Jesteś w:
Kordian
Tytułowy bohater „Kordiana” słowackiego wyznaje republikańskie poglądy, wyraźnie sprzeciwiając się ideom monarchistycznym. Stawia go to po stronie radykalnych ugrupowań emigracyjnych. Poglądy wyrażone w utworze są nasycone wręcz nienawiścią do monarchii i mają rewolucyjny wydźwięk.
Rewolucyjne poglądy Kordiana możemy obserwować przede wszystkim podczas rozmowy spiskowców w podziemiach kościoła św. Jana. Podchorąży wierzy, że jego zbrodniczy czyn zachwieje tronami „jak podrąbanymi drzewami”. Siebie nazywa bohater „zrywającym kortony”, wspomina także o antymonarchicznym terrorze podczas Wielkiej Rewolucji Francuskiej. Słowacki odwołuje się do publicystycznych artykułów, między innymi nazywając króla Stanisława Augusta „królem z trupią głową”.
Chociaż „Kordian” nie pokazuje wprost społecznej rewolucji, jest jednak dramatem o rewolucji społecznej (por.: E. Sawrymowicz, „Wstęp” w: J. Słowacki, „Kordian”, Wrocław 1969). Słowacki krytycznie odnosi się do niedojrzałej postawy Kordiana, który samodzielnie pragnie dokonać zamachu na cara, poświęcić się, wierząc, że dzięki temu zmieni losy Europy. Rewolucja oparta na indywidualnym czynie, mimo szlachetnych pobudek, musi przynieść porażkę.
Problem społecznej rewolucji w „Kordianie” możemy rozpatrywać na dwóch płaszczyznach. Pierwsza to odniesienie się do przyczyn klęski powstania listopadowego. Słowacki zarzuca niedojrzałość bezpośrednim inicjatorom powstania, a także niechęć przywódców do rozszerzenia powstania na cały naród, do poruszenia mas ludowych jako świadomego elementu rewolucyjnej siły. Oprócz tego romantyczny dramat odnosi się do bieżącej sytuacji. Autor uważa, że sprawa odzyskania przez Polskę niepodległości musi być powiązana z ogólnoeuropejską rewolucją.
Nie ulega wątpliwości, że głównym miejscem wydarzeń, które możemy obserwować w „Kordianie” jest Warszawa. Obraz stolicy jest autentyczny, czego potwierdzeniem mogą być ówczesne zapiski prasowe, publicystyczne, kronikarskie czy pamiętnikarskie. Z zachowaniem realizmu Słowacki oddał wrażenia z obrzędu koronacyjnego i koronacyjnej uczty, despotyczne i brutalne cechy wielkiego księcia Konstantego. Zgodne ze stanem faktycznym są architektura warszawskiej katedry, podziemia kościoła św. Jana, wnętrza zamku królewskiego, szpital bonifratrów czy też obraz ulic i placów warszawskich.
Warszawskie tło dramatu nie odgrywa jedynie konwencjonalnej roli jako stereotypowa sceneria, dekoracja. Wybrane miejsca mają szersze znaczenie, nieraz pierwszoplanowe i nieodzowne dla zrozumienia idei Słowackiego. Najbardziej charakterystyczna jest scena 5 w akcie III, która rozgrywa się w kolejnych salach warszawskiego zamku królewskiego. Autor wykorzystał takie szczegóły jak fragmenty malowideł ściennych, stiuków czy arrasów, odwzorował kształt królewskich pokoi. Gdy Kordian zbliża się do sypialni cara, wnętrza wpływają na jego psychikę i zachowanie. Strach i Imaginacja powodują, że poszczególne szczegóły ścian, sufitów czy posadzek zostają wyolbrzymione. Stają się symboliczne, pozwalając zrozumieć wahania i wątpliwości Podchorążego.
Jednym z głównych motywów, który możemy obserwować w dramacie „Kordian” jest motyw dojrzewania. Tytułowego bohatera poznajemy jako piętnastoletniego chłopca. Przepełniony jest młodzieńczymi wahaniami, targa nim „jaskółczy niepokój”. Pragnie dokonać wielkich czynów, jednak jest do tego niezdolny. Czuje się bezwartościowy i bezużyteczny, nie może się zdecydować jaki cel w życiu obrać. Mają mu w tym pomóc opowieści sługi Grzegorza, jednak ich przesłanie jeszcze bardziej uświadamia bohaterowi jego bierność. Ponadto Kordian odczuwa uczucie wielkiej miłości do starszej od siebie Laury. Kobieta odrzuca jednak jego uczucie. Młodzieńczy idealizm i wahania, a także miłosny zawód popychają bohatera do nieodpowiedzialnej samobójczej próby.
strona: - 1 - - 2 - - 3 -
Kordian - motywy literackie
Autor: Karolina Marlęga Serwis chroniony prawem autorskimMotyw rewolucji w „Kordianie”
Tytułowy bohater „Kordiana” słowackiego wyznaje republikańskie poglądy, wyraźnie sprzeciwiając się ideom monarchistycznym. Stawia go to po stronie radykalnych ugrupowań emigracyjnych. Poglądy wyrażone w utworze są nasycone wręcz nienawiścią do monarchii i mają rewolucyjny wydźwięk.
