Jesteś w:
Król Edyp
Dramat Sofoklesa „Król Edyp” zaczyna się w momencie, gdy Edyp jest już królem Teb, mężem Jokasty i ojcem czwórki dzieci.
Prolog
/ Edyp, Kapłan, Kreon /
Na Teby nagle spadła klęska. Miasto niszczy zaraza. Lud gromadzi się przed świątynią, wznosi modły, błaga bogów o wybaczenie win. Król Edyp jest zaniepokojony tą sytuacją. Rozmawia o niej z Kapłanem. Informuje go, że wysłał wiele dni temu Kreona, brata Jokasty do wyroczni delfickiej, by ten spytał o przyczynę gniewu bogów.
W tej samej chwili powraca Kreon. Ma głowę ustrojoną wawrzynem, co znaczy, że przynosi odpowiedź. W wyroczni delfickiej dowiedział się, że przyczyną plag, jakie spadły na miasto jest niepomszczona śmierć pierwszego męża Jokasty, Lajosa, który wcześniej panował w Tebach. Jego zabójca nadal przebywa w mieście. Warunkiem zdjęcia klątwy jest pomszczenie śmierci poprzedniego króla i wygnanie z Teb mordercy. Sprawa ta została zaniedbana, ponieważ w tamtym
czasie Teby niszczył Sfinks i najważniejsza była walka z nim. Edyp przyrzeka, że odnajdzie mordercę. Lud i Kapłan odchodzą.
Parodos / chór /
Jest to pieśń chóru skierowana do opiekuńczych bogów – Ateny, Apolla i Artemidy. Chór opisuje tragiczne położenie mieszkańców miasta – zarazę i śmierć, trupy na ulicach. Błaga bogów o pomoc.
Epeisodion I
/ Edyp, Chór, Terezjasz /
Trwa Zgromadzenie. Edyp publicznie rzuca klątwę na nieznanego mordercę. Swoje śledztwo zaczyna od wezwania do ujawnienia prawdy każdego, kto wie coś o zbrodni. Za radą Chóru wzywa wróżbitę Terezjasza. Terezjasz z przybyciem zwleka ale wreszcie pojawia się. Nie chce jednak ujawnić prawdy. Wypowiada się zbyt zawile, by Edyp mógł zrozumieć go. Rozzłoszczony władca dochodzi do wniosku, że Terezjasz wspólnie z Kreonem uknuli spisek przeciwko niemu. Podejrzewa, że Kreon chce zagarnąć dla siebie tron a Terezjasz spodziewa się zaszczytów. Terezjasz zaprzecza temu. Wspomina przy tym o rodzicach Edypa.
Stasimon I
/ chór /
Pieśń poddaje rozwadze niepewną sytuację i brak rozeznania w niej. Nikt nie wie kogo wskazała wyrocznia jako zabójcę Lajosa. Chór wychwala czyny Edypa.
Epeisodion II
/ Kreon, Chór, Edyp, Jokasta /
Kreon pyta Chór o rozmowę Edypa z Terezjaszem. Wie, że pod jego adresem padły oskarżenia. Chór uspokaja go. Niestety, wchodzi Edyp i ponawia swoje oskarżenia. Kreon broni się, żąda dowodów. Przysięga, że nie jest spiskowcem. W rozmowę ingeruje Jokasta, ponieważ Edyp chce skazać Kreona na śmierć. Prosi, by uwierzył słowom jej brata. Aby uspokoić męża zaczyna opowiadać o przeszłości i o tym, co zaszło w czasie jej małżeństwa z Lajosem.
Okazuje się, że wyrocznia przepowiedziała Lajosowi, iż zginie z rąk własnego syna. Ponieważ właśnie urodził im się syn, król przebił kostki w jego nogach i kazał wynieść dziecko w góry, by tam zginęło. Miało to zapobiec spełnieniu się przepowiedni. Przerażony Edyp wypytuje żonę o szczegóły. Dotyczą one miejsca śmierci Lajosa, czasu, w którym to się stało i wyglądu jej
pierwszego męża. Nagle zaczyna rozumieć słowa Terezjasza i wie już, że to on jest mordercą. By upewnić się, prosi o wypytanie ostatniego świadka tego zdarzenia.
Żona Edypa dziwi się wzburzeniu męża i pyta go o przyczynę. Edyp opowiada jej swoją historię. Jego rodzicami byli Polybos z Koryntu i Merope z Dorydy. Pewnego razu, podczas uczty ktoś zarzucił mu, że jest podrzutkiem. Spytał o to rodziców ale ci zaprzeczyli. On jednak potajemnie udał się do wyroczni Apollińskiej, by upewnić się. Tam usłyszał straszną przepowiednię, że będzie zabójcą własnego ojca i ożeni się z własną matką. Chcąc uniknąć strasznego losu, Edyp ucieka z Koryntu, tuła się a wreszcie dociera do miejsca, gdzie zbiegają się trzy drogi. Tutaj zostaje napadnięty przez kilku podróżnych. W czasie walki zbija starca. Teraz podejrzewa, że mógł być to Lajos. Świadek zeznał jednak, że starego króla napadła zgraja zbójców. Edyp, tymczasem był sam.
Jokasta utrzymuje, że nie ma to nic wspólnego z przepowiednią, ponieważ Lajos miał zginąć z ręki syna.
