Jesteś w: Syzyfowe prace

Motyw nauczyciela w „Syzyfowych pracach”

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim



Odkąd nowym dyrektorem klerykowskiego gimnazjum został Kriestiobriodnikow, inspektorem Zabielskij, a nauczycielami Rosjanin Pietrow (od łaciny), Mieszoczkin (pomocnik gospodarzy klasowych) i Kostriulew (nauczyciel historii) proces rusyfikacji pogłębił się. Polscy pedagodzy, którzy pozostali w szkole, nie odzywali się do uczniów poza murami, by wspierać języka polskiego. Uczniowie czuli się coraz bardziej osaczeni przez pedagogów. Pobyt w szkole stał się więzieniem. Dyrektor i inspektor chcieli odpolszczyć chłopców. Nowi pedagodzy poprzez zaprzyjaźnianie się z chłopcami i życzliwe podsuwanie im rosyjskich książek, pragnęli przeciągnąć ich na swoją stronę. Nieświadomym ważności ówczesnego momentu dziejowego chłopcom wmawiano, że Polska jest krajem zakłamanym, złym, zaściankowym, niezdolnym do autonomiczności. Nazwiska i dzieła takich twórców, jak Mickiewicz, Słowacki czy Norwid były zakazane, przedmioty ścisłe prowadzone powierzchownie, ponieważ rozwijały samodzielne myślenie i wyobraźnię.

Wyjątkiem wśród nauczycieli w powieści Żeromskiego jest Antoni Paluszkiewicz – nauczyciel dwóch młodych paniczów w Pajęczynie Dolnym. Mieszkał w dobudowanej do dworu baszcie, skąd o każdej porze dnia i nocy słychać było pokasływanie, od czego wzięło się jego przezwisko – „Kawka”. Wyszydzany przez uczniów i całą wieś, nie zwracał na to najmniejszej uwagi, patrząc na ludzi z łagodnym, pobłażliwym uśmiechem. Przez wiele lat chorował na postępujące suchoty. „Kawka” niegdyś był studentem, z czego był dumny. Wygłaszał wolnościowe poglądy wśród okolicznej szlachty i księży, którzy w ogóle go nie rozumieli. Wierzył w postęp i kult wiedzy. Szczególną sympatią i zainteresowaniem obdarzył małego Jędrka Radka. W ciągu kilku miesięcy nauczył chłopca czytać i pisać, a później postanowił umieścić go w progimnazjum. Był osobą, której Andrzej Radek zawdzięczał swoją przyszłość. To właśnie „Kawka” zakrzewił w Jędrku pragnienie wiedzy, a jego rady wyznaczyły dalszą drogę chłopca.
strona:   - 1 -  - 2 - 



  Dowiedz się więcej