Jesteś w: Pan Tadeusz

Pan Tadeusz jako epos

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim

Pan Tadeusz może zostać uznany za epos, gdyż spełnia podstawowe wymagania stawiane przez ten gatunek.

EPOS
Utwór wierszowany, pisany trzynastozgłoskowcem, przedstawiający dzieje bohaterów na tle ważnych dla nich wydarzeń o wymowie historycznej, najczęściej były to wydarzenia przełomowe dla danej społeczności.

Jest to najstarszy gatunek literacki, pochodzący najprawdopodobniej od ludowych podań o legendarnych bohaterach.

Do najsłynniejszych eposów zaliczamy starożytny epos o Gilgameszu, indyjskie Ramajanę oraz Mahabharatę. Na terenie Europy starożytne eposy tworzył Homer (Iliada, Odyseja). W średniowieczu powstawały też eposy rycerskie i ludowe, np. francuskie chansons de geste czy brytyjskie legendy o królu Arturze.

Bardzo ważną rolę w eposach i epopejach spełniał wszechwiedzący narrator, który w sposób obiektywny i zdystansowany wobec opisywanych wydarzeń przedstawiał ich bieg i losy bohaterów.

Styl eposu obfitował w patetyczne zwroty i uroczyste sformułowania, realizm szczegółu, rozbudowane porównania.

Występuje bohater zbiorowy - w tym utworze jest to szlachta;
Trzecioosobowy narrator, utrzymujący dystans do omawianych wydarzeń i przedstawianych bohaterów;
Rozpoczęcie inwokacją, czyli uroczystym zwrotem do adresata, prośbą do istoty nadprzyrodzonej (tutaj – do Matki Boskiej) o udzielenie natchnienia;
Występowanie porównań homeryckich, czyli porównań o bardzo rozbudowanych członach porównujących;
Retardacja - czyli celowe opóźnianie akcji przez zastosowanie odpowiedniego opisu;
Realizm szczegółu, czyli opis przedmiotów, zdarzeń, osób, który był charakterystyczny również dla późniejszych powieściopisarzy;
Epizodyczność akcji – czyli wielość epizodów, które nie stanowią głównego wątku utworu.



  Dowiedz się więcej