Jesteś w: Zbrodnia i kara

Jakie warunki zadecydowały, że zbrodnia została popełniona?

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim

Popełnienie zbrodni w powieści Fiodora Dostojewskiego było uwarunkowane kilkoma czynnikami.

Główny bohater powieści i zarazem pomysłodawca i realizator zbrodni, Rodion Raskolnikow, był przekonany, że w społeczeństwie nie ma sprawiedliwości. Każdego dnia obserwował cierpienie i biedę mieszkańców Petersburga i szerzące się nierówności. Przesiąknięty beznadzieją, pozbawiony pracy, wyrzucony ze studiów, głodny, z widmem eksmisji pewnego dnia usłyszał dyskusję dwóch mężczyzn. Jeden z nich był zdania, że zabicie starej, nieuczciwej lichwiarki byłoby pożytkiem dla ludzi, ponieważ oszukiwała ona klientów, a na dodatek terroryzowała swoją siostrę.

Ta rozmowa sprawiła, że w umyśle Rodiona zakiełkowała idea zabicia kobiety, uwolnienia społeczeństwa od złej jednostki a na dodatek wzbogacenia się i pomocy matce i siostrze.

Ważne jest, że Raskolnikow jeszcze przed sprecyzowaniem tego pomysłu był zdania, że ludzie dzielą się na tych „niezwykłych” oraz „zwykłych”. W napisanym na studiach artykule upoważniał pierwszych do eliminacji słabszych i gorszych. Była to swego rodzaju idea „nadczłowieka”.

Bezpośrednim impulsem do zamiany teorii w praktykę był otrzymamy od matki list. Kobieta zawiadamiała w nim, że wkrótce ich problemy finansowe się skończą, ponieważ Dunia wychodzi za mąż za dobrze sytuowanego człowieka:

„Hm… A więc postanowiono nieodwołalnie: Awdotia Romanowna wychodzi za wyznawcę racjonalizmu, za człowieka interesów, który ma kapitalik (już ma kapitalik – to brzmi solidniej, bardziej imponująco), który ma dwie posady i który podziela zapatrywania naszej nowej generacji (jak pisze mama), wreszcie, który ‘zdaje się jest dobry’, jak to zauważyła sama Dunieczka. To zdaje się jest najparadniejsze! I taż sama Dunieczka idzie za mąż za owo zdaje się!....Wyborne! Wyborne!”.



  Dowiedz się więcej