Jesteś w: Opowiadania Borowskiego

Nowatorstwo opowiadań Borowskiego

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim

Tematykę II wojny światowej podjęło wielu pisarzy. Był to po jej zakończeniu temat rozrachunkowy. Wśród nich znalazł się również Tadeusz Borowski – jeden z największych talentów literackich po wojnie. Dla młodego pokolenia stał się on postacią kultową – jednocześnie sporną i tragiczną.

Jego twórczość prozatorska posiada charakterystyczny rys. Jak napisał o nim Jarosław Iwaszkiewicz: „Wydaje się, że nikt poza Borowskim nie sięgnął tak głęboko w istotę hańbiącej ludzkość sprawy, nikt nie potrafił tak precyzyjnie narysować metod i skutków upodlenia człowieczeństwa”.

Borowski przyjął szczególny sposób przedstawienia tematyki lagrowej. Zrezygnował z martyrologicznych, wzniosłych czy emocjonalnych opisów. Nawet refleksje pojawiają się tylko we wcześniejszych opowiadaniach – później starannie ich unika. Nie próbuje też moralizować. Opisuje ze spokojem brutalną rzeczywistość świata obozu koncentracyjnego. Fabułę opowiadania buduje z drobnych epizodów.

Jego teksty przypominają reporterską relację. Jest to tym bardziej wstrząsające, że sam autor był więźniem obozu. Z tego powodu niektórzy określali jego twórczość jako cyniczną. Przerażała ich szczerość w ukazywaniu wszystkich aspektów życia w obozie oraz bezsens i powszedniość śmierci.
Również ukazany zanik wszelkich wartości w tym świecie, brak jakichkolwiek praw i etyki, zwierzęcy instynkt przetrwania, który ofiarę może zmienić w oprawcę wydawał się zbyt drastyczny, ponieważ nie znajdował w tekście żadnej przeciwwagi.

Borowski świadomie wybrał sposób literackiej realizacji tematu lagrowego. Chciał dać „świadectwo prawdzie”, przedstawić obraz, który zapisał się w jego świadomości i tym sposobem wstrząsnąć czytelnikiem.



  Dowiedz się więcej