Rewolucyjne poglądy Kordiana możemy obserwować przede wszystkim podczas rozmowy spiskowców w podziemiach kościoła św. Jana. Podchorąży wierzy, że jego zbrodniczy czyn zachwieje tronami „jak podrąbanymi drzewami”. Siebie nazywa bohater „zrywającym kortony”, wspomina także o antymonarchicznym terrorze podczas Wielkiej Rewolucji Francuskiej. Słowacki odwołuje się do publicystycznych artykułów, między innymi nazywając króla Stanisława Augusta „królem z trupią głową”.
Chociaż „Kordian” nie pokazuje wprost społecznej rewolucji, jest jednak dramatem o rewolucji społecznej (por.: E. Sawrymowicz, „Wstęp” w: J. Słowacki, „Kordian”, Wrocław 1969). Słowacki krytycznie odnosi się do niedojrzałej postawy Kordiana, który samodzielnie pragnie dokonać zamachu na cara, poświęcić się, wierząc, że dzięki temu zmieni losy Europy. Rewolucja oparta na indywidualnym czynie, mimo szlachetnych pobudek, musi przynieść porażkę.
Problem społecznej rewolucji w „Kordianie” możemy rozpatrywać na dwóch płaszczyznach. Pierwsza to odniesienie się do przyczyn klęski powstania listopadowego. Słowacki zarzuca niedojrzałość bezpośrednim inicjatorom powstania, a także niechęć przywódców do rozszerzenia powstania na cały naród, do poruszenia mas ludowych jako świadomego elementu rewolucyjnej siły. Oprócz tego romantyczny dramat odnosi się do bieżącej sytuacji. Autor uważa, że sprawa odzyskania przez Polskę niepodległości musi być powiązana z ogólnoeuropejską rewolucją.
Motyw Warszawy w „Kordianie”
Nie ulega wątpliwości, że głównym miejscem wydarzeń, które możemy obserwować w „Kordianie” jest Warszawa. Obraz stolicy jest autentyczny, czego potwierdzeniem mogą być ówczesne zapiski prasowe, publicystyczne, kronikarskie czy pamiętnikarskie. Z zachowaniem realizmu Słowacki oddał wrażenia z obrzędu koronacyjnego i koronacyjnej uczty, despotyczne i brutalne cechy wielkiego księcia Konstantego. Zgodne ze stanem faktycznym są architektura warszawskiej katedry, podziemia kościoła św. Jana, wnętrza zamku królewskiego, szpital bonifratrów czy też obraz ulic i placów warszawskich.
Warszawskie tło dramatu nie odgrywa jedynie konwencjonalnej roli jako stereotypowa sceneria, dekoracja. Wybrane miejsca mają szersze znaczenie, nieraz pierwszoplanowe i nieodzowne dla zrozumienia idei Słowackiego. Najbardziej charakterystyczna jest scena 5 w akcie III, która rozgrywa się w kolejnych salach warszawskiego zamku królewskiego. Autor wykorzystał takie szczegóły jak fragmenty malowideł ściennych, stiuków czy arrasów, odwzorował kształt królewskich pokoi. Gdy Kordian zbliża się do sypialni cara, wnętrza wpływają na jego psychikę i zachowanie. Strach i Imaginacja powodują, że poszczególne szczegóły ścian, sufitów czy posadzek zostają wyolbrzymione. Stają się symboliczne, pozwalając zrozumieć wahania i wątpliwości Podchorążego.
Motyw dojrzewania w „Kordianie”
Jednym z głównych motywów, który możemy obserwować w dramacie „Kordian” jest motyw dojrzewania. Tytułowego bohatera poznajemy jako piętnastoletniego chłopca. Przepełniony jest młodzieńczymi wahaniami, targa nim „jaskółczy niepokój”. Pragnie dokonać wielkich czynów, jednak jest do tego niezdolny. Czuje się bezwartościowy i bezużyteczny, nie może się zdecydować jaki cel w życiu obrać. Mają mu w tym pomóc opowieści sługi Grzegorza, jednak ich przesłanie jeszcze bardziej uświadamia bohaterowi jego bierność. Ponadto Kordian odczuwa uczucie wielkiej miłości do starszej od siebie Laury. Kobieta odrzuca jednak jego uczucie. Młodzieńczy idealizm i wahania, a także miłosny zawód popychają bohatera do nieodpowiedzialnej samobójczej próby.
strona: - 1 - - 2 - - 3 -