Jesteś w:
Medaliony
„Medaliony” to cykl krótkich utworów, które powstały tuż po wojnie w celu udokumentowania hitlerowskich zbrodni wojennych. Porusza wiele problemów związanych z okrucieństwem wojny, motywem kata i ofiary oraz cierpieniem i śmiercią wielu milionów niewinnych.
Przede wszystkim w lapidarny, choć silnie przemawiający do czytelnika sposób opisuje Nałkowska najczarniejsze strony wojny, skupiając się głównie jako członkini Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich na okrucieństwie i metodach prowadzenia zbrodniczej polityki ludnościowej, ekonomicznej i politycznej. Opisuje formy ciemiężenia narodu żydowskiego, wymyślne formy tortur, wykorzystywania fizycznego i psychicznego więźniów, po sposoby ich uśmiercania i likwidowania śladów zbrodni. Ofiary nie zaznały spokoju także po śmierci – ich ciała wykorzystywano do nauki anatomii, a także do wytwarzania mydła. Na przykładzie pojedynczych losów więźniów oraz obserwacji świadków poznajemy zbrodniczą machinę totalitarnego państwa.
Innym problemem jest nakreślenie obrazu kata i ofiary. Ofiary faszystowskiej ideologii są głównymi bohaterami zbioru opowiadań. To więźniowie Pawiaka, obozów koncentracyjnych, którzy ocaleli przed zagładą, Żydzi, którzy przeżyli Holocaust (narratorzy opowiadań „Dno”, „Wiza”, Michał P. z utworu „Człowiek jest mocny”, bohaterka „Kobiety cmentarnej”, kobieta zbiegła z transportu – „Przy torze kolejowym”, Dwojra Zielona). Oprócz indywidualnych kreacji krótko scharakteryzowanych przez autorkę głównie poprzez znaczące gesty lub sposób mówienia w miniaturach pojawia się ludzka zbiorowość – miliony niewinnych skazanych na cierpienie i śmierć. Drugą kategorią bohaterów są oprawcy. Zbrodniarze najszerzej zostali opisani w „Dorosłych i dzieciach w Oświęcimiu”. Mamy opis ich działań, sposobów upadlania i znęcania się. Poprzez jednostkowe wskazanie okrucieństw autorka oskarża cały faszystowski system. Katów jednak nie może tłumaczyć podleganie rozkazom, posłuszeństwo, wierność narodowi i partii. Szczególnie zaskakują przedstawione sylwetki ludzi nauki (np. profesor Spanner), którzy zamiast protestować przyczyniali się do rozwoju systemu.
Obok katów i ofiar pojawiają się świadkowie zbrodniczych działań Niemców. Jednym z nich jest nieświadomy i cyniczny gdańszczanin, który beznamiętnie relacjonuje swą pracę w Instytucie Anatomicznym. Ciekawe obserwacje świadków zawarte zostały w utworze „Przy torze kolejowym”. Autorka porusza problem niewrażliwości, obojętności, strachu, ale i konfliktów z własnym sumieniem. Dlaczego ludzie przechodzili obok rannej Żydówki obojętnie? Gestem miłosierdzia wydaje się w tej sytuacji zabicie kobiety przez młodzieńca, który jako jedyny okazywał jej współczucie.
Ważnym zagadnieniem, jakie porusza Nałkowska, jest śmierć. Śmierć ta jest odarta z godności, pozbawiona wartości, odhumanizowana i niegodna. Zazwyczaj towarzyszą jej cierpienie i strach. Autorka opisuje ją w sposób lakoniczny, operuje fragmentem i szczegółem, nie komentuje, używa słów prostych i brutalnych. Dominuje masowość śmierci nieprzeciwstawiona śmierci jednostkowej. Zabiegi te wzmacniają autentyzm „Medalionów” i wpływają na siłę oskarżenia hitlerowskich oprawców.
