Jesteś w:
Mendel Gdański
Polski pozytywizm zakładał szybką przebudowę polskiego społeczeństwa. Poszczególne hasła, takie jak praca organiczna, praca u podstaw, emancypacja czy asymilacja mniejszości narodowej niejednokrotnie przewijały się na kartach literatury wpływając na jej tendencyjność. Nowelę Marii Konopnickie ,,Mendel Gdański” niewątpliwie można uznać za utwór o charakterze tendencyjnym, gdyż podejmuje jeden z ważniejszych postulatów pozytywistów, spełnia zadanie propagandowe, kształtuje nowe postawy społeczne.
,,Mendel Gdański” przede wszystkim odwołuje się do hasła hasło asymilacji polskich Żydów, czyli dążenie do uznania ich za równoprawnych członków polskiego społeczeństwa, nadanie im takich samych praw, ale też szacunku dla kultury i przekonań religijnych w imię spójności całej społecznej tkanki. Jak pokazuje Konopnicka w II połowie XIX wieku stereotypy narodowe, uprzedzenia, budzący się nacjonalizm i ksenofobia sprawiły, że w polskim społeczeństwie zaczął się szerzyć antysemityzm. Wrażliwi pozytywistyczni twórcy, wśród których ważną rolę odgrywała Konopnicka, sięgnęli za pióro, starając się w ten sposób przeciwstawić brakowi tolerancji i bezmyślnej nienawiści skierowanej przeciw Żydom.
Utwór Marii Konopnickiej spełnia perswazyjne cele, piętnuje antysemickie zachowania i poglądy skierowane przeciwko głównemu bohaterowi żydowskiego pochodzenia - Mendlowi Gdańskiemu. Autorka przekonuje, że jest on uczciwym i oddanym Polsce obywatelem. Kreśli obraz polskiego społeczeństwa zgodnie z zasadami pozytywistycznego realizmu, dlatego ukazuje różnorodne postawy społeczności warszawskiej wobec antyżydowskich akcji. Gani wszelkie przejawy nienawiści na tle narodowościowym i religijnym pokazując ich bezmyślność i brak podstaw. Przywołując dzięki postaci zegarmistrza stereotypy o Żydach, takie jak chciwość, przebiegłość czy nadmierna płodność, jednocześnie piętnuje je i wyśmiewa. Mendel umiejętnie w rozważny sposób odpiera wszystkie zarzuty. Według autorki zasługuje on, podobnie jak inni Żydzi, na godne i równoprawne życie w wielokulturowym społeczeństwie polskim, szczególnie, że także dla niego ważną ideą w życiu jest uczciwa praca dla dobra całego społeczeństwa.
„Mendel Gdański” jako nowela o charakterze tendencyjnym
Autor: Karolina Marlęga Serwis chroniony prawem autorskimPolski pozytywizm zakładał szybką przebudowę polskiego społeczeństwa. Poszczególne hasła, takie jak praca organiczna, praca u podstaw, emancypacja czy asymilacja mniejszości narodowej niejednokrotnie przewijały się na kartach literatury wpływając na jej tendencyjność. Nowelę Marii Konopnickie ,,Mendel Gdański” niewątpliwie można uznać za utwór o charakterze tendencyjnym, gdyż podejmuje jeden z ważniejszych postulatów pozytywistów, spełnia zadanie propagandowe, kształtuje nowe postawy społeczne.
,,Mendel Gdański” przede wszystkim odwołuje się do hasła hasło asymilacji polskich Żydów, czyli dążenie do uznania ich za równoprawnych członków polskiego społeczeństwa, nadanie im takich samych praw, ale też szacunku dla kultury i przekonań religijnych w imię spójności całej społecznej tkanki. Jak pokazuje Konopnicka w II połowie XIX wieku stereotypy narodowe, uprzedzenia, budzący się nacjonalizm i ksenofobia sprawiły, że w polskim społeczeństwie zaczął się szerzyć antysemityzm. Wrażliwi pozytywistyczni twórcy, wśród których ważną rolę odgrywała Konopnicka, sięgnęli za pióro, starając się w ten sposób przeciwstawić brakowi tolerancji i bezmyślnej nienawiści skierowanej przeciw Żydom.
Utwór Marii Konopnickiej spełnia perswazyjne cele, piętnuje antysemickie zachowania i poglądy skierowane przeciwko głównemu bohaterowi żydowskiego pochodzenia - Mendlowi Gdańskiemu. Autorka przekonuje, że jest on uczciwym i oddanym Polsce obywatelem. Kreśli obraz polskiego społeczeństwa zgodnie z zasadami pozytywistycznego realizmu, dlatego ukazuje różnorodne postawy społeczności warszawskiej wobec antyżydowskich akcji. Gani wszelkie przejawy nienawiści na tle narodowościowym i religijnym pokazując ich bezmyślność i brak podstaw. Przywołując dzięki postaci zegarmistrza stereotypy o Żydach, takie jak chciwość, przebiegłość czy nadmierna płodność, jednocześnie piętnuje je i wyśmiewa. Mendel umiejętnie w rozważny sposób odpiera wszystkie zarzuty. Według autorki zasługuje on, podobnie jak inni Żydzi, na godne i równoprawne życie w wielokulturowym społeczeństwie polskim, szczególnie, że także dla niego ważną ideą w życiu jest uczciwa praca dla dobra całego społeczeństwa.