Jesteś w: Dżuma

Dżuma - powtórka z lektury (streszczenie, opracowanie, problematyka)

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim


Camus bardzo przyłożył się do tego, by jak najwierniej oddać obraz Oranu, miasta, w którym sam kiedyś mieszkał. Dlatego też dużo uwagi poświęcił nazwom ulic czy opisom konkretnych miejsc, na przykład kawiarni czy hoteli. Bez wątpienia miasto stało się jednym wielkim bohaterem zbiorowym „Dżumy”.

Bohaterowie Dżumy


Doktor Rieux


Lekarz. Mężczyzna około trzydziestu pięciu lat „o mocnych ramionach i twarzy niemal kwadratowej”. Jako pierwszy z mieszkańców zauważa niepokojące symptomy nadchodzącej dżumy (szczury). Bez patetyzmu i heroizmu. Miał możliwość wyjazdu, ale został. Ma przepustkę. Wykonuje swoje obowiązki zwyczajnie. Jest bardzo zmęczony, stale ma do czynienia ze śmiercią, często jest wobec niej bezsilny. Ma ogromne poczucie obowiązku. Najpilniejszą sprawą jest leczenie chorych. Uważa, że nie wolno pogodzić się z nieszczęściem i cierpieniem innych, nie wolno też zostawić wszystkiego w rękach Boga. Nie jest zresztą przekonany co do jego istnienia, zwłaszcza że milczy wobec tak ogromnego ludzkiego nieszczęścia. Ma serce, bo trwa, zostaje i wykonuje pracę, która nie ma sensu. Jest z nim tylko jego matka. Nie godzi się ze światem, na którym dzieci są torturowane, na którym cierpią niewinni. Cały czas pracuje, jest gotów do pomocy, nawet za cenę osobistych wyrzeczeń

Podczas dżumy traci swoich bliskich, umiera jego żona. Wychodzi pokonany, ale spokojny.

Jean Tarrou


Młody mężczyzna, ciężka sylwetka, masywna twarz, „dobroduszny, zawsze uśmiechnięty”. Przybył do Oranu na kilka tygodni przed wybuchem epidemii, zamieszkał w w hotelu. Ojciec uczył się na pamięć rozkładu jazdy, jak maszyna, automat. Asystował przy egzekucjach. Był zastępcą prokuratora generalnego. Tarrou stracił dla niego szacunek, gdy usłyszał jak w sądzie domagał się kary śmierci dla oskarżonego. Uciekł od ojca i postanowił walczyć z systemem, który zezwala na pozbawianie życia. O swoje racje walczył w różnych krajach europejskich. Ciągle czuł się współwinny okrucieństwa świata. Swoją historię opowiedział dr Rieux.

Uważał, że należy zrobić wszystko, aby nie być zadżumionym. Każdy nosi w sobie bakcyl dżumy. Potrafimy swoja dżumą zarażać innych. Podobnie jak dr Rieux był zdania, że ze złem i cierpieniem należy walczyć nawet, gdy nie ma nadziei. Dlatego po wybuchu epidemii postanowił pomóc. Walczył z zarazą, którą uważał za kolejne wcielenie zła. „Postanowiłem stawać po stronie ofiar w każdej okazji”. Jego życiowym problemem jest „czy można być świętym bez Boga”, czynić dobro, stwać po właściwej stronie bez nadziei na zapłatę w wieczności. Jest przyjacielem dr Rieux i ostatnią ofiarą dżumy.

Rambert - charakterystyka


Dziennikarz, który przyjechał robić reportaż. Po zamnknięciu bram chce uciec. Próbuje „załatwić” sobie ucieczkę. Uważa, że dżuma go nie dotyczy, on nie jest stąd. Walczył w Hiszpanii po stronie republikanów. Był odważnym człowiekiem. Tam stracił wiarę w ideały, bo wygrywają silniejsi. Oddawanie życia za ideę jest bez sensu. Ważne jest uczucie, szczęście. W życiu możemy postawić tylko na uczucie do drugiej osoby. Dać siebie drugiemu człowiekowi, dać miłość i brać od niego – to jest w życiu ważne. Szczęście jednostkowe. Chce wyjechać do kobiety, być z nią. W pewnym momencie okazuje się to dla niego zbyt płytkie. Gdy nadarza się okazja do wyjazdu, zostaje. Dowiaduje się, że żona dr Rieux jest poza Oranem. To utwierdza go w postanowieniu. Byłoby mu wstyd wyjechać.

