka „Miłosierdzia gminy” odpowiadając na list wspomniała: „za wszelką krzywdą gotowam przemówić zawsze”.
Nowela „Mendel Gdański” powstałą jako protest przeciwko fali nienawiści na tle narodowym w II połowie XIX wieku. Na podstawie portretu psychologicznego Mendla, autorka przedstawiła okrucieństwo pogromów, wskazując na potrzebę asymilacji Żydów. Aby zmylić cenzurę wyczuloną na poruszane w Królestwie problemy Warszawy i jej mieszkańców, Konopnicka tytułowemu bohaterowi nadała nazwisko „Gdański”.
„Mendel Gdański” – geneza
Autor: Karolina Marlęga Serwis chroniony prawem autorskimZanim „Mendel Gdański” ukazał się w wydaniu książkowym, w zbiorze nowel „Na drodze” z 1893 roku, był drukowany w odcinkach w „Przeglądzie Literackim”, dodatku do petersburskiego „Kraju” (numery 16-19).
Tekst stanowił odpowiedź na list Elizy Orzeszkowej, wieloletniej koleżanki autorki „Miłosierdzia gminy”. Orzeszkowa zajmowała się kwestią antysemityzmu i nietolerancji wobec ludności żydowskiego pochodzenia, czemu dała między innymi wyraz w rozprawie „O Żydach i kwestii żydowskiej”. Po wydarzeniach w Cesarstwie i towarzyszących im ożywieniu podobnych nastrojów w Królestwie zwróciła się w obszernym liście do przyjaciół z prośbą o zamanifestowanie protestu o zabranie głosu w tej palącej kwestii. W liście do Konopnickiej pisała: „czy prozą, czy wierszem, napisz jedną lub dziesięć kartek, słowo Twoje wiele zaważy, u wielu wiarę znajdzie, wiele uczuć wzbudzi, złych uśpi…”. Autorka „Miłosierdzia gminy” odpowiadając na list wspomniała: „za wszelką krzywdą gotowam przemówić zawsze”.
Nowela „Mendel Gdański” powstałą jako protest przeciwko fali nienawiści na tle narodowym w II połowie XIX wieku. Na podstawie portretu psychologicznego Mendla, autorka przedstawiła okrucieństwo pogromów, wskazując na potrzebę asymilacji Żydów. Aby zmylić cenzurę wyczuloną na poruszane w Królestwie problemy Warszawy i jej mieszkańców, Konopnicka tytułowemu bohaterowi nadała nazwisko „Gdański”.