Jesteś w: Krzyżacy

„Krzyżacy” – kompozycja

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim

Kompozycję „Krzyżaków” Sienkiewicz podporządkował całkowicie wymowie ideowej utworu – gloryfikacji polskiego zwycięstwa nad haniebnym zakonem krzyżackim. Możemy w fabule wyróżnić dwie płaszczyzny – historyczną i fabularną (fikcyjną).

Część historyczną zamykają dwie daty. Rok 1399, w którym umiera królowa Jadwiga oraz rok 1410 – data wielkiej glorii polskiego rycerstwa pod Grunwaldem. Miedzy tymi datami obserwujemy jak narasta konflikt polsko-krzyżacki, widzimy walki Litwinów i Żmudzinów z Krzyżakami, a także kolejne rokowania polsko-krzyżackie (np. w Raciążu).

Część fabularna skupia się na losach głównych bohaterów. Głównie to opowieść o dojrzewaniu młodego Zbyszka z Bogdańca oraz jego dwóch miłościach. pierwszej, tragicznej do Danusi Jurandówny, która po wielu perypetiach zakończyła się śmiercią Danusi, i która pokazuje w całej rozpiętości okrucieństwo i niemoralność Krzyżaków. Druga to miłość Jagienki i Zbyszka, która może zrealizować się po wielu latach. Z ich związku rodzą się kolejni chłopcy, co może świadczyć o żywotności polskiego społeczeństwa i stanu rycerskiego.

Powieść składa się z dwóch tomów – pierwszy rozpoczyna się przyjazdem Maćka i Zbyszka do Tyńca, a kończy upokorzeniem Juranda na zamku w Szczytnie. Liczy sobie trzydzieści jeden rozdziałów. Drugi rozpoczyna się kontynuacją opisu pobytu Juranda na szczycieńskim zamku, zaś kończy się szczęśliwym powrotem Maćka i Zbyszka do Bogdańca po sławetnym zwycięstwie pod Grunwaldem. Rozdział pięćdziesiąty pierwszy kończą słowa: „Więc tobie, wielka, święta przeszłości, i tobie, krwi ofiarna, niech będzie chwała i cześć po wszystkie czasy!”, podkreślająca ideową wymowę utworu. Ostatni pięćdziesiąty drugi rozdział stanowi epilog. W kilku zdaniach kreśli dalsze losy bohaterów, wieszcząc przejście Malborka w polskie ręce.



  Dowiedz się więcej