Pan Tadeusz

Autor: Karolina Marlęga Serwis chroniony prawem autorskim

Spis treści

Konstrukcja narratora w „Panu Tadeuszu” jest typowa dla epopei – opowiadacz jest wszechobecny i obiektywny, bierze udział we wszystkich opisywanych wydarzeniach.

Występują rymy żeńskie, parzyste aa bb cc:

„W tem usłyszeli odgłos rogów i psów granie, {a}
Zgadują, że się ku nim zbliża polowanie, {a}
I pomiędzy gałęzi gęstwę, pełni trwogi, {b}
Zniknęli nagle z oczu jako leśne bogi. {b}
W Soplicowie ruch wielki; lecz ni psów hałasy, {c}
Ani rżące rumaki, skrzypiące kolasy” {c} [Ks. IV, 89-94].

Analizując warstwę leksykalną dzieła, osobny akapit należy poświęcić środkom artystycznego wyrazu, wykorzystanych przez Mickiewicza. Wieszcz:

• rozpoczął utwór inwokacją, czyli rozwiniętą apostrofą (bezpośredni i patetyczny zwrot do bóstwa, osoby, upersonifikowanej idei lub przedmiotu) skierowaną do Litwy i prośbą do Najświętszej Maryi Panny Częstochowskiej, Ostrobramskiej i Wileńskiej o pomoc w akcie twórczym, o odzyskanie utraconej ojczyzny i przeniesienie do beztroskiego kraju dzieciństwa:

„Litwo! Ojczyzno moja! ty jesteś jak zdrowie
Ile cię trzeba cenić, ten tylko się dowie,
Kto cię stracił. Dziś piękność twą w całej ozdobie
Widzę i opisuję, bo tęsknię po tobie.
Panno święta, co Jasnej bronisz Częstochowy
I w Ostrej świecisz Bramie! Ty, co gród zamkowy
Nowogródzki ochraniasz z jego wiernym ludem!
Jak mnie dziecko do zdrowia powróciłaś cudem,
(Gdy od płaczącej matki pod Twoją opiekę
(…)

• sięgnął po rozbudowane, liczące miejscami kilka czy kilkanaście wersów porównania homeryckie i osiągające status autonomicznego obrazu:

„bo każda chmura inna, na przykład jesienna
Pełźnie jak żółw leniwie, ulewą brzemienna,
I z nieba aż do ziemi spuszcza długie smugi
Jak rozwite warkocze, to są deszczu strugi”

(…)

„Jak biały ptak zleciała z parkanu na błonie
I wionęła ogrodem, przez płotki, przez kwiaty”

• użył także „zwykłych” porównań, uwypuklających cechy opisywanego zjawiska lub osoby przez wskazanie na jego/jej podobieństwo do innego:

„Porwał się i Tadeusz jak żądłem ukłuty”

• zastosował zabieg nadania przedmiotom bądź zjawiskom cech postaci ludzkiej, czyli personifikację:

„Między stawami w rowie młyn ukrycie siedzi;
Jako stary opiekun, co kochanków śledzi,
Podsłuchał ich rozmowę, gniewa się, szamoce,
Trzęsie głową, rękami, i groźby bełkoce”

• wykorzystał środek oparty na przypisaniu zjawiskom natury cech i zachowań charakterystycznych dla człowieka, czyli antropomorfizację:

„szepnęły wiotkim skrzydłem nietoperze”

• sięgnął po metaforę – środek, w którym obce znaczeniowo wyrazy są ze sobą zestawione by utworzyły związek frazeologiczny o innym znaczeniu, niż dosłowny, np. stawy niczym para kochanków:

„Odezwały się chorem podwójnym dwa stawy,
Jako zaklęte w górach kaukaskich jeziora,
Milczące przez dzień cały, grające z wieczora.
Jeden staw, co toń jasną i brzeg miał piaszczysty,
Modrą piersią jęk wydał cichy, uroczysty;
Drugi staw, z dnem błotnistym i gardzielem mętnym,
Odpowiedział mu krzykiem żałośnie namiętnym;
W obu stawach piały żab niezliczone hordy,
Oba chory zgodzone w dwa wielkie akordy.
Ten fortissimo zabrzmiał, tamten nuci z cicha,
Ten zdaje się wyrzekać, tamten tylko wzdycha;
Tak dwa stawy gadały do siebie przez pola,
Jak grające na przemian dwie arfy Eola.
Mrok gęstniał; tylko w gaju i około rzeczki
W łozach, błyskały wilcze oczy jako świeczki,
A dalej, u ścieśnionych widnokręgu brzegów,
Tu i ówdzie ogniska pastuszych noclegów”.

• użył archaizmów, czyli wyrazów, które już wyszły z użycia w powszechnym obiegu, a które uwiarygodniły obraz polskiej szlachty, np. „zaiste”, „mopanku”.

Artyzm Pana Tadeusza

Artyzm tego dzieła opiera się na trzech znaczeniach: Pan Tadeusz i mickiewiczowskie Soplicowo to przede wszystkim dziewiętnastowieczna polskość w pigułce, mała ojczyzna i ostoja polskości.

Pierwszy raz mała ojczyzna pojawiła się właśnie u Mickiewicza. Później z symbolu tego korzystali chętnie również inni poeci i pisarze. Autor z Soplicowa uczynił też ostoję polskości, Arkadię. Motyw ten spotkać można też u Orzeszkowej, u Miłosza czy Konwickiego. Pan Tadeusz wyeksponował także szlacheckie tradycje i obyczaje, opisując nie tylko ich detale, ale dając czytelnikowi również niezwykle bogate opisy piękna przyrody, stwarzając tym samym klimat polskości i swojskości.

Na artyzm działa składają się też barwne opisy, bogactwo słownictwa, muzyczność i malarskość opisów, oraz bogactwo typów charakterologicznych.

Mickiewicz w swym dziele skorzystał również z bogactwa różnych gatunków literackich – gawędy, sielanki, epopei, poematu elegijnego. Pan Tadeusz nie jest jednak prostym połączeniem różnych gatunków, a ich obfitość nie zaprzecza temu, że utwór jest eposem. Wszystkie te elementy spaja ze sobą postać narratora. Wielość gatunków, będąca dowodem artyzmu dzieła, nie oznacza też, iż każdy z nich był przez autora traktowany z taką samą wagą. Utwór pozostał epopeją, tyle że wzbogaconą elementami zaczerpniętymi z innych gatunków, co uszlachetniło dzieło.

Przyroda w Panu Tadeuszu

Opis piękna polskiej przyrody zawarty został przez Mickiewicza już w inwokacji:

Tymczasem przenoś moję duszę utęsknioną
Do tych pagórków leśnych, do tych łąk zielonych,
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 - - 5 - - 6 - - 7 - - 8 -

Streszczenie „Pana Tadeusza”
KSIĘGA PIERWSZA
Gospodarstwo

Przed dworek w Soplicowie zajechał powóz, z którego wysiadł Tadeusz Soplica. Obiegłszy dziedziniec, nie krył zdziwienia, że nikt nie witał powracającego z nauki w mieście. Konsternacja wzrosła, gdy wszedł do domu, w swoim dawnym pokoju zobaczył porozrzucane na krzesłach dams... wiecej

Historia Domeyki i Doweyki
Historię dwóch sąsiadów opowiedział bohaterom „Pana Tadeusza” Wojski. Gdy wracali z polowania, on zaczął mówić o Domeyce i Doweyce, którzy ze względu na posiadania nazwisk różniących się jedną literą, byli często myleni. Takie nieporozumienia miały często miejsce na sejmikach - przyjaciele przez nieuwagę stawial... wiecej

Opis uczty w „Panu Tadeuszu”
„Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza daje czytelnikowi wyobrażenie ucztowania na początku XIX wieku. W epopei jest wiele przykładów obficie zastawionych stołów i wspólnego biesiadowania. Jednym z nich jest końcowa uczta zaręczynowa trzech par: Zosi z Tadeuszem, Tekli Hreczeszanki z Asesorem oraz Telimeny z Rejentem