Przeszkadzałoby mu to kochać tamtą kobietę. Dżuma ich rozdzieli. Jeśli wyjedzie będzie miał poczucie winy. To wszystko będzie się za nim ciągnęło. Dołącza do oddziałów sanitarnych, pomaga. Ukochanej wysyła telegram, w którym powiadamia o swojej decyzji. W rozmowie z Rieux mówi, że zrozumiał, że jest „stąd” i jest winny solidarność i pomoc mieszkańcom miasta.

Czasami w życiu trzeba zostać. To wielka sztuka. Jego szczęście byłoby egoistyczne. Poczuł łączność ze społeczeństwem. Głód braterstwa. Poczuł, że dżuma dotyczy wszystkich, że jest z tego miasta. Nie można odciąć się od nieszczęść. Nawet tych na drugim końcu kuli ziemskiej. Nieważne, gdzie dzieją się nieszczęścia. Tam giną ludzie, którzy czują tak, jak ja. Jeśli tam dzieje się coś złego, to nie ma pewności, że nie stanie się też u mnie. Najważniejsze jest nasze szczęście osobiste i nasza miłość. Ale najpiękniejsze jest to, że potrafimy zrezygnować z jednostkowego szczęścia. Dopiero wtedy można powiedzieć, że „człowiek to brzmi dumnie”. Zwierzę nie poświęci swojego życia dla drugiego zwierzęcia. Człowiek to potrafi.

Józef Grand - charakterystyka


Piędziesięcioletni mężczyzna „długi i chudy”. Nieszczęśliwy w życiu prywatnym. Ożenił się z wielkiej miłości, bardzo młodo. Żona nie potrafiła dłużej z nim być, nie zwracał na nią uwagi. Opuściła go dla innego mężczyzny. Nigdy nie oskarżał żony. Wyrzucał sobie, że nie potrafił znaleźć słów, by ją zatrzymać. Dlatego umiejętność wysłowienia się stała się jego obsesją. Codzienność, rutyna zabiła uczucie. A gdy nie ma nawet przyjaźni to koniec. Bywa, że przyjaźń jest trwalsza niż miłość.

Grand jest pracownikiem merostwa, jest zwykłym urzędnikiem. Bardzo sumiennym, pracowitym. Długo pracuje i nie awansuje. Także dlatego żona go opuściła – on nie umie prosić, to byłoby niegodne. Ma ogromne poczucie własnej godności. Nie umie rozpychać się łokciami. Ma kręgosłup nie do zgięcia. W czasie dżumy prowadzi statystykę. Widzi w tym sens. On nie potrzebuje wielkich czynów. Pochwała małych uczynków. Ma „czcigodną mowę” – przez cały czas pisze jedno zdanie swojej książki, ciągle je poprawia: „W piękny poranek majowy wytworna amazonka, siedząc na wspaniałej kasztance, jechała kwitnącymi alejami Lasku Bulońskiego” – to wersja podstawowa. Wierzy, że napisze wspaniałą książkę. To jego wielkie marzenie. Nie zastanawia się nad tym, kiedy. Kiedyś. Chodzi o sam fakt pisania. To ucieczka od zarazy. A ta nie ima się takich ludzi. Kiedy choruje na dżumę i jest pewien śmierci, każe doktorowi spalić swoje bruliony, zawierające niezliczone warianty pierwszego zdania. Z dżumy wyszedł obronną ręką, pokonał ją, jest ponad nią. Pogardza nią. Jest bardzo szlachetny, ma czyste serce. Jest dobry, skromny, nieefektowny. Po wyjściu z dżumy powraca do swojej pasji.
strona:   - 1 -  - 2 -  - 3 -  - 4 -  - 5 -  - 6 -  - 7 - 



Albert Camus – życiorys pisarza

Albert Camus był jednym z najbardziej rozpoznawalnych francuskich pisarzy, eseistów czy dramaturgów dwudziestego wieku. W 1957 roku otrzymał Literacką Nagrodę Nobla. Przez wiele lat przyjaźnił się i współpracował z wybitnym egzystencjalistą Jean-Paulem Sartrem, lecz z powodów politycznych zakończył tę znajomość. Zmarł w wiek... wiecej



Plan wydarzeń Dżumy

Opis wszystkich wydarzeń znajdziesz w streszczeniu.

