Jesteś w: Potop

Potop - bohaterowie

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim



Na uwagę zasługuje jego stosunek do kobiet. Gdy dostrzega piękną Aleksandrę Billewiczównę porywa ją traktując jak własność i więzi w Taurogach. Używa podstępu, by kobieta zgodziła się za niego wyjść. Podczas decydującej walki życie ratuje mu tylko to, że Andrzej Kmicic nie chce mieszać prywaty do porachunków ze zdrajcą ojczyzny.

Janusz Radziwiłł – charakterystyka


Janusz Radziwiłł to historyczny książę, wojewoda wileński i hetman wielki litewski. W „Potopie” ukazany został jako postawny czterdziestokilkuletni mężczyzna. Pragnie oddać Litwę w ręce szwedzkie, by zwiększyć swoją niezależność i panowanie. Myśli nawet o zdobyciu królewskiej korony i nie cofa się przed zdradą.

Cechuje go żądza władzy, buta, pycha i duma, zaślepia go chora ambicja. Potrafi manipulować innymi ludźmi i zwodzić ich w celu realizacji prywatnych interesów. Pomagają mu przy tym jego charyzmatyczność i silna osobowość. Jego majestat mógłby pomóc Rzeczpospolitej, jednak zdecydował się na zdradę króla i ojczyzny. Głównym powodem jest wiara, że potrafi lepiej rządzić na Litwie.

Silnie przezywa moment odczytania aktu poddania Litwy Karolowi Gustawowi podczas uczty w Kiejdanach. Z jego twarzy bije wówczas groza i chłód. Dzięki umiejętnym dobieraniu argumentów i dowodów potrafi przekonać, między innymi Kmicica, że pragnie ratować Polskę i wszystko co czyni, czyni dla jej dobra. Wykorzystuje porywczego młodzieńca odbierając od niego przysięgę na wierność.

Umiera samotnie i tragicznie. Na łożu śmierci uświadamia sobie ciężar swej zdrady i licznych przewinień. Wie, że nie zdoła już zmazać swych grzechów.

Stefan Czarniecki – idealny wódz, wpływa na decyzje króla. Jego postać szlachetnego i kochającego ojczyznę patrioty jest zestawiona z obrazem egoistycznie nastawionej magnaterii.

Jerzy Lubomirski – hetman wielki koronny. Egoista, który pragnie jedynie uznania i zaszczytów. Do walk przystępuje dopiero po powrocie króla do kraju, kieruje się jednak własnym interesem a nie dobrem ojczyzny.

Paweł Sapieha – wojewoda wileński, pozostaje wierny królowi nawet podczas najazdu. Jest patriotą, który oddaje się pod dowództwo Czrnieckiego.

Augustyn Kordecki – przeor klasztoru Paulinów na Jasnej Górze. Jest nie tylko żarliwym duchownym, ale także świetnym dyplomatą.

Obraz Szwedów w „Potopie”


„Potop” podejmuje problem walki na tle religijnym. Polacy broniący swej ojczyzny toczą walkę z protestancką armią króla Szwecji. Szwedzi w utworze Sienkiewicza nie szanują polskich świętości, religii, Matki Boskiej, śmieją się nawet podnieść rękę na święte miejsce dla Polaków – Jasną Górę. Krótka charakterystykę Szwedów zawierają zabawne słowa Zagłoby: „Mdły to naród, bo ziemia tam okrutnie nieurodzajna i chleba nie mają, bo jeno szyszki sosnowe mielą, z takiej to mąki podpłomyki czyniąc, które żywicą śmierdzą. Inni nad morzem chodzą i co tylko fala wyrzuci, to żrą, jeszcze się z sobą o owe speciały bijąc. Hołota tam okrutna, dlatego nie masz narodu na cudze łapczywszego, bo nawet Tatarzy końskiego mięsa ad libitum mają, a oni czasem po roku mięsa nie widują i ciągle głodem przymierają, chyba, że połów ryb zdarzy się obfity.”

Wojsko szwedzkie, przewyższa oddziały polskie jakością uzbrojenia i doświadczeniem. Jest znacznie skuteczniejsze od Polaków, polscy pułkownicy potrafią docenić doświadczenie wojskowe Szwedów.

Opisana jest również szeroko niesłowność Szwedów, którzy łamią dane Polakom słowo. Lecz nie tylko Szwedzi są wrogami w „Potopie”. Istnieją inni, znacznie gorsi – zdrajcy ojczyzny. Szwedzi wysługują się zdrajcami m. in. członkami rodu Radziwiłłów.

Obraz Polaków w XVII wieku na podstawie „Potopu”


W „Potopie” odnajdziemy portret zbiorowy Polaków z XVII wieku. Pisarz opisując poszczególne warstwy społeczne przede wszystkim koncentruje się na szlachcie. Na czele państwa stoi sprawiedliwy władca – Jan Kazimierz, którego cechuje roztropność i mądrość. Powraca on do ojczyzny ze Śląska na wieść o rozgorzałym buncie przeciwko okupującym kraj Szwedom.

Uwagę Sienkiewicz poświęca magnaterii, której zarzuca jednak prywatę, dbanie o własne interesy, oskarża o zdradę i rozpad wewnętrzny Rzeczpospolitej. Pozytywną role odgrywa w utworze prosty lud, który przyłącza się do walki z najeźdźcą – to głównie górale czy mieszkańcy okolic Częstochowy, którzy biorą udział w obronie Jasnej Góry. Wyróżnia się parobek spod Rudnika – Michałko, który ostrzega polskie wojska przed obecnością Szwedów, a następnie dzielnie walczy przeciw wrogom.
strona:   - 1 -  - 2 -  - 3 -  - 4 - 



  Dowiedz się więcej