Jesteś w: Granica

Granica - motywy literackie

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim



Oprócz pokazania rozpaczy z powodu starości Nałkowska pokazała, że można na ten naturalny bieg życia patrzeć zupełnie inaczej - jako kolejny etap młodości - czego przykładem jest tu bratanica Kolichowskiej – Elżbieta Biecka. Dziewczyna nie czuła obrzydzenia do starości czy do opieki nad schorowaną ciotką, której strachu przed upływającymi latami nie rozumiała (być może dlatego, że sama była młoda). Dla niej proces starzenia się czy powolnego niedołęstwa był czymś normalnym. Obserwowała go przez lata na Cecylii i na jej przyjaciółkach, które czasami ich odwiedzały i z każdym rokiem, ze względu na upływające miesiące, stawały się mniej sprawne i bardziej niedołężne.

Motyw kariery w „Granicy”


W powieści Zofii Nałkowskiej „Granica” motyw kariery – obok miłości – jest tematem wiodącym. Pisarka potraktowała awans zawodowy jako pokazanie charakteru głównego bohatera.

Zenon Ziembiewicz w powieści z syna zubożałych szlachciców, mającego problemy z opłaceniem nauki zamienia się najpierw w publicystę, potem redaktora naczelnego pisma „Niwa”, aż w końcu zostaje prezydentem miasta. Bohater szybko wspina się po szczeblach kariery i wszystko wydawałoby się bajką, gdyby nie fakt, iż w zamian za stanowiska wyrzeka się młodzieńczych ideałów i godzi na bycie marionetką bogatej elity.

Nałkowska pokazała na przykładzie jego losów jak łatwo i szybko można przywdziać maskę, która z biegiem czasu przyrasta do twarzy i uniemożliwia bycie takim, jakim się było przed zaprzedaniem duszy w zamian za pracę. Wzniosłe plany mające poprawić los najbiedniejszych mieszkańców miasta pryskają jak bańka w konfrontacji z zamiarami dobrze sytuowanych, a idealista zamienia się w szarego urzędnika, szukającego wyjaśnienia tak nagłej metamorfozy.

Motyw kariery, widoczny na przykładzie Ziembiewicza pokazuje ponadto, jak wielką cenę płaci się czasami za zawodowe marzenia. Bohater poświęcił to, co miał najcenniejsze – społecznikowskie ideały, własne sumienie. Żył w ciągłym strachu obawiając się, że jego romans z córką kucharki wyjdzie na jaw i maska uczciwego prezydenta rozsypie się na kawałki.

Motyw małżeństwa w „Granicy”


Motyw małżeństwa objawia się w powieści Zofii Nałkowskiej „Granica” kilkukrotnie. Ślub bierze zakochana w sobie para głównych bohaterów – Zenon Ziembiewicz i Elżbieta Biecka. Święty związek łączy także matkę kobiety – Romanę, z jej wieloletnim kochankiem Niewieskim, który dla tej pięknej i pociągającej kobiety zostawił pierwszą żonę. Dwukrotne małżeństwo nie jest w utworze domeną mężczyzn. Ma je na swoim koncie także Cecylia Kolichowska, która pierwszy raz wyszła za mąż z miłości, a drugi – z rozsądku.

Realizując ten motyw, Nałkowska pokazała wiele odsłon małżeństwa. Raz jest ona wymarzonym celem zakochanych w sobie partnerów, innym razem – gorzkim rozczarowaniem i latami bezsilności i swoistego „uwiązania” przy niekochanej osobie.

Motyw mieszczaństwa w „Granicy”


Motyw mieszczaństwa jest jednym z wątków „Granicy”. Zofia Nałkowska na przykładzie właścicielki kamienicy Cecylii Kolichowskiej, kierownika cukierni Mariana Chązowicza oraz właściciela sklepu bławatnego Juliana Torucińskiego pokazała styl życia tej warstwa społecznej.

Cechowała mieszczan chęć bezwzględnego pomnożenia i tak sporego już majątku, traktowanie ludzi pozostających niżej w hierarchii społecznej z pogardą i wyższością oraz zatracenie zdolności empatii, czego przykładem jest postępowanie z zalegającymi z czynszem lokatorami Kolichowskiej, którzy lądują w pozbawionych okien, ciasnych i wilgotnych piwnicach, niczym szczury.

Motyw księdza w „Granicy”


strona:   - 1 -  - 2 -  - 3 -  - 4 -  - 5 -  - 6 -  - 7 -  - 8 -  - 9 -  - 10 -  - 11 -  - 12 - 



  Dowiedz się więcej