Jesteś w:
Potop
Autor odnosi się również do pracy u podstaw i wskazuje na jej skuteczność. W wyniku najazdu kraj został bardzo zniszczony, a armia rozbita lub nawet nie zdołała w ogóle się zorganizować, jednak gdy cały naród zabrał się do walki, to udało się od samego początku wszystko odtworzyć i wypędzić Szwedów. Tak samo w czasach Sienkiewicza Polacy mogą pokonać zaborców, jednak wymaga to od nich dużo pracy od samego początku.
Elementy biblijnej stylizacji w „Potopie” widać między innymi we fragmencie rozmowy Andrzeja Kmicica i Oleńki:
- Waćpan wiedziałeś o śmierci dziadziusia podkomorzego? - spytała panna.
- Nie wiedziałem, alem go łzami rzewnymi opłakał, dobrodzieja mojego, gdym się o jego zgonie od owych szaraczków dowiedział, którzy z tych stron do mnie przybyli. Szczery to był przyjaciel, nieledwie brat mego nieboszczyka rodzica. […]Waćpannie wiadomo dobrze, że przed czterema laty aż pod Orszę do nas przybył. Wtedy mi to waćpannę obiecywał i konterfekt pokazał, do którego po nocach wzdychałem. Byłbym tu wcześniej przyjechał, ale wojna nie matka, ze śmiercią jeno ludzi swata.
Już ten krótki wycinek tekstu pozwala dostrzec obecne w „Potopie” elementy stylu biblijnego – podniosły ton, archaiczne formy słów, inwersje przydawki, np. „łzami rzewnymi”, „dobrodzieja mojego”, a także usytuowanie orzeczenia na końcu zdania, np. „(…) z tych stron do mnie przybyli”, „(…) po nocach wzdychałem”. W dziele Sienkiewicza znajdziemy jeszcze wiele fragmentów stylizowanych na Biblię, m.in. opisy obrony Jasnej Góry, słowa księdza Koreckiego, opis podnoszenia się narodu z klęski czy wreszcie spowiedź Kmicica.
Stylizacja służy tu ważnym celom artystycznym – nadaje fragmentom utworu podniosłego, patetycznego charakteru – ale i znaczeniowym., np. w spowiedzi Kmicica język bogaty w elementy stylu biblijnego jest środkiem uwznioślającym bohatera.
W czasach rozbiorowych, gdy brak było polskich instytucji państwowych i społecznych pielęgnowanie historii i jej funkcja jednocząca Polaków i chroniąca ich tożsamość była bardzo istotna. Motywy historyczne często pojawiały się w literaturze i sztuce. Istotną rolę zaczęło odgrywać nowoczesne dziejopisarstwo narodowe. Skupiano się na ukazywaniu przyczyn upadku Rzeczpospolitej.
Jednym z pisarzy biorących udział poprzez swoje dzieła w dyskusji o polskiej historii był Henryk Sienkiewicz. Jego utwory upraszczające i gloryfikujące czasy Polski szlacheckiej spełniały funkcję mobilizującą świadomość narodową. W dokumentach i opracowaniach o wieku XVII doszukiwał się on głównie wielkości, która tkwiła w postaciach, czynach i zdarzeniach oraz zaspokojenia zapotrzebowań czytelniczych na „mit kompensacyjny”, czyli dowodów na możliwość zwycięstwa nawet w trudnych czasach i trudnej sytuacji.
Autor „Trylogii” swe utwory historyczne silnie osadził w realiach historycznych. Przyświecał mu także cel poznawczy. Stał się mistrzem w łączeniu wątków fabularnych z motywami zaczerpniętymi z licznych dokumentów. Nie był stanowczym zwolennikiem „wierności historycznej” jednak wspierał się na bogatej i mającej silne podstawy faktografii. Literatura według Sienkiewicza miała ożywić historię, „odtworzyć duszę człowieka lat minionych”.
U podstaw „Potopu” legł niewątpliwy patriotyzm autora, który nakazał mu kwestie społeczne i polityczne podporządkować idei narodowej. Kładł on nacisk na tradycję historyczną i historyczne kategorie oceny teraźniejszości. Głosił kult autorytetu przodków, zasady solidaryzmu społecznego oraz tradycyjnych wartości. Temat wojny polsko-szwedzkiej ujął zgodnie z ówczesną wiedzą historyczną, choć położył nacisk na uwypuklenie wielkiego zrywu narodowego ujarzmionego przez najeźdźcę. Konflikt pokazał poprzez pryzmat zagrożenia zewnętrznego, ale i wewnętrznego rozbicia społecznego nawiązując do ówczesnej sytuacji Polski pod zaborami.
