Jesteś w: Pan Tadeusz

Ponadczasowość „Pana Tadeusza”

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim

„Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza jest dziełem ponadczasowym, wciąż cytowanym, tłumaczony na dziesiątki języków świata i stale wznawianym. Mimo iż pierwszy raz został opublikowany w 1834 roku, wciąż podbija serca nowych czytelników. W czym tkwi jego siła?

Po pierwsze, nasz narodowy wieszcz podjął problemy uniwersalne, takie jak walka o szczęście w miłości oraz próba pogodzenia się z tragicznym losem (historia nieszczęśliwej miłości Jacka Soplicy i Ewy Horeszkówny), działania zmierzające do odzyskania suwerenności ciemiężonego narodu (także dziś zależy nam na odzyskaniu pozycji sprzed rozbiorów) czy zwrócenie uwagi na piękno otaczającej nas natury.

Utwór Mickiewicza jest ponadto doskonałym materiałem źródłowym dla wszystkich miłośników szlachty polskiej początku XIX wieku. Pokazując kultywowanie przez tą warstwę
dawne obyczaje narodowe oraz rodzimą tradycję Mickiewicz stworzył niezwykły portret zbiorowy ludzi, którzy codzienne życie podporządkowywali etykiecie.

Popularność „Pana Tadeusza” nawet dziś wynika także z połączenia w dziele wielu gatunków literackich. Odnajdziemy w nim liryczne opisy przyrody, epickie dialogi i dramatyczną wymianę zdań dobrzyńskiej szlachty, a ponadto elementy m.in. powieści walterskotowskiej, poematu heroikomicznego, gawędy, satyry czy powieści poetyckiej lub legendy.

Zaprezentowanie innych dowodów na uniwersalizm dzieła Mickiewicza stało się celem wielu badaczy literatury zarówno w Polsce, jak i na świecie. Powstało mnóstwo opracowań i monografii epopei. Większość z nich, i tych napisanych po opublikowaniu dzieła jak i współcześnie, podkreśla, że jest on niezwykle osobistym świadectwem miłości autora do Polski (co jest kolejną przesłanką do sięgnięcia po utwór wszystkich miłośników „Dziadów” czy „Sonetów krymskich”).



  Dowiedz się więcej