Mendel Gdański

Autor: Karolina Marlęga Serwis chroniony prawem autorskim

„Mendel Gdański” – bibliografia
1. Brodzka Alina, „Maria Konopnicka”, Warszawa 1961, s. 116-118.
2. Brodzka Alina, „O nowelach Marii Konopnickiej”, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1958, s. 226-232.
3. Budrewicz Tadeusz, „Posłowie”, w: Maria Konopnicka, „Nowele”, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1... wiecej

„Mendel Gdański” – najważniejsze cytaty
Opis Mendla Gdańskiego
„I jak tego wszystkiego nie ma Mendel Gdański wiedzieć, kiedy już od lat dwudziestu i siedmiu w tej samej izbie, pod tym samym oknem swój warsztat introligatorski ma i tak już przeszło ćwierć wieku przy nim w fartuchu swoim skórzanym stoi, a podczas kiedy sucha, żylasta, a dziś już nieco dr... wiecej

Wierność własnym przekonaniom na przykładzie noweli „Mendel Gdański”
Wierny wyznawanej przez siebie religii oraz kulturze i narodowości był Mendel Gdański, sześćdziesięciosiedmioletni Żyd mieszkający w Warszawie. Mendel prowadzi spokojne, uczciwe życie, ciężko pracuje dla swojej ojczyzny – czuje się Polakiem. Potwierdza swoją przynależność do polskiego społeczeństwa nie tylko rzetelną pr... wiecej

Dlaczego Mendlowi „umarło serce do tego miasta” – rozprawka
Puentę noweli Marii Konopnickiej „Mendel Gdański” stanowią słowa wypowiedziane przez starego Życia po haniebnym ataku antysemickiego tłumu w Warszawie. Bohater stwierdza, że jego serce umarło dla tego miasta”. Wspominając o mieście, ma na myśli Warszawę.

Mendel Gdański urodził się i przez sześćdz... wiecej

„Mendel Gdański” jako nowela o charakterze tendencyjnym
Polski pozytywizm zakładał szybką przebudowę polskiego społeczeństwa. Poszczególne hasła, takie jak praca organiczna, praca u podstaw, emancypacja czy asymilacja mniejszości narodowej niejednokrotnie przewijały się na kartach literatury wpływając na jej tendencyjność. Nowelę Marii Konopnickie ,,Mendel Gdański” niewątpliw... wiecej

Obcy czy swój? - odpowiedz na to pytanie, analizując nowelę „Mendel Gdański”
Jednym z głównych problemów, jaki pojawia się w noweli „Mendel Gdański” jest antysemityzm, który możemy traktować szerzej i odnieść nie tylko do ludności pochodzenia żydowskiego, ale wszelkich mniejszości, odbiegających od większości inną religią, narodowością, kulturą czy obyczajowością.

W rozmo... wiecej

Postawy bohaterów wobec członków innej narodowości i przyczyny zachowań opisanych przez Konopnicką w „Mendlu Gdańskim”
W noweli Konopnickiej „Mendel Gdański” głównym problemem jest stosunek ludności polskiej do mniejszości narodowych – w tym wypadku chodzi o traktowanie ludności pochodzenia żydowskiego. W utworze możemy zobaczyć trzy dominujące postawy wobec Żydów reprezentowanych przez starego Mendla Gdańskiego i jego syna Jakuba... wiecej

Hasło asymilacji Żydów na przykładzie noweli „Mendel Gdański”
„Mendel Gdański” Marii Konopnickiej został napisany w 1890 roku. Są to czasy, gdy określenie Żydów mianem „Polaków mojżeszowego wyznania” ulega dezaktualizacji. Podobnie dzieje się z ideą asymilacji, czyli narodowego i kulturowego zintegrowania obu narodowości. Te wzniosłe hasła w starciu z rosnącym napi�... wiecej

Źródła i konsekwencje antysemityzmu na podstawie noweli „Mendel Gdański”
Twórcy pozytywizmu nie tylko dostrzegali postawy antyżydowskie, narastające wśród polskich obywateli, ale również widzieli wynikające z nich zagrożenia i próbowali im zapobiec, głosząc hasła asymilacji tej mniejszości narodowej. Doskonale obrazuje to nowela Marii Konopnickiej, zatytułowana – „Mendel Gdański”. P... wiecej

