Jesteś w:
Potop
Motyw przyjaźni ukazuje utwór pt. „Potop” autorstwa Henryka Sienkiewicza. Obok typowych, schematycznych modeli przyjaźni – Jan Skrzetuski, Helena i Zagłoba – pojawia się para nietuzinkowych rycerzy z charakterem. Jeden – Wołodyjowski – prawy, sumienny rycerz – patriota, drugi – Kmicic – porywczy i skory do bójek klient magnata Radziwiłła. Początkowa awersja Kmicica i Wołodyjowskiego z czasem przeradza się w prawdziwy szacunek, a nawet zaczątek przyjaźni. Wołodyjowski nie tylko darowuje życie Kmicicowi, ale także uczy go władania szablą, doskonalenia żołnierskiego rzemiosła.
Momentem kulminacyjnym dla relacji łączących tych dwóch bohaterów jest moment porwania Oleńki przez Kmicica. Kmicic z Kozakami porywa Oleńkę do Lubicza. Szlachta laudańska pod dowództwem Michała Wołodyjowskiego, który leczył się w Laudzie z ran, rozgramia Kozaków. Dochodzi do pojedynku między Wołodyjowskim i Kmicicem. Kmicic przegrywa z Wołodyjowskim. Zwycięzca daruje mu jednak życie. Oleńka jest tyleż wdzięczna Wołodyjowskiemu za ocalenie, co zaniepokojona o życie Kmicica.
Wołodyjowski uważa Kmicica za zdrajcę, który dla swoich prywatnych celów sprzysiągł się z wrogami, czyli Kozakami. Dowiaduje się jednak przez przypadek, że wcale nie są to wrogowie, lecz ludzie zebrani z gościńca. Wołodyjowski rozgłasza to, żeby zdjąć z Kmicica piętno zdrajcy. Wołodyjowski oświadcza się Oleńce, ale zostaje odrzucony. Później dostaje listy od wojewody wileńskiego księcia Janusza Radziwiłła wzywające go do rozpoczęcia zaciągu wojsk. Otrzymuje także list dla Kmicica. Książę pozostawił do decyzji Wołodyjowskiego, czy ma oddać list Kmicicowi, czy jego imię jest zbyt zhańbione.
Wołodyjowski odwiedza rannego Kmicica. Mówi mu, że sposobem na odzyskanie dobrego imienia będzie walka za ojczyznę. Ostatecznie decyduje się dać mu szansę naprawy popełnionych błędów, nie skreśla go. Oddaje mu także list od księcia. Objęcie funkcji wojskowej uwalnia Kmicica od ciążących na nim wyroków. Rozpoczyna się wówczas długa droga ku rehabilitacji bohatera zakończona ślubem z ukochaną Oleńką.
W Polsce w XVII wieku pojedynkom sprzyjało pieniactwo Sarmatów, ich niechęć do negocjacji. Walka stanowiła, bowiem okazję do przejęcia majątku pokonanego czy też rozrywki i ośmieszenia przeciwnika.
Bardzo dobry przykład pojedynku z tamtych czasów znajdziemy w Potopie Henryka Sienkiewicza. Jest to walka Andrzeja Kmicica z Michałem Wołodyjowskim. Kmicic jest nieostrożny, pełen zapału i ognia - rzuca się w wir walki, nie martwiąc się czy starczy mu sił. Ślepo wierzy, iż jego umiejętności zdecydowanie wystarczą, by pokonać Małego Rycerza. Wołodyjowski jest jednak prawdziwym szermierzem - uważanym za pierwszą szablę Rzeczypospolitej. Na początku tylko odpiera ciosy Kmicica i kpi z niego, mówiąc, iż macha szablą jak cepem. Młody szlachcic wpada w gniew słysząc te słowa, brak mu wewnętrznego spokoju, który cechuje Wołodyjowskiego.
Mały Rycerz bez problemu rozbraja Kmicica, który będąc bez szans na zwycięstwo, wypowiada słynną sentencję „Kończ waść, wstydu oszczędź”. Widzimy tu, jak ważny dla szlachcica był honor rycerski. Zgodnie z prawem, przywilejem Wołodyjowskiego było dobicie przeciwnika, lecz słynący z dobrego i litościwego serca szlachcic, nie czyni tego. Przeciwnie, troszczy się o to, by opatrzyć jego rany i zachować przy życiu, gdyż kieruje się on zasadami chrześcijańskiego miłosierdzia. Wiara stanowiła bowiem najważniejszą wartość dla ludzi z tamtych czasów.
Odnowa wizerunku honorowego rycerza nastąpiła w pozytywizmie. To właśnie wówczas powstały najwspanialsze kreacje rycerzy. Stworzył je Henryk Sienkiewicz. Mam tutaj na myśli Andrzeja Kmicica, Skrzetuskiego, Zagłobę i Michała Wołodyjowskiego.
