Jesteś w:
Opowiadania Borowskiego
O Tadeuszu Borowskim Jarosław Iwaszkiewicz napisał w następujący sposób: „ Wydaje się, że nikt poza Borowskim nie sięgnął tak głęboko w istotę hańbiącej ludzkość sprawy, nikt nie potrafił tak precyzyjnie narysować metod i skutków upodlenia człowieczeństwa”.
Już w opowiadaniach opisujących życie w okupowanej przez Niemców Warszawie, dochodzi do głosu u Borowskiego głębokie odczucie, że świat idei demokratycznych i humanistycznych wypracowanych przez Europę właśnie kończy się. Co prawda, heroiczny akcent pojawia się w opowiadaniu „Matura na Targowej” / nauka ma zapewnić powrót do człowieczeństwa /, ale jest to ostatni heroiczny akcent.
Obrazem upadku wszelkich wartości jest opis życia w obozie koncentracyjnym. Samo istnienie obiektu urządzonego pod kontem masowej likwidacji ludzi jest sprzeczne z etyką europejską i kwalifikowane przez nią jako działalność zbrodnicza. Tutaj jednak rządzi nowy, faszystowski ład społeczny, który ma własne uzasadnienie dla sposobów postępowania z ludnością podbitych krajów. Ten ład przewiduje likwidację całych grup ludzi odmiennych rasowo czy kulturowo.
Borowski dla swoich opowiadań kreuje jednego głównego bohatera, Tadka, który wprowadza czytelnika w realia obozowego życia. Tadek godzi się ze swoim losem niewolnika. Jako człowiek z wykształceniem humanistycznym potrafi to sobie nawet wytłumaczyć, powołując się na kulturę antyczną / „U nas, w Auschwitzu...”/. Jego instynkt samozachowawczy każe mu przystosować się do panujących w obozie warunków. Największą wartością staje się dla niego własne, biologiczne przetrwanie. Śmierć innych przyjmuje w milczeniu i ze spokojem. Ludzi masowo likwidowanych stara się traktować jako anonimowy tłum. W eksperymenty medyczne na więźniach nie wnika, ponieważ jego to nie dotyczy.
Na koniec powstaje z tego wizerunek „człowieka zlagrowanego”, dobrze przystosowanego do życia w obozie. Wolność jest dla niego sytuacją nieznaną, rządzącą się innymi prawami niż obóz i w jego odczuciu groźną. Biologiczne trwanie jest nadal podstawową wartością / „Bitwa pod Grunwaldem”/.
System wartości w opowiadaniach Borowskiego
Autor: Karolina Marlęga Serwis chroniony prawem autorskimO Tadeuszu Borowskim Jarosław Iwaszkiewicz napisał w następujący sposób: „ Wydaje się, że nikt poza Borowskim nie sięgnął tak głęboko w istotę hańbiącej ludzkość sprawy, nikt nie potrafił tak precyzyjnie narysować metod i skutków upodlenia człowieczeństwa”.
Już w opowiadaniach opisujących życie w okupowanej przez Niemców Warszawie, dochodzi do głosu u Borowskiego głębokie odczucie, że świat idei demokratycznych i humanistycznych wypracowanych przez Europę właśnie kończy się. Co prawda, heroiczny akcent pojawia się w opowiadaniu „Matura na Targowej” / nauka ma zapewnić powrót do człowieczeństwa /, ale jest to ostatni heroiczny akcent.
Obrazem upadku wszelkich wartości jest opis życia w obozie koncentracyjnym. Samo istnienie obiektu urządzonego pod kontem masowej likwidacji ludzi jest sprzeczne z etyką europejską i kwalifikowane przez nią jako działalność zbrodnicza. Tutaj jednak rządzi nowy, faszystowski ład społeczny, który ma własne uzasadnienie dla sposobów postępowania z ludnością podbitych krajów. Ten ład przewiduje likwidację całych grup ludzi odmiennych rasowo czy kulturowo.
Borowski dla swoich opowiadań kreuje jednego głównego bohatera, Tadka, który wprowadza czytelnika w realia obozowego życia. Tadek godzi się ze swoim losem niewolnika. Jako człowiek z wykształceniem humanistycznym potrafi to sobie nawet wytłumaczyć, powołując się na kulturę antyczną / „U nas, w Auschwitzu...”/. Jego instynkt samozachowawczy każe mu przystosować się do panujących w obozie warunków. Największą wartością staje się dla niego własne, biologiczne przetrwanie. Śmierć innych przyjmuje w milczeniu i ze spokojem. Ludzi masowo likwidowanych stara się traktować jako anonimowy tłum. W eksperymenty medyczne na więźniach nie wnika, ponieważ jego to nie dotyczy.
Na koniec powstaje z tego wizerunek „człowieka zlagrowanego”, dobrze przystosowanego do życia w obozie. Wolność jest dla niego sytuacją nieznaną, rządzącą się innymi prawami niż obóz i w jego odczuciu groźną. Biologiczne trwanie jest nadal podstawową wartością / „Bitwa pod Grunwaldem”/.