... wiecej

Plan wydarzeń „Pana Tadeusza”
Księga I.
Gospodarstwo
1. Powrót Tadeusza Soplicy do rodzinnego domu.
2. Spotkanie nieznajomej dziewczyny w swoim pokoju.
3. Przywitanie Tadeusza przez Wojskiego.
4. Rozmowy młodego gościa ze stryjem i resztą domowników.
5. Wieczerza na zamku.
6. Spóźnienie Telimeny.
7. Nocny spoczynek b... wiecej

Spór Asesora z Rejentem
Spór dwóch zapalonych myśliwych, szczupłego, niskiego i mało ruchliwego Asesora z porywczym i nerwowym Rejentem dotyczy w „Panu Tadeuszu” Adama Mickiewicza dwóch chartów łowców: Sokoła i Kusego, a dokładniej – wyższości jednego z nich.

Wszystko zaczęło się tak, jak w przytaczanej przez Wojskiego h... wiecej

Jacek Soplica (Ksiądz Robak) - charakterystyka i jego ocena
Wbrew pozorom, pierwszoplanowym i najważniejszym bohaterem epopei Mickiewicza nie jest tytułowy Tadeusz, lecz jego ojciec – Jacek Soplica, ukrywający się jako ksiądz Robak. Jest to postać dynamiczna, zmienna, która pokazuje czytelnikowi dwa zupełnie inne oblicza.

Jacek Soplica cieszył się sporą sławą, jak pisze Wiktor ... wiecej

Sędzia Soplica – charakterystyka postaci
Najważniejszą postacią rodu Sopliców w „Panu Tadeuszu” jest bez wątpienia Sędzia, młodszy brat Jacka Soplicy i opiekun jego syna. Został przedstawiony jako postawny mężczyzna w sile wieku. Jak na dobrego gospodarza przystało mógł także pochwalić się pokaźną tuszą. Ponieważ wywodził się z rodziny szlacheckiej, a... wiecej

Tadeusz Soplica – charakterystyka postaci
Tytułowy bohater epopei otrzymał swoje imię na cześć wielkiego patrioty Tadeusza Kościuszki. Już na pierwszy rzut oka widać jego uderzające podobieństwo do pozostałych mężczyzn z rodu Sopliców – jest krzepki, wysoki, dobrze zbudowany, dorodny, a ponadto ma naturalny talent do jazdy konnej i strzelania.

Po dzies... wiecej

Zosia – charakterystyka postaci
Czternastoletnie zaledwie bohaterka zachwyca wszystkich swoją niecodzienną urodą. Zosia jest osieroconą córką Ewy Horeszkówny, miłości życia Jacka Soplicy. Spotykamy ją zaraz na samym początku utworu, chociaż nie wiemy jeszcze, kim ona jest. Z opisu jednak wynika, że jest to postać zjawiskowa, odziana w białą prostą suknię li... wiecej

Telimena – charakterystyka postaci
Telimena stanowi całkowite niemal przeciwieństwo Zosi. Jak świetnie opisał ją Wiktor Doleżan: „Jest to niewiasta już w latach dojrzałych, usiłująca sztuką podtrzymać swe wdzięki, choć nie brakuje jej zmarszczek i fałszu w powabach ciała”. Telimena bez wątpienia najlepsze lata ma już za sobą, ale za wszelką cenę ... wiecej

Hrabia Horeszko – charakterystyka postaci
Bohater ten reprezentuje polskich przeciwników rodu Sopliców – rodzinę Horeszków. Nie jest on jednak jej potomkiem w prostej linii, jest raczej dalekim krewnym „po kądzieli”, a nawet, jak możemy przeczytać w poemacie, kimś jeszcze odleglejszym: „On Horeszkom dziesiąta woda na kisielu!” – krzyczał S�... wiecej