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 -
Potop - opracowanie
Autor: Karolina Marlęga Serwis chroniony prawem autorskimAutor odnosi się również do pracy u podstaw i wskazuje na jej skuteczność. W wyniku najazdu kraj został bardzo zniszczony, a armia rozbita lub nawet nie zdołała w ogóle się zorganizować, jednak gdy cały naród zabrał się do walki, to udało się od samego początku wszystko odtworzyć i wypędzić Szwedów. Tak samo w czasach Sienkiewicza Polacy mogą pokonać zaborców, jednak wymaga to od nich dużo pracy od samego początku.
Elementy stylu biblijnego w „Potopie” Henryka Sienkiewicza
Elementy biblijnej stylizacji w „Potopie” widać między innymi we fragmencie rozmowy Andrzeja Kmicica i Oleńki:
- Waćpan wiedziałeś o śmierci dziadziusia podkomorzego? - spytała panna.
- Nie wiedziałem, alem go łzami rzewnymi opłakał, dobrodzieja mojego, gdym się o jego zgonie od owych szaraczków dowiedział, którzy z tych stron do mnie przybyli. Szczery to był przyjaciel, nieledwie brat mego nieboszczyka rodzica. […]Waćpannie wiadomo dobrze, że przed czterema laty aż pod Orszę do nas przybył. Wtedy mi to waćpannę obiecywał i konterfekt pokazał, do którego po nocach wzdychałem. Byłbym tu wcześniej przyjechał, ale wojna nie matka, ze śmiercią jeno ludzi swata.
Już ten krótki wycinek tekstu pozwala dostrzec obecne w „Potopie” elementy stylu biblijnego – podniosły ton, archaiczne formy słów, inwersje przydawki, np. „łzami rzewnymi”, „dobrodzieja mojego”, a także usytuowanie orzeczenia na końcu zdania, np. „(…) z tych stron do mnie przybyli”, „(…) po nocach wzdychałem”. W dziele Sienkiewicza znajdziemy jeszcze wiele fragmentów stylizowanych na Biblię, m.in. opisy obrony Jasnej Góry, słowa księdza Koreckiego, opis podnoszenia się narodu z klęski czy wreszcie spowiedź Kmicica.
Stylizacja służy tu ważnym celom artystycznym – nadaje fragmentom utworu podniosłego, patetycznego charakteru – ale i znaczeniowym., np. w spowiedzi Kmicica język bogaty w elementy stylu biblijnego jest środkiem uwznioślającym bohatera.
Założenia ideowe w „Potopie”
W czasach rozbiorowych, gdy brak było polskich instytucji państwowych i społecznych pielęgnowanie historii i jej funkcja jednocząca Polaków i chroniąca ich tożsamość była bardzo istotna. Motywy historyczne często pojawiały się w literaturze i sztuce. Istotną rolę zaczęło odgrywać nowoczesne dziejopisarstwo narodowe. Skupiano się na ukazywaniu przyczyn upadku Rzeczpospolitej.
Jednym z pisarzy biorących udział poprzez swoje dzieła w dyskusji o polskiej historii był Henryk Sienkiewicz. Jego utwory upraszczające i gloryfikujące czasy Polski szlacheckiej spełniały funkcję mobilizującą świadomość narodową. W dokumentach i opracowaniach o wieku XVII doszukiwał się on głównie wielkości, która tkwiła w postaciach, czynach i zdarzeniach oraz zaspokojenia zapotrzebowań czytelniczych na „mit kompensacyjny”, czyli dowodów na możliwość zwycięstwa nawet w trudnych czasach i trudnej sytuacji.
Autor „Trylogii” swe utwory historyczne silnie osadził w realiach historycznych. Przyświecał mu także cel poznawczy. Stał się mistrzem w łączeniu wątków fabularnych z motywami zaczerpniętymi z licznych dokumentów. Nie był stanowczym zwolennikiem „wierności historycznej” jednak wspierał się na bogatej i mającej silne podstawy faktografii. Literatura według Sienkiewicza miała ożywić historię, „odtworzyć duszę człowieka lat minionych”.
U podstaw „Potopu” legł niewątpliwy patriotyzm autora, który nakazał mu kwestie społeczne i polityczne podporządkować idei narodowej. Kładł on nacisk na tradycję historyczną i historyczne kategorie oceny teraźniejszości. Głosił kult autorytetu przodków, zasady solidaryzmu społecznego oraz tradycyjnych wartości. Temat wojny polsko-szwedzkiej ujął zgodnie z ówczesną wiedzą historyczną, choć położył nacisk na uwypuklenie wielkiego zrywu narodowego ujarzmionego przez najeźdźcę. Konflikt pokazał poprzez pryzmat zagrożenia zewnętrznego, ale i wewnętrznego rozbicia społecznego nawiązując do ówczesnej sytuacji Polski pod zaborami.
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 -