Jesteś w:
Biblia
Ewangelia to gatunek literatury stosowanej, pismo chrześcijańskie opisujące życie, śmierć i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Słowo „ewangelia” oznacza „dobrą nowinę”, „dobrą wiadomość i pojawia się w różnych formach w wielkim przekładzie Biblii hebrajskiej na grekę (tzw. Septuagincie), która powstawała w III i II w. przed Chrystusem. W Septuagincie występuje tam czasownik utworzony od tego rzeczownika, który mówi: „głosić dobrą nowinę”. To głoszenie dotyczy tu przede wszystkim dobrej nowiny o zbawieniu.
Badacze dostrzegają podobieństwa między Ewangeliami a dziełami literatury żydowskiej (apokalipsy, biografie sprawiedliwych mężów, biografie proroków) i dziełami literackimi Greków i Rzymian (popularne biografie, biografie pochwalne, aretalogie, tragedie). Jednak powszechny jest pogląd, że cztery Ewangelie reprezentują całkiem nowy gatunek literacki, najprawdopodobniej stworzony przez autora Ewangelii Marka. Niektórzy uczeni Ewangelie uważają za końcowy produkt ewolucyjnego procesu, który zapoczątkowało głoszenie chrześcijańskiego orędzia. Inni twierdzą, że „Ewangelia św. Marka” jest narracyjnym przekazem najwcześniejszego przepowiadania Kościoła. Chociaż Ewangelie w pewnej mierze przypominają starożytne biografie i historie, są nowym gatunkiem literackim w tym znaczeniu, że nikomu nie udało się wskazać na przekonujące analogie między nimi a innymi dziełami literackimi starożytnego świata.
Ewangelią jest to, co głosił Jezus. W I rozdziale „Ewangelii według św. Marka” Jezus głosi: „Czas się wypełnił i bliskie jest królestwo Boże. Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię” (Mk 1,14). Św. Marek, pisząc pierwsze zdanie, nie wiedział, że stwarza w ten sposób odrębny gatunek literacki, który się będzie nazywał „ewangelią”. Możemy wyróżnić trzy etapy powstawania Ewangelii. Pierwszy to życie Jezusa i głoszenie przez niego Dobrej Nowiny, kolejny trwa po jego śmierci, gdy nauki Mesjasza przekazywane są w formie ustnej, a właściwy czas powstania tekstów pisanych rozpoczyna się ok. 70 r. n.e.
Do drugiego okresu należą dzieła św. Pawła. Sam apostoł w I list do Tesaloniczan tłumaczy, czym jest Ewangelia: „Sami bowiem wiecie, bracia, że nasze przyjście do was nie okazało się daremne. Chociaż ucierpieliśmy i -- jak wiecie -- doznaliśmy zniewagi w Filippi, odważyliśmy się w Bogu naszym głosić Ewangelię Bożą wam, pośród wielkiego utrapienia. Upominanie zaś nasze nie pochodzi z błędu ani z nieczystej pobudki, ani z podstępu, lecz jak przez Boga zostaliśmy uznani za godnych powierzenia nam Ewangelii, tak głosimy ją, aby się podobać nie ludziom, lecz Bogu, który bada nasze serca (...) Pamiętacie przecież bracia naszą pracę i trud. Pracowaliśmy bowiem dniem i nocą, aby nikomu z was nie być ciężarem. Tak to wśród was głosiliśmy Ewangelię Bożą”. (I Tes 2,1-9).
Z kolei w I Liście do Koryntian św. Paweł wyznaje: „Przypominam, bracia, Ewangelię, którą wam głosiłem, którąście przyjęli i w której też trwacie. Przez nią również będziecie zbawieni, jeżeli ją zachowacie tak, jak wam rozkazałem... Chyba żebyście uwierzyli na próżno. Przekazałem wam na początku to, co przejąłem: że Chrystus umarł -- zgodnie z Pismem -- za nasze grzechy, że został pogrzebany, że zmartwychwstał trzeciego dnia, zgodnie z Pismem..”. (1 Kor 15,1-4). „Na ewangelię Pawłową zupełnie tak samo jak na Ewangelie późniejsze, pisane, rozumiane jako gatunek literacki, składają się trzy warstwy albo trzy elementy.
Pierwsza z nich to fakt historyczny: Chrystus umarł, możemy nawet dokładnie określić, kiedy umarł (a musimy pamiętać, że mało jest takich faktów, zwłaszcza dotyczących życia poszczególnych ludzi, które moglibyśmy datować). Druga warstwa polega na tym, że fakt śmierci Chrystusa jest interpretowany w świetle biblijnym, na tle całej Biblii, oraz w świetle zmartwychwstania. Trzecia warstwa to praktyczne odniesienie tego faktu do życia Kościoła.” (A. Świderkówna, „Od ewangelii do Ewangelii”, „Zeszyty Odnowy w Duchu Świętym”).