Klucznik Gerwazy – charakterystyka postaci
Wiktor Doleżan pisze o Gerwazym: „(…) szlachcic, wzrostu wysokiego, starszy wiekiem, lecz czerstwy, z głową łysą, o twarzy ponurej. Miarą jego popularności jest mnóstwo przydomków, które posiadał, jak: Rębajło, Scyzoryk, Szczerbiec, Mopanku, Półkozic. Stary to wierny sługa Horeszków, noszący stale ich liberię, cho... wiecej

Protazy – charakterystyka
Protazy Baltazar Brzechalski to postać z dzieła Adama Mickiewicza „Pan Tadeusz”. Bohater z zawodu był woźnym trybunalskim, czyli zajmował się na przykład doręczaniem pozwów sądowych. Mimo że w czasie akcji właściwej poematu jest już na emeryturze, to cały czas wspomina lata spędzone na wypełnianiu obowiązków ̶... wiecej

Asesor – charakterystyka
Ten szczupły, niski, mało ruchliwy posiadacz ciętego języka, charta Sokoła i strzelby w podarunku od księcia Sanguszki bohater „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza był urzędnikiem nadzorującym ziemską policję powiatową., czyli asesorem koronnym:

„Asesor mniej krzykliwy i mniej był ruchawy
Od Re... wiecej

Rejent – charakterystyka
Porywczy i nerwowy Rejent Bolesta jest bohaterem poematu Adama Mickiewicza „Pan Tadeusz”.

Ten zapalony myśliwy, posiadacz charta Kusego oraz tęgiej strzelby Sagolasówki („Sagalas London l� Bałabanówka”) przyjaźnił się z Sędzią Soplicą oraz z Maćkiem nad Maćkami, a kłócił z Asesorem o wyższo... wiecej

Podkomorzy – charakterystyka
Podkomorzy, bohater epopei „Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza jest reprezentantem urzędu, który, mimo iż w czasie rozgrywania się akcji utworu był jedynie pustym tytułem, to jednak nadal dawał możliwość do sądzenia sporów o granice dóbr szlacheckich.

Sześćdziesięcioletni bohater przyjaźnił się z Sędzi�... wiecej

Charakterystyka Maćka nad Maćkami i szlachty dobrzyńskiej
Szlachta dobrzyńska jest biedniejszym przedstawicielem tego stanu w epopei „Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza.

Jej przedstawiciele – Maciek nad Maćkami, Bartek Prusak, Maciek Chrzciciel, Bartek Brzytewka, Maciej Konewka, Bartek Szydełko - mieszkali w zaścianku Dobrzyńskich, miejscu niegdyś zaludnionym i bogatym... wiecej

Opisy wschodów i zachodów słońca w „Panu Tadeuszu”
W „Panu Tadeuszu” Adama Mickiewicza wschody i zachody słońca pełnią rolę symboliczną. Przede wszystkim są swoistym zegarem dla pracujących na polach w majątku Sędziego chłopów. Wskazówki co do pory dnia czerpią z jego promieni nie tylko robotnicy. Także goście i domownicy Soplicowa traktują wschody i zachody jako początek, cz... wiecej

Inwokacja „Pana Tadeusza” – interpretacja
Rozpoczynająca dzieło Adama Mickiewicza „Pan Tadeusz” Inwokacja jest jego najbardziej charakterystyczny fragmentem, którego recytacji uczył się lub będzie uczył chyba każdy z nas.

„Litwo! Ojczyzno moja! ty jesteś jak zdrowie
Ile cię trzeba cenić, ten tylko się dowie,
Kto cię stracił. Dzi... wiecej

Charakterystyka szlachty w „Panu Tadeuszu”
„Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza jest zbiorowym portretem polskiej szlachty początku XIX wieku, mimo iż noszącej podobne grupy cech, to jednak wielowarstwowej i zróżnicowanej pod względem zamożności, wykształcenia oraz poglądów.

