Jesteś w: Nad Niemnem

Kontrast jako zasada prezentowania bohaterów w „Nad Niemnem”

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim

---

W powieści Elizy Orzeszkowej „Nad Niemnem” postawy poszczególnych bohaterów i społeczności są spolaryzowane. Zachodzi tu kontrast między dwoma światami, dwoma postawami i dwoma społecznymi sferami.

Bohaterowie w różny sposób rozumieją swoje życiowe powołanie, w powieści zderzają się ze sobą ich systemy wartości, a także dążenia i aspiracje. Pary, a także grupy bohaterów skontrastowanych ze sobą występują na przestrzeni całej powieści reprezentując odmienne wartości ideowe bliskie lub dalece systemowi wartości autorki. To właśnie za sprawą kontrastu intencje Orzeszkowej są łatwe do odczytania. Podstawową zasadą jest skontrastowanie postaci pozytywnych i negatywnych, akceptowanych i odrzucanych, „swoich” i „obcych”.

Na takiej zasadzie możemy na przykład porównać Jana Bohatyrowicza i Zygmunta Korczyńskiego. Pierwszy – przedstawiciel zaścianka zna wartość i znaczenie pracy, kocha swą ziemię i z radością ją uprawia, szanuje także tradycje i pamięć o powstaniu, w którym zginął jego ojciec. Z kolei jego rówieśnik Zygmunt źle czuje się na wsi, jest kosmopolitą. Otrzymał gruntowne wykształcenie, jednak nie wpojono mu patriotyzmu. Mimo iż także stracił ojca w powstaniu nie szanuje o nim pamięci. Inna kontrastową parę stanowi na przykład postać pracowitej, cichej i pokornej Marty oraz „salonowej damy”, hipochondryczki niezdolnej nawet do wychowania własnych dzieci – Emilii.

Ponadto kontrast w powieści przejawia się także w konstruowaniu bohaterów o tej samej orientacji ideowej. Młody i energiczny Jan przeciwstawiony został schorowanemu i skłonnemu do melancholii Anzelmowi (mimo iż łączą ich wyznawane poglądy), spokojny i rozważny Anzelm jest przeciwieństwem porywczego i kłótliwego Fabiana. Taka konstrukcja uprawdopodabnia postaci i służy realizmowi.
strona:   - 1 -  - 2 - 

Dowiedz się więcej

Najważniejsze cytaty w „Nad Niemnem” Opis przyjęcia imieninowego pani Emilii Obraz Korczyna w „Nad Niemnem” (motyw dworku) Idee pozytywistyczne w „Nad Niemnem” (praca u podstaw, praca organiczna) Etos pracy w „Nad Niemnem” Symbolika dwóch mogił w „Nad Niemnem” Pozytywistyczna koncepcja patriotyzmu w „Nad Niemnem” „Mała ojczyzna” w powieści Orzeszkowej „Nad Niemnem” Wieś i dwór w powieści Orzeszkowej „Nad Niemnem” Rola przyrody w „Nad Niemnem” Związek Benedykta i Emilii Nad Niemnem - motywy literackie Legenda o Janie i Cecylii Bohatyrowicze – opis zaścianka „Nad Niemnem” – charakterystyka bohaterów Emilia Korczyńska – charakterystyka Justyna Orzelska – charakterystyka Jan Bohatyrowicz – charakterystyka Benedykt Korczyński – charakterystyka Konflikt Bohatyrowiczów z Korczynem Konflikt pokoleniowy w Nad Niemnem Model wychowania młodego pokolenia w „Nad Niemnem” Ocena społeczeństwa polskiego w „Nad Niemnem” Recenzja filmu „Nad Niemnem” Powstanie styczniowe w „Nad Niemnem”, czyli o historii w powieści Charakterystyka ziemiaństwa w „Nad Niemnem” „Nad Niemnem” - opracowanie i problematyka Plan wydarzeń „Nad Niemnem” Streszczenie „Nad Niemnem”