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 - - 5 - - 6 -
Potop - motywy literackie (motyw przyjaźni, motyw rycerza, motyw pojedynku)
Autor: Karolina Marlęga Serwis chroniony prawem autorskim
Spis treści
Motyw przyjaźni w „Potopie”
Motyw przyjaźni ukazuje utwór pt. „Potop” autorstwa Henryka Sienkiewicza. Obok typowych, schematycznych modeli przyjaźni – Jan Skrzetuski, Helena i Zagłoba – pojawia się para nietuzinkowych rycerzy z charakterem. Jeden – Wołodyjowski – prawy, sumienny rycerz – patriota, drugi – Kmicic – porywczy i skory do bójek klient magnata Radziwiłła. Początkowa awersja Kmicica i Wołodyjowskiego z czasem przeradza się w prawdziwy szacunek, a nawet zaczątek przyjaźni. Wołodyjowski nie tylko darowuje życie Kmicicowi, ale także uczy go władania szablą, doskonalenia żołnierskiego rzemiosła.
Momentem kulminacyjnym dla relacji łączących tych dwóch bohaterów jest moment porwania Oleńki przez Kmicica. Kmicic z Kozakami porywa Oleńkę do Lubicza. Szlachta laudańska pod dowództwem Michała Wołodyjowskiego, który leczył się w Laudzie z ran, rozgramia Kozaków. Dochodzi do pojedynku między Wołodyjowskim i Kmicicem. Kmicic przegrywa z Wołodyjowskim. Zwycięzca daruje mu jednak życie. Oleńka jest tyleż wdzięczna Wołodyjowskiemu za ocalenie, co zaniepokojona o życie Kmicica.
Wołodyjowski uważa Kmicica za zdrajcę, który dla swoich prywatnych celów sprzysiągł się z wrogami, czyli Kozakami. Dowiaduje się jednak przez przypadek, że wcale nie są to wrogowie, lecz ludzie zebrani z gościńca. Wołodyjowski rozgłasza to, żeby zdjąć z Kmicica piętno zdrajcy. Wołodyjowski oświadcza się Oleńce, ale zostaje odrzucony. Później dostaje listy od wojewody wileńskiego księcia Janusza Radziwiłła wzywające go do rozpoczęcia zaciągu wojsk. Otrzymuje także list dla Kmicica. Książę pozostawił do decyzji Wołodyjowskiego, czy ma oddać list Kmicicowi, czy jego imię jest zbyt zhańbione.
Wołodyjowski odwiedza rannego Kmicica. Mówi mu, że sposobem na odzyskanie dobrego imienia będzie walka za ojczyznę. Ostatecznie decyduje się dać mu szansę naprawy popełnionych błędów, nie skreśla go. Oddaje mu także list od księcia. Objęcie funkcji wojskowej uwalnia Kmicica od ciążących na nim wyroków. Rozpoczyna się wówczas długa droga ku rehabilitacji bohatera zakończona ślubem z ukochaną Oleńką.
Motyw pojedynku w „Potopie”
W Polsce w XVII wieku pojedynkom sprzyjało pieniactwo Sarmatów, ich niechęć do negocjacji. Walka stanowiła, bowiem okazję do przejęcia majątku pokonanego czy też rozrywki i ośmieszenia przeciwnika.
Bardzo dobry przykład pojedynku z tamtych czasów znajdziemy w Potopie Henryka Sienkiewicza. Jest to walka Andrzeja Kmicica z Michałem Wołodyjowskim. Kmicic jest nieostrożny, pełen zapału i ognia - rzuca się w wir walki, nie martwiąc się czy starczy mu sił. Ślepo wierzy, iż jego umiejętności zdecydowanie wystarczą, by pokonać Małego Rycerza. Wołodyjowski jest jednak prawdziwym szermierzem - uważanym za pierwszą szablę Rzeczypospolitej. Na początku tylko odpiera ciosy Kmicica i kpi z niego, mówiąc, iż macha szablą jak cepem. Młody szlachcic wpada w gniew słysząc te słowa, brak mu wewnętrznego spokoju, który cechuje Wołodyjowskiego.
Mały Rycerz bez problemu rozbraja Kmicica, który będąc bez szans na zwycięstwo, wypowiada słynną sentencję „Kończ waść, wstydu oszczędź”. Widzimy tu, jak ważny dla szlachcica był honor rycerski. Zgodnie z prawem, przywilejem Wołodyjowskiego było dobicie przeciwnika, lecz słynący z dobrego i litościwego serca szlachcic, nie czyni tego. Przeciwnie, troszczy się o to, by opatrzyć jego rany i zachować przy życiu, gdyż kieruje się on zasadami chrześcijańskiego miłosierdzia. Wiara stanowiła bowiem najważniejszą wartość dla ludzi z tamtych czasów.
Motyw rycerza i rycerstwa w „Potopie”
Odnowa wizerunku honorowego rycerza nastąpiła w pozytywizmie. To właśnie wówczas powstały najwspanialsze kreacje rycerzy. Stworzył je Henryk Sienkiewicz. Mam tutaj na myśli Andrzeja Kmicica, Skrzetuskiego, Zagłobę i Michała Wołodyjowskiego.
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 - - 5 - - 6 -