Motyw dziecka w „Mendlu Gdańskim”
Nowela „Mendel Gdański” Marii Konopnickiej porusza przede wszystkim problem antysemityzmu, ale jest zawiera portret dziesięcioletniego ucznia polskiego gimnazjum - Jakuba, młodego chłopaka i Żyda, który nie rozumie wrogości i uprzedzeń wobec niego i wobec swojego dziadka. Mendel jest starym człowiekiem, doskonale zna miejsc... wiecej

Jakub Gdański – charakterystyka
Jakub to dziesięcioletni wnuk starego Mendla. Jego matka Lija zmarła przed wielu laty, a wychowaniem zajął się wówczas dziadek. Ma piwne oczy o złocistych blaskach, długie ciemne rzęsy i drobne usta. Po dziadku odziedziczył orli nos i wąskie, wysokie czoło. Twarz ma białą, przejrzystą, miękkie, przycięte i czarne, „jak kr... wiecej

„Mendel Gdański” – bohaterowie
Mendel Gdański - tytułowy bohater noweli Konopnickiej, stary Żyd mieszkający od urodzenia w Warszawie. Ma sześćdziesiąt siedem lat, a od dwudziestu siedmiu prowadzi zakład introligatorski na jednej z warszawskich ulic. Wychowuje dziesięcioletniego wnuka, którego osierociła przedwcześnie zmarła córka. W swej pracy kieruje si... wiecej

Mendel Gdański – charakterystyka
Mendel Gdański to sześćdziesięciosiedmioletni mieszkaniec Warszawy, który pracuje na jednej z uliczek jako introligator w swym warsztacie. Urodził się w biednej rodzinie, zamieszkującej przy jednej z uliczek na Starym Mieście, nieopodal żółtej kamienicy, gdzie mieściła się apteka. Ze swą zmarłą żoną Resią przeżył trzydzie... wiecej

„Mendel Gdański” – kompozycja
Konopnicka w Mendlu Gdańskim posłużyła się typową dla dziewiętnastowiecznej prozy kompozycją naturalną. Tkankę fabularną noweli tworzą „podporządkowane dramaturgii nowelistycznej rosnącemu stopniowo napięciu emocjonalnemu oraz uszeregowane chronologicznie skąpe zdarzenia” (Frycie S., „Wstęp” w: Maria Kon... wiecej

„Mendel Gdański” – narracja i język
W noweli „Mendel Gdański” mamy do czynienia z narracją trzeci osobową. Narrator kreuje świat przedstawiony i w trzeciej osobie opowiada o tragedii tytułowego Żyda. „Wykorzystując scharakteryzowany punkt wyjścia ekspozycji, ukryty narrator pośrednio oddaje głos bohaterowi, którego rozmyślania wprowadzają częściow... wiecej

Trudne sąsiedztwo w noweli „Mendel Gdański” Konopnickiej
W epoce pozytywizmu Maria Konopnicka opublikowała nowelę „Mendel Gdański”. Tytułowy bohater to zasymilowany 67 letni Żyd, który od 27 lat prowadził swój zakład introligatorski.

Mendel był człowiekiem spokojnym, uczciwym, prawym i nie potrafił zrozumieć nasilających się represji wobec Żydów. Dziwił si�... wiecej

Portret Żyda na przykładzie noweli „Mendel Gdański”
W noweli „Mendel Gdański” Maria Konopnicka pokazała Żyda jako zwykłego człowieka, który niczym nie wyróżnia się od innych. To staruszek mający 67 lat. Od 27 pracuje jako introligator na jednej z ulic w Warszawie. Przeżył powstanie styczniowe i represje zaborców. Prowadził spokojne i uczciwe życie, zarabiając jako int... wiecej

Przesłanie utworu „Mendel Gdański”
W noweli Marii Konopnickiej „Mendel Gdański” odnajdujemy portret pracowitego, sumiennego Żyda, który musi zmagać się z niechęcią Polaków. Tytułowy bohater to warszawiak, dumny ze swoich korzeni i jednocześnie przywiązany do miasta. Jest to człowiek uczciwy, który do swojego skromnego majątku doszedł ciężką pracą. ... wiecej

