Jesteś w: Potop

Andrzej Kmicic – charakterystyka, dzieje, przemiana

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim


Powoli do bohatera Potopu dotarła myśl, że jego obecne postępowanie oddalało go od szczęścia, jakim jest Oleńka. Kmicic z biegiem czasu zdawał sobie sprawę, że jeżeli dalej będzie kierował się pychą i zuchwalstwem, to na zawsze straci swoją oblubienicę. Na ostateczną decyzję o całkowitej przemianie i ofiarnej walce o miłość Billewiczówny zaważył jeszcze jeden aspekt. Podczas uczty w zamku kiejdańskim Kmicic wraz z innymi szlachcicami ślubował wierność hetmanowi Radziwiłłowi. Jak okazało się chwilę później, ów hetman popierał króla szwedzkiego i wznosił za jego zdrowie toast. Podczas gdy inni szlachcice rzucali po kolei swoje buławy pod nogi Radziwiłła, pokazując w ten sposób wzgardę dla jego czynu, Andrzej Kmicic wierny honorowi i raz danemu słowu, pozostał przy hetmanie. Dopiero później, gdy nasz bohater przekonał się na własne oczy o obłudzie i niewierności Radziwiłła, postanowił całkowicie się odmienić. Bohater zdał sobie bowiem sprawę z tego, że postępując tak jak dotychczas straci wszystko, co nadaje jego egzystencji jakikolwiek sens – Oleńkę, honor i Ojczyznę.

Miłość dodała zatem sił Kmicicowi i ten stał się dzięki temu innym człowiekiem. Symboliczna na kartach literatury polskiej jest już scena, kiedy Andrzej Kmicic zmienia swoje nazwisko na Babinicz. Od tego momentu postanowił walczyć tylko o to, co jego serce uzna za ważne i godne poświecenia się. To właśnie dla miłości bohater Potopu próbował się zmienić. Dawny awanturnik, ceniący ponad wszystko honor i dobrą zabawę, pod wpływem uczucia przeszedł całkowitą metamorfozę.

Nie tylko stał się patriotą i walczył u boku wojsk polskich z najazdem wojsk szwedzkich, ale przede wszystkim przestał być egoistą myślącym tylko o sobie i swojej sławie. Dla Oleńki gotów był zrezygnować z dawnego stylu życia i rozpocząć wszystko od nowa. Kmicic z brawurowego, pełnego namiętności i egoistycznego zawadiaki stał się zdyscyplinowanym żołnierzem, patriotą przedkładającym dobro ogółu nad dobro własne. Błędy uczynione przez Kmicica zostały zmazane bohaterskimi czynami Babinicza, a przywrócony honor i odzyskane uczucie ukochanej Oleńki Billewiczówny stanowią o wartości człowieka.

Sąd nad Andrzejem Kmicicem


Główny bohater powieści Henryka Sienkiewicza – Andrzej Kmicic – to postać kontrowersyjna, która zmienia swoje zachowanie podczas akcji utworu. To co niezmienne to odwaga i pewność siebie, umiłowanie kompanii, wierność szlacheckim tradycjom.

Poznając Kmicica w pierwszej części utworu dominują jego wady. To typowy polski Sarmata – warchoł, skłonny do wszczynania awantur. Jest przekonany, że potrafiąc umiejętnie władać szablą i zbierając doborową kompanię może wieść hulaszczy tryb życie, nie szanując prawa czy porządku publicznego. O jego zamiłowaniu do hulaszczego trybu życia i pijaństwa świadczą zabawy podczas uczt z kompanią. Chociaż wobec ukochanej Oleńki Andrzej zachowuje się przykładnie, obiecuje jej dobrze się prowadzić, to jednak do zmiany jeszcze mu daleko. Kierująca nim gwałtowność, nieumiejętność panowania nad sobą powodują, że w akcie zemsty po stracie przyjaciół pali całą wieś. Gdy w następstwie tego ukochana odtrąca go, bohater siłą ją porywa.

Mimo odwagi i niezłomności Kmicica nie ma on zmysłu politycznego czy wykształcenia. Świadczy o tym fakt z jaką łatwością uwierzył hetmanowi Januszowi Radziwiłłowi i przyrzekł mu swą służbę. Nawet po jego jawnej zdradzie pozostał mu wierny – z jednej strony dochował danego słowa, z drugiej pozostawał wierny zdrajcy ojczyzny. Gdyby jednak także Andrzej był zdrajcą pozostał by do końca u boku Radziwiłłów, a może nawet zdradził by ich. Jednak, kiedy dowiaduje się o prawdziwych zamiarach magnatów uświadamia sobie swą ignorancję. Pragnie porwać Bogusława i oddać go w ręce sprawiedliwości.
strona:   - 1 -  - 2 -  - 3 -  - 4 -  - 5 -  - 6 - 



  Dowiedz się więcej