Jesteś w: Opowiadania Borowskiego

Opowiadania Borowskiego jako przykład literatury faktu

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim

Określenie „literatura faktu” dotyczy utworów pisanych prozą i mających charakter dokumentalny. Ich celem jest wiarygodna relacja z wydarzeń, które rozegrały się w rzeczywistym czasie. Są to utwory zbeletryzowane. Fabuła będąca kreacją literacką ułatwia odbiorcy wniknięcie w istotę opisanych zdarzeń.

Proza Borowskiego jest właśnie tego rodzaju literaturą. Jego opowiadania pokrywają się z biografią pisarza i z osobistymi doświadczeniami. Niekiedy pisze on o zdarzeniach, które zna z relacji innych osób ale robi to w sposób bardzo ostrożny – jakby obawiał się, że może coś zafałszować. Tak dzieje się np. w opowiadaniu „Pożegnanie z Marią”. Jego bohater, Tadek nie zna żydowskiego getta od wewnątrz. Wie, że dzieją się tam rzeczy okropne ale „blokady ulic” nigdy nie widział i nie może opisywać tego w szczegółach.

Obraz życia w okupowanej przez Niemców Warszawie Tadek widzi przez sposób funkcjonowania niewielkiej ale za to prowadzącej ożywioną działalność firmy budowlanej. Jest to typowy okupacyjny interes, gdzie załatwia się sprawy legalne i nielegalne. Towarzyszą temu kradzieże, oszustwa, łapówkarstwo i ludzkie tragedie.

Obozy koncentracyjne, w których przyszło Borowskiemu spędzić dwa lata, opisuje z największą dokładnością. Dotyczy to wyglądu tych obiektów, sposobu ich funkcjonowania, więźniów, którzy tam przebywają, zasad, które w nich rządzą i sposobów masowej likwidacji ludzi. Stara się też nakreślić obraz psychiki człowieka zlagrowanego, któremu udaje się z dnia na dzień ocalać swoje życie.

W 1944 roku Borowski zostaje przewieziony z Oświęcimia do obozu w okolicach Monachium. Tam styka się z uczestnikami Powstania Warszawskiego, którzy dostali się do niewoli. Nie są to jednak ludzie obozu. Nie rozumieją najprostszych zasad gwarantujących przetrwanie w lagrze
/ „Śmierć powstańca”/. Dla bohatera opowiadań Borowskiego obóz koncentracyjny jest miejscem, w które wrósł. Po wyzwoleniu obozu przez wojska amerykańskie, okazuje się, że cierpi on na kompleks lagrowy, uniemożliwiający przystosowanie się do życia na wolności / „Bitwa pod Grunwaldem” /.



  Dowiedz się więcej