Na dole drabiny znajdowała się zubożała, zaściankowa szlachta, w utworze reprezentują ... wiecej

Motyw literackie w „Panu Tadeuszu”
Motyw szlachty w „Panu Tadeuszu”
Szlachta polska początku XIX wieku jest motywem epopei Adama Mickiewicza „Pan Tadeusz”. Zróżnicowana pod wieloma względami, wielowarstwowa i różnorodna składa się na panoramę społeczno-historyczną, tworząc niezwykle barwnego, humorystycznego oraz niezapomnianego bohatera zbiorowego lite... wiecej

Motyw miłości w „Panu Tadeuszu”
Motyw miłości jest najbardziej znaczącym i głównym z wątków epopei Adama Mickiewicza „Pan Tadeusz”. Choć mamy w dziele wiele jej odmian – miłość do ojczyzny, do bratanka, do stryja, to jednak najważniejszą jest ta miedzy kobietą a mężczyzną.

W utworze odnajdziemy kilka związków miłosnych, z kt... wiecej

Dawne tradycje i obyczaje w „Panu Tadeuszu”
„Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza jest dziełem, w którym autor zawarł szereg tradycji i obyczajów, kultywowanych przez polską szlachtę na początku XIX wieku.

Ośrodkiem świetności narodowej przeszłości jest Soplicowo. Tam, w idyllicznym dworku należącym do Sędziego niemalże każdy pokój czy mebel przesią... wiecej

Przyroda w „Panu Tadeuszu” - poetycko-malarski obraz natury
Poetycko-malarski obraz natury w „Panu Tadeuszu”
„W malowaniu przyrody A. Mickiewicz okazał się mistrzem nad mistrzami. Patrzy poeta na przyrodę Litwy przez pryzmat jej niepokalanego piękna i powabu (…).
Przyroda występuje w poemacie w najrozmaitszych przejawach i odcieniach, we właściwym kształcie i barwie, nakreśl... wiecej

„Pan Tadeusz” jako utwór romantyczny
Nowy model bohatera literackiego, zachwyt ludowością oraz naturą, propagowanie tradycji o obyczajów narodowych, synkretyzm gatunkowy i rodzajowy – te formalne i dotyczące treści, najważniejsze cechy dzieła romantycznego możemy dostrzec w „Panu Tadeuszu” Adama Mickiewicza.

Romantyzm stworzył nowy typ boh... wiecej

„Pan Tadeusz” - arcydzieło czy kicz – rozprawka
W dyskusji między zwolennikami nazwania polskiej epopei narodowej „Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza arcydziełem, a wyznawcami poglądu o miernym poziomie tego utworu. przychylam się do tych pierwszych. Uważam, że dwanaście ksiąg autora „Dziadów” Polacy słusznie nazywają się majstersztykiem, włączają do kanonu... wiecej

„Pan Tadeusz” jako przykład epopei
Dzieło Adama Mickiewicza „Pan Tadeusz” jest polską – narodową lub jak kto woli nowożytną – epopeją, gdyż:

1. bohaterowie zostali skonstruowani z pogłębioną, zindywidualizowaną psychologiczną charakterystyką, z zachowanie zasady realizmu,
2. jest napisane wierszem, a dokładniej trzynastozg... wiecej

Pan Tadeusz opracowanie
Geneza Pana Tadeusza Adama Mickiewicza
Mickiewicz, podczas pobytu w Wielkopolsce, na krótko po zakończeniu powstania listopadowego, stworzył plan Pana Tadeusza. Pisał go natomiast już w Paryżu, w latach 1832 – 1834.

Jak podają znawcy literatury mickiewiczowskiej, wśród przyczyn, dla których Mickiewicz zdecydowa�... wiecej

Opis polowania na niedźwiedzia w „Panu Tadeuszu”
Moment polowanie na niedźwiedzia jest bardzo istotnym wydarzeniem w fabule epopei Adama Mickiewicza „Pan Tadeusz”.

