Jesteś w: Opowiadania Borowskiego

Obraz wojny w opowiadaniach Borowskiego

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim

Tadeusz Borowski w swoich opowiadaniach opisuje II wojnę światową widzianą oczami Polaka mieszkającego w Warszawie, a później osadzonego w obozie koncentracyjnym Oświęcim – Brzezinka / Auschwitz – Birkenau /. Sam Borowski z obozu tego zostaje przeniesiony w 1944 roku w okolice Monachium, by pod koniec wojny trafić do obozu w Dachau, który wyzwoliła armia amerykańska.

W opowiadaniu „Matura na Targowej” pisarz przedstawia obraz zniszczonej i okupowanej przez Niemców Warszawy, której życie zeszło do podziemia – tajne nauczanie, tajna prasa i literatura, konspiracja. Już w tym opowiadaniu pojawia się problem niemieckich obozów koncentracyjnych jako przewidywalnej przyszłości. Na razie trafia tam tylko jeden z przyjaciół.

Obraz ten dokładniej odrysowany zostaje w opowiadaniu „Pożegnanie z Marią”. Bohater opowiadania, Tadek jest już studentem tajnego Uniwersytetu Warszawskiego. Akcja opowiadania rozgrywa się w czasie, gdy w Warszawie trwa likwidacja ludności żydowskiej w getcie. W opowiadaniu „Chłopiec z Biblią” Borowski opisuje więzienie na Pawiaku, gdzie wykonywane są wyroki śmierci.

Dalsze opowiadania „U nas, w Auschwitzu...”, „Ludzie, którzy szli”, „Dzień na Harmenzach”, „Proszę państwa do gazu”, „Śmierć powstańca”, „Bitwa pod Grunwaldem” dotyczą rzeczywistości obozowej.


Obraz wojny, jaki przedstawia swojemu czytelnikowi Borowski świadczy o głębokim kryzysie cywilizacji europejskiej. Jest to całkowite załamanie się idei demokratycznych i humanistycznych wypracowanych przez Europę, które to załamanie autor postrzega jako koniec europejskiej cywilizacji i powrót do systemu niewolnictwa. Wizerunek „człowieka zlagrowanego” w opowiadaniu „Bitwa pod Grunwaldem” świadczy o deformacjach psychicznych, które są skutkiem długiego pobytu w obozie. Bohater Borowskiego nie zna wolności i nie potrafi na wolności funkcjonować.



  Dowiedz się więcej