Jesteś w: Nad Niemnem

Nad Niemnem - motywy literackie

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim



Zupełnie inaczej przedstawia się obraz Justyny Orzelskiej. Przeżywa ona zawód miłosny, gdyż presja środowiska uniemożliwiła mezalians i nie pozwoliła jej wyjść za Zygmunta Korczyńskiego, którego kochała miłości ą naiwną. W wyniku tego wydarzenia Justyna przeżywa rozczarowanie i załamanie, czuje, że jej życie zostało pozbawione sensu. Justyna Orzelska ceni sobie proste życie, jest idealistką pracy. To bardzo wrażliwa i uczuciowa kobieta. Zbierane na samotnych spacerach bukiety kwiatów, skłonność do rozmyślań i refleksji ukazują ją jako osobę delikatną, wrażliwą i sentymentalną, ale te cechy nie tłumią w niej zdrowego rozsądku i racjonalnego podejścia do życia.

Jako daleka krewna Benedykta, po śmierci swojej matki, trafia wraz z ojcem do jego domu. Wychowywana przez Korczyńską, otrzymuje staranne wykształcenie. W domu swojego wuja nie ma praktycznie żadnych obowiązków, co daje jej poczucie bezużyteczności. Czuje się upokorzona swoim położeniem, pragnie samodzielności, nie chce przyjmować pomocy od rodziny, co uwypukla jej dumę. Silny charakter oraz miłość sprawiają, że Justyna nie pozwala na żartowanie i kpiny z jej zdziwaczałego ojca, który zajmuje się jedynie grą na skrzypcach i jedzeniem. Justyna charakteryzuje się niezmierną odwagą, nie boi się opinii środowiska, w którym żyje. Jej odwaga ujawnia się również w momencie odrzucenia Teofila Różyca, który zachwycony jej uderzającą urodą zdecydował się na małżeństwo z nią. Nie interesują ją jednak pieniądze, odrzuca wszelkie wygody, które miałaby zapewnione wychodząc za arystokratę.

Umie cenić swą godność i prawdziwe uczucie, dlatego wbrew wszelkim panującym zasadom przyjmuje oświadczyny niebogatego szlachcica, Jana Bohatyrowicza. To właśnie z nim odnajduje to, co zapewnia jej uczucie potrzebnej i pożytecznej. Justyna jest więc uosobieniem dobra i wszelkich cnót, jakimi może odznaczać się kobieta.

Motyw szczęśliwej pary kochanków w „Nad Niemnem”


W utworze dowiadujemy się o historii z zamierzchłych czasów, o niezwykłym związku Jana i Cecylii. Poznajemy ich w opowieści Anzelma, jednego z bohaterów „Nad Niemnem”. On najprawdopodobniej pochodził z pospólstwa, ona – z bogatego domu. Mimo przeszkód, wynikających z różnic stanowych, kochankowie nie zrezygnowali ze swojego uczucia i uciekli w głąb dzikiego lasu, gdzie założyli nowy ród. Nie było im łatwo, ponieważ o wszystko musieli zatroszczyć się sami – zbudować dom, zapewnić sobie pożywienie i bezpieczeństwo w puszczy, gdzie grasowały przecież agresywne i wygłodniałe zwierzęta. Związek Jana i Cecylii to dowód, ze miłość daje kochankom siłę do walki o wspólne szczęście i jest gotowa do wielu wyrzeczeń.

W „Nad Niemnem” mamy jeszcze jedna parę, która przezwycięża różnice stanowe, są nią Jan i Justyna. To on zaszczepia w niej wiarę w sens pracy i poświęcenia dla ojczyzny. Pod jego wpływem Justyna odnajduje sens życia. Kochanków łączy wspólnota ideałów i podobieństwo celów życiowych. W ukazywaniu ich uczucia brak jest erotyzmu, ich miłość rozwija się powoli, na tle nadniemeńskiej przyrody.

Związek ten to nie chwilowe zauroczenie, lecz wzajemne zaufanie, odpowiedzialność i przyjaźń. Pod koniec powieści Justyna mówi, że jej serce, ręka i przyszłość należą do Jana. Wyznaje także: „Kocham go całym sercem i jak w to, że żyję wierzę, że jestem kochaną”. W wypowiedzi tej widzimy zaangażowanie zakochanych, radość, jaką czerpią z bycia razem oraz wiarę i nadzieję na wspólną, udaną przyszłość.

Motyw arkadii w „Nad Niemnem”


Korczyn w „Nad Niemnem” jest główną areną powieściowych wydarzeń. Dworek rodziny Korczyńskich to majątek dziedziczony z pokolenia na pokolenie. Jego aktualny gospodarz – Benedykt – po powstaniu styczniowym ma problemy z utrzymaniem gospodarstwa. Orzeszkowa ukazuje piękno okolicy nadniemeńskiej.
strona:   - 1 -  - 2 -  - 3 -  - 4 - 



  Dowiedz się więcej