Bohaterowie dzieła zorganizowali je w sercu puszczy litewskiej, miejscu bogatym w bory, knieje, wilcze doły zarośnięte trawą, małe i głębokie jeziorka pełne wody w kolorze rdzy oraz w drzewa pozb... wiecej

Charakterystyka postaci historycznych w „Panu Tadeuszu”
Na kartach „Pana Tadeusza” pojawia się wiele postaci historycznych, z których zwłaszcza jedna zasługuje na szczególną uwagę. Nie chodzi tu jednak o Napoleona, a o człowieka, który przez bohaterów poematu postrzegany był na równi z wielkim Cesarzem, a może nawet wyżej. Chodzi oczywiście o generała Dąbrowskiego, wokó... wiecej

Spowiedź księdza Robaka
Spowiedź Księdza Robaka jest kluczowym fragmentem dzieła Adama Mickiewicza, ponieważ czytelnik poznaje wówczas prawdziwą tożsamość zakonnika. Ponadto także wtedy ma miejsce dokładne przedstawienie historii miłości Jacka Soplicy i Ewy, a także zbrodni dokonanej na Stolniku. Dowiadujemy się także wówczas o losach emigracyjnych Ks... wiecej

Historia w „Panu Tadeuszu”
Adam Mickiewicz zdecydował się na umieszczenia akcji swojego utworu w latach 1811-1812. Okres ten zapisał się w historii jako czas przygotowań Napoleona, u którego stóp leżała wówczas praktycznie cała Europa, do wymarszu na Moskwę. O specyfice tego czasu i o panującym wówczas wśród Polaków entuzjazmie pisał Wiktor Doleżan: &#... wiecej

Obraz Polaków w „Panu Tadeuszu”
Przede wszystkim należy podkreślić, że Mickiewicz pojmował Litwę jako nieodzowną część terytorium polskiego, taki samo jak Mazury czy Wielkopolskę. Wyrazicielem tej myśli w utworze jest Gerwazy:
„Dziwneć to były losy tej naszej Korony
I naszej Litwy! Wszak to jak małżonków dwoje!
Bóg złączył, a czart... wiecej

Obraz Rosjan w „Panu Tadeuszu”
Zaprezentowany przez Adama Mickiewicza obraz Rosjan w „Panu Tadeuszu” jest niejednoznaczny. Z jednej strony bowiem widzimy Moskali-najeźdźców, panoszących się po litewszczyźnie, na których czele stoi znienawidzony przez Polaków major Płut. Z drugiej jednak strony stoi kapitan Ryków – człowiek godny podziwu i szacunk... wiecej

Epilog w „Panu Tadeuszu”
Epilog pełni ważną rolę w „Panu Tadeuszu”, ponieważ stanowi swoisty komentarz odautorski. Zabiera w nim głos sam Adam Mickiewicz. Dowiadujemy się też, że to on był narratorem utworu. To jego opowieści słuchał czytelnik, jego wspomnień z pięknego kraju, który lada chwila może całkowicie zniknąć z pamięci historyc... wiecej

Spór o zamek w „Panu Tadeuszu”
Prócz pełnienia funkcji miejsca wydarzeń, zamek Horeszków z poematu Adama Mickiewicza „Pan Tadeusz” jest także osią konfliktu między głównymi bohaterami: Sędzią Soplicą oraz Hrabią, przewijającego się przez wszystkie księgi dzieła. Jak trafnie zauważyła Urszula Lamentowicz w opracowaniu utworu (U. Lamentowicz, ... wiecej

Opis gry Wojskiego na rogu
Granie na bawolim rogu w epopei Adama Mickiewicza „Pan Tadeusz” ma wymiar symboliczny. Wojski sięgał po ten „instrument” w doniosłych chwilach. Jedną z nich było rozpoczęcie oraz pomyślne zakończenie polowania na niedźwiedzia.

Wojski zawsze nosił przy sobie długi, cętkowany i kręty bawoli róg.... wiecej

Charakterystyka Jankiela
Jankiel był starym, „poczciwym” polskim Żydem, dobrym Polakiem, wielkim patriotą, ludzie go szanowali. W każdą niedzielę spraszał ze wsi do dzierżawionych przez siebie karczm muzykantów, którzy pięknie grali na ludowych instrumentach.