1. Opis Oranu, francuskiej prefektury na wybrzeżu algierskim, liczącej blisko dwieście tysięcy mieszkańców.
2. Początek akcji – 16 kwietnia 194. roku – doktor Bernard Rieux natyka się na martwego szczura pod drzwiami gabinetu.
3. Z kolejnymi dniami gwałt... wiecej



Doktor Bernard Rieux – charakterystyka postaci

Spośród wszystkich bohaterów „Dżumy”, to właśnie doktor wyraźnie wysuwa się na pierwszy plan. Co więcej, pod koniec powieści dowiadujemy się, że postać ta pełniła również rolę narratora. Śledząc uważnie jego poczynania, każdy z czytelników prędzej czy później musi dojeść do wniosku, że ma do czynienia z prawdziwym ... wiecej



Jean Tarrou – charakterystyka postaci

Mężczyzna, który przybył do Oranu zaledwie kilka tygodni przed kwietniowym wybuchem epidemii, jednak zależało mu na niesieniu pomocy jego mieszkańcom równie mocno, jak doktorowi Rieux. Łączyło go wiele z Bernardem, głównie w sferze ideologicznej, dlatego znakomicie się dogadywali. Razem stworzyli oddziały sanitarne, które niestrudz... wiecej



Raymond Rambert – charakterystyka postaci

Rambert był najmłodszym z grona głównych bohaterów powieści. Przybył do Oranu jako reporter paryskiego dziennika. Za zadanie miał sporządzenie raportu o warunkach życia algierskich arabów. Po zamknięciu murów miasta stał się niejako więźniem epidemii.

Młody dziennikarz nie był wcale nieopierzonym młokosem, który n... wiecej



Ojciec Paneloux – charakterystyka postaci

Można stwierdzić, że większość z głównych bohaterów „Dżumy” to ateiści (na pewno byli nimi Rieux i Tarrou, prawdopodobnie również Rambert), dlatego postać ojca Paneloux stanowiła katolicką przeciwwagę dla prezentowaną przez nich poglądów. Ten uczony i wojujący jezuita, jak pisze o nim doktor, przeszedł przemianę z dogmat... wiecej



Joseph Grand – charakterystyka postaci

Podstarzały urzędnik merostwa jest bez wątpienia najsympatyczniejszą i najbarwniejszą postacią Dżumy. Zdaniem doktora Rieux Joseph Grand był właściwie głównym bohaterem opowieści: „jeśli trzeba koniecznie, by jakiś bohater znalazł się w tym opowiadaniu, narrator proponuje właśnie tego nieefektownego i skromnego bohatera, któr... wiecej



Cottard – charakterystyka postaci

Spośród głównych bohaterów powieści to właśnie Cottard budzi najmniej pozytywne odczucia czytelników. Dzieje się tak nie tylko ze względu na niewątpliwie naganną przeszłość mężczyzny, ale głównie z powodu tego, że odmówił niesienia pomocy mieszkańcom miasta. Jego postawa i zachowanie sugerowały, iż cieszył się z wybuchu... wiecej



Pozostali bohaterowie powieści Dżuma

Żona doktora Rieux – była piękną i ciężko chorą kobieta. Zły stan zdrowia zmusił ją do wyjazdu do sanatorium. Opuszczenie miasta przed wybuchem epidemii nie uchroniło jej jednak przed śmiercią. W dniu rozstania na dworcu kolejowym widziała się po raz ostatni z mężem, który tak ją wówczas opisał: „(...) ta... wiecej



„Dżuma” jako powieść-parabola

Parabola, zwana także przypowieścią, jest gatunkiem literackim, który niesie ze sobą przesłanie moralne lub dydaktyczne. Do trzech głównych cech formalnych paraboli zalicza się:
- schematyczną fabułę,
- uproszczoną konstrukcję postaci,
- obiektywność narracji.