Stasimon II
/ Chór /
Przekonuje o świętości przepowiedni, o boskich prawach i bluźnierstwach ludzi, którzy im
strona: - 1 - - 2 -
„Król Edyp” - streszczenie
Autor: Karolina Marlęga Serwis chroniony prawem autorskimDramat Sofoklesa „Król Edyp” zaczyna się w momencie, gdy Edyp jest już królem Teb, mężem Jokasty i ojcem czwórki dzieci.
Prolog
/ Edyp, Kapłan, Kreon /
Na Teby nagle spadła klęska. Miasto niszczy zaraza. Lud gromadzi się przed świątynią, wznosi modły, błaga bogów o wybaczenie win. Król Edyp jest zaniepokojony tą sytuacją. Rozmawia o niej z Kapłanem. Informuje go, że wysłał wiele dni temu Kreona, brata Jokasty do wyroczni delfickiej, by ten spytał o przyczynę gniewu bogów.
W tej samej chwili powraca Kreon. Ma głowę ustrojoną wawrzynem, co znaczy, że przynosi odpowiedź. W wyroczni delfickiej dowiedział się, że przyczyną plag, jakie spadły na miasto jest niepomszczona śmierć pierwszego męża Jokasty, Lajosa, który wcześniej panował w Tebach. Jego zabójca nadal przebywa w mieście. Warunkiem zdjęcia klątwy jest pomszczenie śmierci poprzedniego króla i wygnanie z Teb mordercy. Sprawa ta została zaniedbana, ponieważ w tamtym
czasie Teby niszczył Sfinks i najważniejsza była walka z nim. Edyp przyrzeka, że odnajdzie mordercę. Lud i Kapłan odchodzą.
Parodos / chór /
Jest to pieśń chóru skierowana do opiekuńczych bogów – Ateny, Apolla i Artemidy. Chór opisuje tragiczne położenie mieszkańców miasta – zarazę i śmierć, trupy na ulicach. Błaga bogów o pomoc.
Epeisodion I
/ Edyp, Chór, Terezjasz /
Trwa Zgromadzenie. Edyp publicznie rzuca klątwę na nieznanego mordercę. Swoje śledztwo zaczyna od wezwania do ujawnienia prawdy każdego, kto wie coś o zbrodni. Za radą Chóru wzywa wróżbitę Terezjasza. Terezjasz z przybyciem zwleka ale wreszcie pojawia się. Nie chce jednak ujawnić prawdy. Wypowiada się zbyt zawile, by Edyp mógł zrozumieć go. Rozzłoszczony władca dochodzi do wniosku, że Terezjasz wspólnie z Kreonem uknuli spisek przeciwko niemu. Podejrzewa, że Kreon chce zagarnąć dla siebie tron a Terezjasz spodziewa się zaszczytów. Terezjasz zaprzecza temu. Wspomina przy tym o rodzicach Edypa.
Stasimon I
/ chór /
Pieśń poddaje rozwadze niepewną sytuację i brak rozeznania w niej. Nikt nie wie kogo wskazała wyrocznia jako zabójcę Lajosa. Chór wychwala czyny Edypa.
Epeisodion II
/ Kreon, Chór, Edyp, Jokasta /
Kreon pyta Chór o rozmowę Edypa z Terezjaszem. Wie, że pod jego adresem padły oskarżenia. Chór uspokaja go. Niestety, wchodzi Edyp i ponawia swoje oskarżenia. Kreon broni się, żąda dowodów. Przysięga, że nie jest spiskowcem. W rozmowę ingeruje Jokasta, ponieważ Edyp chce skazać Kreona na śmierć. Prosi, by uwierzył słowom jej brata. Aby uspokoić męża zaczyna opowiadać o przeszłości i o tym, co zaszło w czasie jej małżeństwa z Lajosem.
Okazuje się, że wyrocznia przepowiedziała Lajosowi, iż zginie z rąk własnego syna. Ponieważ właśnie urodził im się syn, król przebił kostki w jego nogach i kazał wynieść dziecko w góry, by tam zginęło. Miało to zapobiec spełnieniu się przepowiedni. Przerażony Edyp wypytuje żonę o szczegóły. Dotyczą one miejsca śmierci Lajosa, czasu, w którym to się stało i wyglądu jej
pierwszego męża. Nagle zaczyna rozumieć słowa Terezjasza i wie już, że to on jest mordercą. By upewnić się, prosi o wypytanie ostatniego świadka tego zdarzenia.
Żona Edypa dziwi się wzburzeniu męża i pyta go o przyczynę. Edyp opowiada jej swoją historię. Jego rodzicami byli Polybos z Koryntu i Merope z Dorydy. Pewnego razu, podczas uczty ktoś zarzucił mu, że jest podrzutkiem. Spytał o to rodziców ale ci zaprzeczyli. On jednak potajemnie udał się do wyroczni Apollińskiej, by upewnić się. Tam usłyszał straszną przepowiednię, że będzie zabójcą własnego ojca i ożeni się z własną matką. Chcąc uniknąć strasznego losu, Edyp ucieka z Koryntu, tuła się a wreszcie dociera do miejsca, gdzie zbiegają się trzy drogi. Tutaj zostaje napadnięty przez kilku podróżnych. W czasie walki zbija starca. Teraz podejrzewa, że mógł być to Lajos. Świadek zeznał jednak, że starego króla napadła zgraja zbójców. Edyp, tymczasem był sam.
Jokasta utrzymuje, że nie ma to nic wspólnego z przepowiednią, ponieważ Lajos miał zginąć z ręki syna.
Stasimon II
/ Chór /
Przekonuje o świętości przepowiedni, o boskich prawach i bluźnierstwach ludzi, którzy im
strona: - 1 - - 2 -