Jesteś w:
Dżuma
Wydarzenia opisane w powieści Camusa można odczytywać na wiele sposobów. Jednym z nich jest pojmowanie epidemii dżumy jako zła w najczystszej postaci. Autor umieszczając swoich bohaterów w obliczu zarazy nakreślił kilka postaw, jakie przyjmują ludzie, kiedy staną twarzą w twarz ze złem. Większość z nich zareagowała buntując się, co według Camusa było jedynym godnym człowieka wyjściem z tej sytuacji. Wszyscy oni podjęli walkę z zarazą, lecz każdy z nich z nieco innych powodów. Dla jednych bunt wynikał z przekonania, iż nie można bezczynnie przyglądać się otaczającemu ich złu. Inni przeszli do działania w wyniku utraty bliskich. Jeszcze inni angażują się w niesienie pomóc by zapomnieć o tych ukochanych, od których zostali odcięci. Znaleźli się również tacy, którzy przystąpili do walki z nudów. Ważne jest jednak to, iż bohaterowie wybrali jedyne słuszne wyjście z tej niezwykle ciężkiej sytuacji. Oczywiście znaleźli się również tacy, którzy postanowili skorzystać z okazji i stali się sprzymierzeńcami epidemii.
O „Dżumie” mówi się, że jest to traktat o człowieku, ale równie dobrze można powiedzieć, że jest to traktat o złu. Zabójcza epidemia jest jedną z bohaterek powieści. Jest ona jej najczarniejszym charakterem, przeciwko któremu skierowane są działania wszystkich protagonistów. Jedną z wielu uniwersalnych i ponadczasowych prawd na temat zła, jakie możemy odnaleźć w powieści Camusa jest to, iż nigdy nie można go całkowicie pokonać czy zwalczyć. Jedyne, co mogą zrobić bohaterowie to je oddalić, ponieważ ono „nigdy nie umiera i nie znika”.
Przyrównanie zła do śmiertelnej choroby jest doskonałym zabiegiem artystycznym autora „Dżumy”. Postacią, która w taki właśnie sposób interpretuje epidemię jest Jean Tarrou: „Każdy nosi w sobie dżumę, nikt bowiem nie jest od niej wolny. I trzeba czuwać nad sobą nieustannie, żeby w chwili roztargnienia nie tchnąć dżumy w twarz drugiego człowieka i żeby go nie zakazić” – mówi bohater. Wyraża on zatem pogląd, że zło jest czymś naturalnym, co tkwi głęboko w każdym z nas. Tarrou był przekonany, iż człowiek jest w stanie kontrolować drzemiące w nim skłonności do wyrządzania krzywdy innym, ale wymaga to nieustannej koncentracji. Chwila nieuwagi wystarczy, by zło, niczym śmiertelna i zaraźliwa choroba, ujrzała światło dzienne. Zazwyczaj wywołuje to reakcję łańcuchową, lawinę, która prowadzi do eskalacji nienawiści, zawiści, przemocy i wszystkiego, co najgorsze.
Pamiętajmy, iż „Dżumę” należy odczytywać jako dzieło filozoficzne, w którym zawarto szerokie spojrzenie na wiele fundamentalnych zagadnień związanych z życiem ludzkim. Dlatego też możemy odnaleźć w powieści opozycyjną teorię do słów Tarrou odnoszących się do zła drzemiącego w każdym z nas. Doktor Rieux, który mimo wszystko wydaje się być najważniejszym bohaterem „Dżumy”, nie podzielał tego poglądu. Lekarz uważał, iż „Ludzie są raczej dobrzy niż źli”. Nie oznaczało to jednak, że zło zawsze pochodzi z zewnątrz. Rieux był przekonany, iż „Zło na świecie płynie niemal zawsze z niewiedzy, dobra zaś wola może wyrządzić tyleż szkód, co niegodziwość, jeśli nie jest oświecona(…) najbardziej rozpaczliwym występkiem jest niewiedza, która mniema, że wie wszystko i czuje się wówczas upoważniona do zabijania”. Doktor był zatem zdania, iż zło nie tyle wynika ze świadomych i intencjonalnych zachowań człowieka, ale z jego niewiedzy i głupoty.
Camus poruszył w Dżumie bardzo trudny wątek złożoności zła: „Oczywiście jest dobro i zło, i na ogół można sobie wytłumaczyć łatwo, co je dzieli. Ale trudność rozpoczyna się wewnątrz zła. Na przykład, bywało zło z pozoru konieczne i zło z pozoru bezużyteczne. Don Juan w piekle i śmierć dziecka. Jeśli jest bowiem sprawiedliwe, że piorun uderza w niedowiarka, nie można zrozumieć cierpień dziecka”. W ten sposób autor „Dżumy” starał się uchwycić przesłanie, iż zło jest silnie związane z absurdem. Właśnie śmierć dziecka uważał za najbardziej skrajny przejaw tego zjawiska.
