Jesteś w:
Przedwiośnie
Pierwszą koncepcją Polski jaką poznajemy w „Przedwiośniu” jest wizja znana z opowieści Seweryna Baryki, zwana także wizją szklanych domów. Jest to odzwierciedlenie marzeń i pragnień Polaków żyjących na wygnaniu lub pod zaborami przez ponad sto lat. Wizja ta przybrała rozmiar legendy przekazywanej sobie z ust do ust. Opowieść Seweryna nie przedstawia wbrew pozorom tego, co działo się w przyszłości, ale jak Polska ma wyglądać w przyszłości. Jest to miejsce powszechnego dobrobytu, opartego na myśli technologicznej. Szkło, z którego zbudowane są domy, ulice i koryta rzek, symbolizuje czystość idei, ale także jej kruchość. Mit szklanych domów zawierał również wizję społeczeństwa wolnego od niezadowolenia i strajków, ponieważ fabryki są własnością pracowników, techników i artystów. Ustrój panujący w takiej Polsce nie był ani komunistyczny ani kapitalistyczny: „Można wypracować takie warunki pracy i mieszkania, iż nie będzie o co się nienawidzić i mordować”. Mit ten funkcjonował, jako odrębna idea ustrojowa, oparta na rewolucji technicznej, opisanej jako jedyna słuszna rewolucja.
Koncepcja Szymona Gajowca, którą można określić jako rządową, zakłada stopniową i mozolną odbudowę państwa, wskrzeszenie jego tradycji, kultury i historii. Wizja ta opierała się na współpracy obywatelskiej i umowie społecznej, w myśl której Polska była wartością nadrzędną i przywrócenie jej świetności winno być podstawowym celem każdej grupy społecznej. Koncepcja Gajowca wielką rolę powierzała reformom, które miały ujednolicić rolnictwo, przemysł, prawo, gospodarkę i ludność na nowych ziemiach polskich. W nowym państwie Gajowiec widział miejsce dla Kościoła, który również pełniłby rolę spoiwa dla zróżnicowanego społeczeństwa. Bohater wierzył, że klasa polityczna poprowadzi Polskę do stania się przykładną demokracją opartą na gospodarce kapitalistycznej.
Wizja Polski reprezentowana przez Antoniego Lulka była zupełnie inna od pozostałych. Docelowo zakładała ona bowiem zniknięcie państwa polskiego jako niepodległego i niezależnego. Zamiast tego powinna stać się ona republiką wchodzącą w skład Związku Radzieckiego. Komunizm w swoich założeniach unikał tematyki państwowości czy patriotyzmu. W doktrynie tej dużo większe znaczenie niż naród odgrywa lud. W myśl zasady, klasa robotnicza powinna być jedyną klasą społeczną, przez co powstanie społeczeństwo bez podziałów i nierówności. Takie społeczeństwo nie potrzebuje granic i nie musi identyfikować się z narodem.
Koncepcje Polski w „Przedwiośniu”
Autor: Karolina Marlęga Serwis chroniony prawem autorskimPierwszą koncepcją Polski jaką poznajemy w „Przedwiośniu” jest wizja znana z opowieści Seweryna Baryki, zwana także wizją szklanych domów. Jest to odzwierciedlenie marzeń i pragnień Polaków żyjących na wygnaniu lub pod zaborami przez ponad sto lat. Wizja ta przybrała rozmiar legendy przekazywanej sobie z ust do ust. Opowieść Seweryna nie przedstawia wbrew pozorom tego, co działo się w przyszłości, ale jak Polska ma wyglądać w przyszłości. Jest to miejsce powszechnego dobrobytu, opartego na myśli technologicznej. Szkło, z którego zbudowane są domy, ulice i koryta rzek, symbolizuje czystość idei, ale także jej kruchość. Mit szklanych domów zawierał również wizję społeczeństwa wolnego od niezadowolenia i strajków, ponieważ fabryki są własnością pracowników, techników i artystów. Ustrój panujący w takiej Polsce nie był ani komunistyczny ani kapitalistyczny: „Można wypracować takie warunki pracy i mieszkania, iż nie będzie o co się nienawidzić i mordować”. Mit ten funkcjonował, jako odrębna idea ustrojowa, oparta na rewolucji technicznej, opisanej jako jedyna słuszna rewolucja.
Koncepcja Szymona Gajowca, którą można określić jako rządową, zakłada stopniową i mozolną odbudowę państwa, wskrzeszenie jego tradycji, kultury i historii. Wizja ta opierała się na współpracy obywatelskiej i umowie społecznej, w myśl której Polska była wartością nadrzędną i przywrócenie jej świetności winno być podstawowym celem każdej grupy społecznej. Koncepcja Gajowca wielką rolę powierzała reformom, które miały ujednolicić rolnictwo, przemysł, prawo, gospodarkę i ludność na nowych ziemiach polskich. W nowym państwie Gajowiec widział miejsce dla Kościoła, który również pełniłby rolę spoiwa dla zróżnicowanego społeczeństwa. Bohater wierzył, że klasa polityczna poprowadzi Polskę do stania się przykładną demokracją opartą na gospodarce kapitalistycznej.
Wizja Polski reprezentowana przez Antoniego Lulka była zupełnie inna od pozostałych. Docelowo zakładała ona bowiem zniknięcie państwa polskiego jako niepodległego i niezależnego. Zamiast tego powinna stać się ona republiką wchodzącą w skład Związku Radzieckiego. Komunizm w swoich założeniach unikał tematyki państwowości czy patriotyzmu. W doktrynie tej dużo większe znaczenie niż naród odgrywa lud. W myśl zasady, klasa robotnicza powinna być jedyną klasą społeczną, przez co powstanie społeczeństwo bez podziałów i nierówności. Takie społeczeństwo nie potrzebuje granic i nie musi identyfikować się z narodem.