Obraz Warszawy w „Mendlu Gdańskim”
Głównym miejscem akcji noweli Konopnickiej „Mendel Gdański” jest Warszawa. Pisarka specjalnie nadała mu nazwisko związane z innym polskim miastem, by zmylić cenzurę. Główny Bohater od urodzenia mieszka w stolicy polski, na świat przyszedł w ubogiej rodzinie jako piętnaste dziecko. Najpierw mieszkał „na Stare Miast... wiecej

Problem antysemityzmu i dyskryminacji w „Mendlu Gdańskim”
Najważniejszym zagadnieniem noweli Marii Konopnickiej „Mendel Gdański” jest problem antysemityzmu szerzącego się w II połowie XIX wieku w Polsce i reakcje ludzi na brak tolerancji. W ówczesnej rzeczywistości problem niechęci i agresji w stosunku do Żydów dotyczył wielu miast polskich, gdzie mniejszość ta stanowiła duż... wiecej

Maria Konopnicka – notatka szkolna
Maria z Wasiłowskich Konopnicka urodziła się w 1842 roku w Suwałkach w zubożałej rodzinie ziemiańskiej. Wychowywała się w Kaliszu, a następnie uczyła się na pensji sióstr sakramentek w Warszawie.

W 1862 roku wyszła za Jarosława Konopnickiego i zamieszkała wraz z nim w Bronowie pod Łęczycą. W trakcie powstania sty... wiecej

„Mendel Gdański” – problematyka
Głównym tematem noweli „Mendel Gdański” jest tragedia starego Żyda, któremu po wielu latach życia i uczciwej pracy w Polsce odmówiono prawa do polskości. Konopnicka skupiła się na klęsce człowieka odartego z uczuć przez bezmyślny tłum mieszkańców miasta, któremu stary Żyd pozostawał wierny przez całe życie. Pro... wiecej

„Mendel Gdański” – interpretacja tytułu
Tytuł noweli Marii Konopnickiej pochodzi od imienia i nazwiska głównego bohatera – sześćdziesięciosiedmioletniego introligatora mieszkającego w Warszawie i kochającego swoje miasto. To właśnie na przykładzie jego losów i historii pozytywistka urodzona w Suwałkach zwróciła uwagę na problem szerzącego się w Polsce antysemi... wiecej

„Mendel Gdański” – czas i miejsce akcji
Akcja noweli Konopnickiej „Mendel Gdański” rozgrywa się w II połowie XIX wieku. Akcja właściwa trwa zaledwie dwa dni – od dnia po incydencie, podczas którego małego Jakuba chuligan nazwał publicznie Żydem po dzień, kiedy wściekły tłum napadł na zakład introligatorski Mendla i zranił kamieniem jego wnuka.
... wiecej

„Mendel Gdański” – geneza
Zanim „Mendel Gdański” ukazał się w wydaniu książkowym, w zbiorze nowel „Na drodze” z 1893 roku, był drukowany w odcinkach w „Przeglądzie Literackim”, dodatku do petersburskiego „Kraju” (numery 16-19).

Tekst stanowił odpowiedź na list Elizy Orzeszkowej, wieloletniej koleżan... wiecej

„Mendel Gdański” – plan wydarzeń
1. Obserwacja przez Mendla ludzi na jednej z warszawskich ulic.
2. Praca starego Żyda w zakładzie introligatorskim.
3. Codzienne zajęcia starego Mendla.
4. Historia rodziny Gdańskiego.
5. Wspólny obiad Mendla z dziesięcioletnim wnukiem - Jakubem.

6. Świąteczna kolacja szabasowa.
7. Antysemic... wiecej

Mendel Gdański – streszczenie
Mendla Gdańskiego poznajemy jako jest 67-letniego Żyda, który od przeszło dwudziesty lat prowadzi swój warsztat introligatorski. Wie wszystko, co dzieje się dookoła niego, żadne bowiem nawet najmniejsze wydarzenie nie umknie jego bystrym oczom. Wszyscy mieszkańcy nie tylko się znają, ale przede wszystkim żyją „w atmosferze ... wiecej