Jesteś w: Nad Niemnem

Rola powstania styczniowego w życiu bohaterów „Nad Niemnem”

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim

Wydarzeniem, które w znaczącym stopniu zaciążyło na wszystkich bohaterach powieści „Nad Niemnem” było powstanie styczniowe. Każdy z nich inaczej ustosunkował się do tego faktu, który stał się wyzwaniem dla wszystkich Polaków. O tym właśnie traktuje utwór Orzeszkowej.

W „Nad Niemnem” mamy do czynienia z dwoma pokoleniami. Do pierwszego należą Benedykt i Dominik Korczyńscy, Marta, Andrzejowa, Emilia i Marta, Darzeccy oraz Kirłowie, a także Anzelm Bohatyrowicz, zaś do drugiej Janek Bohatyrowicz, Justyna Orzelska i Witold. Dla pierwszych powstanie było osobistym wspomnieniem i wywarło niezatarte wspomnienie, dla drugich głównym doświadczeniem było życie w sytuacji popowstaniowych represji. Oba pokolenia stoją przed wyborem życiowej drogi.

Lata przed wybuchem powstania upływały w patriotycznych i demokratycznych uniesieniach. Zbliżyły do siebie przedstawicieli dworu – braci Andrzeja, Dominika i Benedykta do zaścianka (Jerzy i Anzelm Bohatyrowiczowie). Wspólnie dążyli do podniesienia poziomu oświaty na wsi i zwalczenia plagi pijaństwa. Podczas powstania styczniowego zginęli Jerzy i Andrzej, Dominik został zesłany na Syberię, zaś Anzelm podupadł na zdrowiu. O przebiegu walk dowiadujemy się z opowieści Janka (pożegnanie z ojcem), a także opowiadania jego stryja Anzelma, który jako jedyny ocalał z powstańczej bitwy.

Ocalały Dominik z czasem zapomina o ideach powstania, ulega rusyfikacji i po latach jako carski urzędnik namawia Benedykta do sprzedaży Korczyna. Benedykt początkowo stara się być wierny demokratycznym ideałom, jednak z czasem pod wpływem warunków narzuconych przez carską Rosję obojętnieje i skupia się wyłącznie nad utrzymaniem własnego majątku. Decyduje się za wszelką cenę utrzymać posiadaną ziemię, nie chce sprzedać nawet jej części. W ten sposób walczy o przetrwanie i przyszłość narodu (zachowanie ziemi w polskich rękach było istotnym elementem stawiania oporu przeciw zaborcom).
strona:   - 1 -  - 2 -  - 3 - 



  Dowiedz się więcej