Jesteś w: Król Edyp

Król Edyp - motywy literackie

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim


Sprzeciwianie się im uważa za bezsensowne. Wola bogów musi wypełnić się. Człowiek nie może być szczęśliwy, ponieważ nie decyduje o swoim życiu. Nawet jeśli sprzeciwia się swojemu losowi, nie może ominąć przeznaczenia. W swoich poglądach Sofokles był pesymistą.

Widz, który ogląda tragedię i śledzi losy Edypa musi zgodzić się z filozofią autora tragedii. W całym życiorysie głównego bohatera nie ma takiego momenty, w którym zmiana decyzji lub

postępowania mogłaby odwrócić bieg zdarzeń. Jedynym słabym punktem jest zatajenie przez wyrocznię delficką imion prawdziwych rodziców. Niestety, wyrocznie też związana była z bogami i postępowała zgodnie z ich wolą.

Motyw przepowiedni w „Królu Edypie”


W tragedii Sofoklesa „Król Edyp” o losach człowieka decydują bogowie. Ich intencje potrafi przewidzieć najsłynniejsza w starożytnej Grecji wyrocznia Apollina w Delfach. Ci, którzy chcą zasięgnąć jej rady muszą udać się do niej. Wyrocznia odpowiada na pytania, udziela wskazówek i odsłania przed ludźmi ich przyszłość.

Edyp już w młodości odwiedza wyrocznię delficką, by spytać o swoich rodziców. Tam zostaje przepowiedziane mu, że zabije własnego ojca i poślubi własną matkę. O nic więcej nie pyta ale postanawia postąpić tak, by tych czynów uniknąć. Ucieka z Koryntu. Nie jest świadomy tego, że ci, których za rodziców uważa są jedynie przybranymi rodzicami.

Z dalszego przebiegu zdarzeń wynika, że słowa wyroczni są odpowiedzią bogów na zadane pytanie. Nie można ich lekceważyć i przeciwstawiać się im. Zwykły śmiertelnik nie jest w stanie zmienić wyroków bogów.

Z wyroczni delfickiej korzysta też Kreon. Spieszy tam wysłany przez Edypa, by zasięgnąć rady w sprawie ratowania Teb przed plagami, które na nie spadły. Dowiaduje się, że trzeba usunąć z miasta zabójcę Lajosa. Jest przekonany o skuteczność tej rady. Ani przez moment nie wątpi, że dokładnie tak należy postąpić. Przedtem jednak należy zabójcę odnaleźć.

Współczesny odbiorca nie jest skłonny wierzyć w moc całej plejady greckich bogów i w nieodwołalność ich nieuzasadnionych decyzji. Może natomiast uwierzyć w tragedię człowieka nieświadomie uwikłanego w różne sprawy. Nie jest też skłonny wierzyć w nieomylność wyroczni delfickiej. Łatwiej przyjmie wyjaśnienie, że wyrocznia delficka dbając o swój autorytet dokonywała manipulacji i pilnowała, by jej przepowiednie sprawdzały się. Sofokles był jednak człowiekiem szczerze wierzącym i takiej myśli pewnie nie dopuściłby do siebie.

Motyw winy i kary w „Królu Edypie”


Problem winy i kary w tragedii Sofoklesa „Król Edyp” jest problemem złożonym. Edyp jest postacią tragiczną, postawioną w sytuacji bez wyjścia . Ciąży nad nim fatum, które kieruje jego losem. Nie zna on swojej przeszłości i z tego powodu popełnia błędy. Nieomylna wyrocznia delficka nie odsłania mu całej prawdy, gdy udaje się do niej, by spytać o swoich rodziców. Udziela natomiast wstrząsającej informacji, że zabije swojego ojca i poślubi własną matkę.

Edyp nie chce popełnić tych haniebnych czynów. Pragnąc uniknąć swojego przeznaczenia, ucieka z

Koryntu, wierząc, że to uchroni go przed spełnieniem się wyroczni. Nie zdaje sobie sprawy z tego, że jego prawdziwi rodzic przebywają w Tebach. Od tego momentu żyje w przekonaniu, że udało mu się zmienić swoje przeznaczenie.

Jednak wszystko co dzieje się później, zmierza do spełnienia się przepowiedni. Prawda ujawnia się dopiero po wielu szczęśliwie spędzonych latach - gdy sytuacja Edypa wydaje się stabilna i niepodważalna. Jest to tym bardziej bolesne zarówno dla niego, jak i dla Jokasty. Ogrom nieszczęścia dla tej pary bohaterów jest miażdżący.
strona:   - 1 -  - 2 -  - 3 - 



  Dowiedz się więcej