Problematyka „Medalionów”
Autor: Karolina Marlęga Serwis chroniony prawem autorskim„Medaliony” to cykl krótkich utworów, które powstały tuż po wojnie w celu udokumentowania hitlerowskich zbrodni wojennych. Porusza wiele problemów związanych z okrucieństwem wojny, motywem kata i ofiary oraz cierpieniem i śmiercią wielu milionów niewinnych.
Przede wszystkim w lapidarny, choć silnie przemawiający do czytelnika sposób opisuje Nałkowska najczarniejsze strony wojny, skupiając się głównie jako członkini Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich na okrucieństwie i metodach prowadzenia zbrodniczej polityki ludnościowej, ekonomicznej i politycznej. Opisuje formy ciemiężenia narodu żydowskiego, wymyślne formy tortur, wykorzystywania fizycznego i psychicznego więźniów, po sposoby ich uśmiercania i likwidowania śladów zbrodni. Ofiary nie zaznały spokoju także po śmierci – ich ciała wykorzystywano do nauki anatomii, a także do wytwarzania mydła. Na przykładzie pojedynczych losów więźniów oraz obserwacji świadków poznajemy zbrodniczą machinę totalitarnego państwa.
Innym problemem jest nakreślenie obrazu kata i ofiary. Ofiary faszystowskiej ideologii są głównymi bohaterami zbioru opowiadań. To więźniowie Pawiaka, obozów koncentracyjnych, którzy ocaleli przed zagładą, Żydzi, którzy przeżyli Holocaust (narratorzy opowiadań „Dno”, „Wiza”, Michał P. z utworu „Człowiek jest mocny”, bohaterka „Kobiety cmentarnej”, kobieta zbiegła z transportu – „Przy torze kolejowym”, Dwojra Zielona). Oprócz indywidualnych kreacji krótko scharakteryzowanych przez autorkę głównie poprzez znaczące gesty lub sposób mówienia w miniaturach pojawia się ludzka zbiorowość – miliony niewinnych skazanych na cierpienie i śmierć. Drugą kategorią bohaterów są oprawcy. Zbrodniarze najszerzej zostali opisani w „Dorosłych i dzieciach w Oświęcimiu”. Mamy opis ich działań, sposobów upadlania i znęcania się. Poprzez jednostkowe wskazanie okrucieństw autorka oskarża cały faszystowski system. Katów jednak nie może tłumaczyć podleganie rozkazom, posłuszeństwo, wierność narodowi i partii. Szczególnie zaskakują przedstawione sylwetki ludzi nauki (np. profesor Spanner), którzy zamiast protestować przyczyniali się do rozwoju systemu.
Obok katów i ofiar pojawiają się świadkowie zbrodniczych działań Niemców. Jednym z nich jest nieświadomy i cyniczny gdańszczanin, który beznamiętnie relacjonuje swą pracę w Instytucie Anatomicznym. Ciekawe obserwacje świadków zawarte zostały w utworze „Przy torze kolejowym”. Autorka porusza problem niewrażliwości, obojętności, strachu, ale i konfliktów z własnym sumieniem. Dlaczego ludzie przechodzili obok rannej Żydówki obojętnie? Gestem miłosierdzia wydaje się w tej sytuacji zabicie kobiety przez młodzieńca, który jako jedyny okazywał jej współczucie.
Ważnym zagadnieniem, jakie porusza Nałkowska, jest śmierć. Śmierć ta jest odarta z godności, pozbawiona wartości, odhumanizowana i niegodna. Zazwyczaj towarzyszą jej cierpienie i strach. Autorka opisuje ją w sposób lakoniczny, operuje fragmentem i szczegółem, nie komentuje, używa słów prostych i brutalnych. Dominuje masowość śmierci nieprzeciwstawiona śmierci jednostkowej. Zabiegi te wzmacniają autentyzm „Medalionów” i wpływają na siłę oskarżenia hitlerowskich oprawców.