Wyżej wymienione cechy służą alego... wiecej



Heroiczne tworzenie siebie w świecie grozy i absurdu na przykładzie „Dżumy”

Można powiedzieć, że heroiczne tworzenie siebie w świecie pełnym grozy i absurdu jest jednym z kilku dogmatów filozofii egzystencjalnej. Na czym on polegał? W opracowaniu „Dżumy” wydanym przez Wydawnictwo „Werset” możemy przeczytać: „Egzystencja człowieka skazana jest na zagrożenie. Zagrożenie to powoduje, że człowiek będ... wiecej



„Dżuma” jako traktat moralny

Pamiętając, że egzystencjalizm realizował się głównie na płaszczyźnie literatury, możemy uznać „Dżumę” za jeden z najważniejszych traktatów filozoficzno-moralnych tego nurtu myślowego. Na kartach powieści Camus zarysował podstawowe założenia etyczne i światopoglądowe charakterystyczne dla egzystencjalizmu ateis... wiecej



„Dżuma” jako powieść egzystencjalna

Jak już zostało to wielokrotnie wspomniane wcześniej egzystencjalizm realizował się głównie na płaszczyźnie literatury, a głównie w powieściach. „Dżuma” stanowi świetny przykład dzieła zaliczanego do tego gatunku. Znawcy literatury uważają jednak, że to „Obcy” jest najwyższym osiągnięciem Camusa, ja... wiecej



Motywy literackie w „Dżumie”

Motyw lekarza w „Dżumie”
Zawód lekarza niesie ze sobą nie tylko prestiż, zaufanie oraz szacunek społeczeństwa, ale przede wszystkim wielką odpowiedzialność za cudze zdrowie i życie. Dlatego właśnie to doktor medycyny jest głównym bohaterem powieści, którą uważa się za jedno z najważniejszych dzieł egzystencjalizmu... wiecej



„Ludzie są raczej dobrzy niż źli” - rozprawka

„Dżuma” to powieść poruszająca wiele tematów. Jednym z nich jest zagadnienie ludzkiej natury. Ponieważ dzieło Camusa można odczytywać jako traktat filozofii egzystencjalnej, możemy znaleźć w nim kilka ujęć i poglądów na to, jaki naprawdę jest człowiek. W ten sposób zabrał głos w odwiecznej debacie na temat tego,... wiecej



„Dżuma” jako nakaz etyki heroicznej

Jednym z wielu przesłań „Dżumy” jest to, że należy się buntować przeciwko złu i absurdowi. Niemal zawsze taka postawa wiąże się z heroizmem. Można więc powiedzieć, iż według Camusa w każdym z nas drzemie bohater. Wybitny badacz literatury Ignacy Stanisław Fiut w artykule „Humanizm zrewoltowany Alberta Camusa ... wiecej



Postawy ludzkie w „Dżumie”

Powieść Alberta Camusa możemy traktować jako studium zachowań ludzkich w obliczu ekstremalnego zagrożenia, jakim bez wątpienia jest epidemia dżumy. Niektórzy zareagowali w sposób heroiczny, inni tchórzowski, a jeszcze inni nie wiedzieli co począć. Najwięcej miejsca autor poświęcił oczywiście tym pierwszym, czyniąc z nich gł�... wiecej



Interpretacja kazań ojca Paneloux

Dwa kazania wygłoszone przez ojca Paneloux w „Dżumie” można pojmować jago chrześcijański głos w tej w znacznej mierze ateistycznej powieści. Diametralną różnicę, jaką można zaobserwować między wystąpieniami jezuity, wywołało dramatyczne przeżycie – straszliwie długa agonia i śmierć młodego Filipa, któr... wiecej