Ewangelia jako gatunek literacki
Autor: Karolina Marlęga Serwis chroniony prawem autorskimEwangelia to gatunek literatury stosowanej, pismo chrześcijańskie opisujące życie, śmierć i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Słowo „ewangelia” oznacza „dobrą nowinę”, „dobrą wiadomość i pojawia się w różnych formach w wielkim przekładzie Biblii hebrajskiej na grekę (tzw. Septuagincie), która powstawała w III i II w. przed Chrystusem. W Septuagincie występuje tam czasownik utworzony od tego rzeczownika, który mówi: „głosić dobrą nowinę”. To głoszenie dotyczy tu przede wszystkim dobrej nowiny o zbawieniu.
Badacze dostrzegają podobieństwa między Ewangeliami a dziełami literatury żydowskiej (apokalipsy, biografie sprawiedliwych mężów, biografie proroków) i dziełami literackimi Greków i Rzymian (popularne biografie, biografie pochwalne, aretalogie, tragedie). Jednak powszechny jest pogląd, że cztery Ewangelie reprezentują całkiem nowy gatunek literacki, najprawdopodobniej stworzony przez autora Ewangelii Marka. Niektórzy uczeni Ewangelie uważają za końcowy produkt ewolucyjnego procesu, który zapoczątkowało głoszenie chrześcijańskiego orędzia. Inni twierdzą, że „Ewangelia św. Marka” jest narracyjnym przekazem najwcześniejszego przepowiadania Kościoła. Chociaż Ewangelie w pewnej mierze przypominają starożytne biografie i historie, są nowym gatunkiem literackim w tym znaczeniu, że nikomu nie udało się wskazać na przekonujące analogie między nimi a innymi dziełami literackimi starożytnego świata.
Ewangelią jest to, co głosił Jezus. W I rozdziale „Ewangelii według św. Marka” Jezus głosi: „Czas się wypełnił i bliskie jest królestwo Boże. Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię” (Mk 1,14). Św. Marek, pisząc pierwsze zdanie, nie wiedział, że stwarza w ten sposób odrębny gatunek literacki, który się będzie nazywał „ewangelią”. Możemy wyróżnić trzy etapy powstawania Ewangelii. Pierwszy to życie Jezusa i głoszenie przez niego Dobrej Nowiny, kolejny trwa po jego śmierci, gdy nauki Mesjasza przekazywane są w formie ustnej, a właściwy czas powstania tekstów pisanych rozpoczyna się ok. 70 r. n.e.
Do drugiego okresu należą dzieła św. Pawła. Sam apostoł w I list do Tesaloniczan tłumaczy, czym jest Ewangelia: „Sami bowiem wiecie, bracia, że nasze przyjście do was nie okazało się daremne. Chociaż ucierpieliśmy i -- jak wiecie -- doznaliśmy zniewagi w Filippi, odważyliśmy się w Bogu naszym głosić Ewangelię Bożą wam, pośród wielkiego utrapienia. Upominanie zaś nasze nie pochodzi z błędu ani z nieczystej pobudki, ani z podstępu, lecz jak przez Boga zostaliśmy uznani za godnych powierzenia nam Ewangelii, tak głosimy ją, aby się podobać nie ludziom, lecz Bogu, który bada nasze serca (...) Pamiętacie przecież bracia naszą pracę i trud. Pracowaliśmy bowiem dniem i nocą, aby nikomu z was nie być ciężarem. Tak to wśród was głosiliśmy Ewangelię Bożą”. (I Tes 2,1-9).
Z kolei w I Liście do Koryntian św. Paweł wyznaje: „Przypominam, bracia, Ewangelię, którą wam głosiłem, którąście przyjęli i w której też trwacie. Przez nią również będziecie zbawieni, jeżeli ją zachowacie tak, jak wam rozkazałem... Chyba żebyście uwierzyli na próżno. Przekazałem wam na początku to, co przejąłem: że Chrystus umarł -- zgodnie z Pismem -- za nasze grzechy, że został pogrzebany, że zmartwychwstał trzeciego dnia, zgodnie z Pismem..”. (1 Kor 15,1-4). „Na ewangelię Pawłową zupełnie tak samo jak na Ewangelie późniejsze, pisane, rozumiane jako gatunek literacki, składają się trzy warstwy albo trzy elementy.
Pierwsza z nich to fakt historyczny: Chrystus umarł, możemy nawet dokładnie określić, kiedy umarł (a musimy pamiętać, że mało jest takich faktów, zwłaszcza dotyczących życia poszczególnych ludzi, które moglibyśmy datować). Druga warstwa polega na tym, że fakt śmierci Chrystusa jest interpretowany w świetle biblijnym, na tle całej Biblii, oraz w świetle zmartwychwstania. Trzecia warstwa to praktyczne odniesienie tego faktu do życia Kościoła.” (A. Świderkówna, „Od ewangelii do Ewangelii”, „Zeszyty Odnowy w Duchu Świętym”).