Jesteś w: Medaliony

Czy wojna jest złem? – rozważ na przykładzie „Medalionów”

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim

Najważniejszym wydarzeniem, które kładzie się cieniem na całym XX wieku i odcisnęło krwawe piętno na życiu ludzi, był oczywiście wybuch obu wojen światowych. Obie przyniosły okrucieństwo, straty materialne, zniszczenia jakich człowiek dotąd nie znał. Zanim jednak doszło do konfliktów zbrojnych i masowych eksterminacji narodziła się ideologia, która dała im początek, zwana później totalitaryzmem. Przyniosła ona nowe spojrzenie ludzi na relację państwo – człowiek oraz na sprawowanie władzy. A zatem czym jest ów totalitaryzm i jaki obraz państwa proponuje? Totalitaryzm był to charakterystyczny dla XX – wiecznych reżimów dyktatorskich system rządów dążący do całkowitego podporządkowania społeczeństwa państwu za pomocą monopolu informacyjnego i propagandy, ideologii państwowej, terroru tajnych służb i masowej monopartii.

„Medaliony” Zofii Nałkowskiej są utworem wyjątkowym ze względu na sposób obrazowania i mówienia o tym, jakie zagrożenia niesie totalitaryzm dla jednostki. Utwór to zaledwie osiem opowiadań, kilkadziesiąt stron, a jest najbardziej wstrząsającym świadectwem minionej epoki, świadectwem okrucieństwa hitlerowskich zbrodni, rzeczywistości obozów zagłady, morderczej pracy, nieludzkiego traktowania człowieka. Spokojne wstępy kolejnych opowiadań niepostrzeżenie przekształcają się w zapis okrucieństwa II wojny światowej, ukazywany poprzez wykaz suchych informacji, beznamiętnego wyliczania.

Nałkowska stosując kontrasty chciała, by w opowiadaniach przemówiły z całą mocą fakty i tylko fakty. Autorka nie wdaje się w zbędne interpretacje, wyjaśnianie, doszukiwanie się przyczyn działania bohaterów, ich usprawiedliwianie bądź próby analizowania zachowań. „Medaliony” mają charakter i wartość dokumentów, przekazując w niesamowity sposób psychiczną atmosferę lat okupacji, uzmysławiając ciężar tych doświadczeń, przekraczających ludzką wytrzymałość.



  Dowiedz się więcej