„(…) bakcyl dżumy nigdy nie umiera i nie znika” - rozprawka

Powieść Alberta Camusa kończy się sceną, w której doktor Rieux przygląda się celebrującemu i radosnemu tłumowi, lecz sam nie jest w nastroju do świętowania „Wiedział bowiem to, czego nie wiedział ten radosny tłum i co można przeczytać w książkach: że bakcyl dżumy nigdy nie umiera i nie znika, że może przez dziesiąt... wiecej



„Trzeba tylko iść naprzód w ciemnościach, trochę na oślep, i próbować czynić dobrze” - rozprawka

„Trzeba tylko iść naprzód w ciemnościach, trochę na oślep, i próbować czynić dobrze”

Drugie kazanie ojca Paneloux to jednej z najbardziej znanych fragmentów „Dżumy”. Jego najważniejszym przesłaniem są słowa: „Nie chodzi o to, żeby odrzucać wszelką ostrożność, rozumny porządek, kt�... wiecej



Czy człowiek może być mocniejszy od dżumy?

„Dżuma” opowiada w gruncie rzeczy o szeroko pojmowanym złu i ludzkich postawach wobec niego. Znajdziemy w niej wspaniałych bohaterów, którzy poświęcili swoje zdrowie i życie, aby nieść pomoc bliźnim, a także przeciwstawiać się zarazie. W powieści możemy odnaleźć też odpowiedź na zasadnicze pytanie: czy człowiek ... wiecej



Opis rozwoju epidemii w Dżumie

Pierwszym objawem obecności dżumy w Oranie były martwe szczury leżące na ulicach. 16 kwietnia 194. roku doktor Rieux natknął się na jednego z padniętych gryzoni pod swoim gabinetem, lecz nie przywiązał do tego większej uwagi. Wieczorem tego samego dnia lekarz znalazł kolejnego szczura na schodach kamienicy. Dozorca Michel, który p... wiecej



Dżuma - najważniejsze cytaty

„Kiedy wybucha wojna ludzie powiadają: «To nie potrwa długo, to zbyt głupie.» I oczywiście, wojna jest na pewno zbyt głupia, ale to nie przeszkadza jej trwać. Głupota upiera się zawsze, zauważono by to, gdyby człowiek nie myślał stale o sobie”.

„Zaraza nie jest na miarę człowieka, wiec powi... wiecej



Dżuma Alberta Camus - cytaty

Pytanie: co robić, by nie tracić czasu? Odpowiedź: doświadczać go w całej jego rozciągłości.”

Najważniejsze to dobrze wykonywać swój zawód.

Człowiek męczy się litością, kiedy litość jest bezużyteczna.

... gdyby wierzył we wszechmogącego Boga, przestałby leczyć ludzi, zostaw... wiecej



Albert Camus - Dżuma - problematyka

Albert Camus - Dżuma - problematyka
Wkrótce po wydaniu Dżumę okrzyknięto manifestem nowego humanizmu. Ukazuje nowe zadania stojące przed ludźmi, którzy przeżyli piekło wojny. Mówi o prostej ludzkiej solidarności i moralności, bez patosu i wielkich słów, i dlatego trudniejszych. Życie to ciągła walka z wciąż obecnym... wiecej



Dżuma - opracowanie

Bohaterowie
Dr Rieux, Jean Tarrou, Raymond Rambert paryski dziennikarz, ojciec Paneloux, dr Castel; Matka dr Rieux i Grand to katalizatory wprowadzające ład; kobiety: Jeanne, żona Granda, narzeczona Ramberta, żona dr Rieux są słabo zarysowane;
Autor nadał po trochu swoich cech niemal każdemu bohaterowi. Camus zdecydowani... wiecej



Dżuma - streszczenie

I
Akcja dzieje się w marokańskim mieście Oran w roku 194. autor celowo nie podaje dokładnego roku. Chodzi o uniwersalizm - przedstawione wydarzenia mogły mieć miejsce w każdym mieście i w każdym czasie. Jednym z głónych bohaterów jest doktor Bernard Rieux. Jego ciężko chora żona przebywa we Francji, leczy się. Wkrótce m... wiecej