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 - - 5 - - 6 - - 7 - - 8 - - 9 - - 10 -
Motywy literackie w „Dżumie”
Autor: Karolina Marlęga Serwis chroniony prawem autorskimMotyw zła w „Dżumie”
Wydarzenia opisane w powieści Camusa można odczytywać na wiele sposobów. Jednym z nich jest pojmowanie epidemii dżumy jako zła w najczystszej postaci. Autor umieszczając swoich bohaterów w obliczu zarazy nakreślił kilka postaw, jakie przyjmują ludzie, kiedy staną twarzą w twarz ze złem. Większość z nich zareagowała buntując się, co według Camusa było jedynym godnym człowieka wyjściem z tej sytuacji. Wszyscy oni podjęli walkę z zarazą, lecz każdy z nich z nieco innych powodów. Dla jednych bunt wynikał z przekonania, iż nie można bezczynnie przyglądać się otaczającemu ich złu. Inni przeszli do działania w wyniku utraty bliskich. Jeszcze inni angażują się w niesienie pomóc by zapomnieć o tych ukochanych, od których zostali odcięci. Znaleźli się również tacy, którzy przystąpili do walki z nudów. Ważne jest jednak to, iż bohaterowie wybrali jedyne słuszne wyjście z tej niezwykle ciężkiej sytuacji. Oczywiście znaleźli się również tacy, którzy postanowili skorzystać z okazji i stali się sprzymierzeńcami epidemii.
O „Dżumie” mówi się, że jest to traktat o człowieku, ale równie dobrze można powiedzieć, że jest to traktat o złu. Zabójcza epidemia jest jedną z bohaterek powieści. Jest ona jej najczarniejszym charakterem, przeciwko któremu skierowane są działania wszystkich protagonistów. Jedną z wielu uniwersalnych i ponadczasowych prawd na temat zła, jakie możemy odnaleźć w powieści Camusa jest to, iż nigdy nie można go całkowicie pokonać czy zwalczyć. Jedyne, co mogą zrobić bohaterowie to je oddalić, ponieważ ono „nigdy nie umiera i nie znika”.
Przyrównanie zła do śmiertelnej choroby jest doskonałym zabiegiem artystycznym autora „Dżumy”. Postacią, która w taki właśnie sposób interpretuje epidemię jest Jean Tarrou: „Każdy nosi w sobie dżumę, nikt bowiem nie jest od niej wolny. I trzeba czuwać nad sobą nieustannie, żeby w chwili roztargnienia nie tchnąć dżumy w twarz drugiego człowieka i żeby go nie zakazić” – mówi bohater. Wyraża on zatem pogląd, że zło jest czymś naturalnym, co tkwi głęboko w każdym z nas. Tarrou był przekonany, iż człowiek jest w stanie kontrolować drzemiące w nim skłonności do wyrządzania krzywdy innym, ale wymaga to nieustannej koncentracji. Chwila nieuwagi wystarczy, by zło, niczym śmiertelna i zaraźliwa choroba, ujrzała światło dzienne. Zazwyczaj wywołuje to reakcję łańcuchową, lawinę, która prowadzi do eskalacji nienawiści, zawiści, przemocy i wszystkiego, co najgorsze.
Pamiętajmy, iż „Dżumę” należy odczytywać jako dzieło filozoficzne, w którym zawarto szerokie spojrzenie na wiele fundamentalnych zagadnień związanych z życiem ludzkim. Dlatego też możemy odnaleźć w powieści opozycyjną teorię do słów Tarrou odnoszących się do zła drzemiącego w każdym z nas. Doktor Rieux, który mimo wszystko wydaje się być najważniejszym bohaterem „Dżumy”, nie podzielał tego poglądu. Lekarz uważał, iż „Ludzie są raczej dobrzy niż źli”. Nie oznaczało to jednak, że zło zawsze pochodzi z zewnątrz. Rieux był przekonany, iż „Zło na świecie płynie niemal zawsze z niewiedzy, dobra zaś wola może wyrządzić tyleż szkód, co niegodziwość, jeśli nie jest oświecona(…) najbardziej rozpaczliwym występkiem jest niewiedza, która mniema, że wie wszystko i czuje się wówczas upoważniona do zabijania”. Doktor był zatem zdania, iż zło nie tyle wynika ze świadomych i intencjonalnych zachowań człowieka, ale z jego niewiedzy i głupoty.
Camus poruszył w Dżumie bardzo trudny wątek złożoności zła: „Oczywiście jest dobro i zło, i na ogół można sobie wytłumaczyć łatwo, co je dzieli. Ale trudność rozpoczyna się wewnątrz zła. Na przykład, bywało zło z pozoru konieczne i zło z pozoru bezużyteczne. Don Juan w piekle i śmierć dziecka. Jeśli jest bowiem sprawiedliwe, że piorun uderza w niedowiarka, nie można zrozumieć cierpień dziecka”. W ten sposób autor „Dżumy” starał się uchwycić przesłanie, iż zło jest silnie związane z absurdem. Właśnie śmierć dziecka uważał za najbardziej skrajny przejaw tego zjawiska.
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 - - 5 - - 6 - - 7 - - 8 - - 9 - - 10 -