Bohater kochał muzykę i był jej znawcą. Kiedyś sam grywał po dworach... wiecej

Opis koncertu Jankiela w „Panu Tadeuszu”
Na biesiadzie zorganizowanej z okazji goszczenia na zamku Horeszkowskim w Soplicowie kilku jenerałów Polskich (w tym Dąbrowskiego) oraz zaręczyn trzech par zjawiło się wielu muzykantów. Mimo obecności najlepszych skrzypków i cymbalistów nikt tak pięknie nie umiał zagrać jak Żyd Jankiel.

Proszony przez wszystkich goś... wiecej

Opis grzybobrania w „Panu Tadeuszu”
Grzybobranie, obok polowań czy uczt, zajmuje bardzo istotne miejsce w fabule epopei narodowej „Pan Tadeusz”. Adam Mickiewicz ukazał je jako sposób spędzania wolnego czasu przez polską szlachtę początku XIX stulecia.

Bohaterowie dzieła bardzo lubili grzybobrania. Temu hobby, z kapeluszami przeciwsłonecznymi i ... wiecej

Obraz kraju lat dziecinnych w „Panu Tadeuszu”
Lata młodości spędzone w pięknej okolicy Nowogródka na zawsze odcisnęły się w pamięci i świadomości Adama Mickiewicza. Poeta do tego stopnia kochał swoją ojczyznę, że uczynił z niej główną bohaterkę swojego najwybitniejszego dzieła – „Pana Tadeusza”. Za pomocą języka i środków artystycznych udało mu s... wiecej

Dlaczego warto przeczytać „Pana Tadeusza”?
Po dzieło Adama Mickiewicza „Pan Tadeusz” należy sięgnąć z kilku powodów.

Po pierwsze, jest to majstersztyk formy – został napisany trzynastozgłoskowcem, ze średniówką zawsze po siódmej sylabie.

Jest połączeniem wielu gatunków i rodzajów literackich. Wnikliwe oko dostrzeże tam eleme... wiecej

Czy „Pan Tadeusz” powinien znaleźć się w spisie lektur szkolnych? – rozprawka
Uważam, że dzieło Adama Mickiewicza „Pan Tadeusz” powinien znaleźć się w spisie lektur szkolnych, ponieważ jest bardzo wartościowe pod względem treści, formy, kompozycji oraz języka.

Utwór podejmuje ważną problematykę. Pokazuje Polskę w istotnym dla niej, przełomowym momencie historycznym – tuż ... wiecej

Najważniejsze cytaty w „Panu Tadeuszu”
„Litwo! Ojczyzno moja! Ty jesteś jak zdrowie;
Ile cię trzeba cenić, ten tylko się dowie;
Kto cię stracił. Dziś piękność twą w całej ozdobie
Widzę i opisuję, bo tęsknię po tobie”.

„Stała młoda dziewczyna – Białe jej ubranie
Wysmukłą postać tylko aż do piersi kry... wiecej

Pan Tadeusz - plan wydarzeń
- powrót Tadeusza do Soplicowa z „nauk”;
- dostrzeżenie przez Tadeusza młodej dziewczyny;
- kolacja na zamku;
- pomyłka Tadeusza (Tadeusz sądził, iż Telimena jest piękną, tajemniczą dziewczyną, którą zobaczył w dniu swego powrotu);
- spór Rejenta z Asesorem;
- odwiedziny Robaka u Sędzi... wiecej

Funkcja przymiotnika ostatni w Panu Tadeuszu
Mickiewicz często używał przymiotnika ostatni. Ostatni był zajazd na Litwie, ostatni polonez i ostatni, co tak tego poloneza wodził, ostatni woźny trybunału, ostatni klucznik i wreszcie ostatni z Horeszków.

W ten sposób autor chciał bardzo emocjonalnie podkreślić, że to, co opisuje, jest już przeszłością i bezpow... wiecej

Pan Tadeusz jako epos
Pan Tadeusz może zostać uznany za epos, gdyż spełnia podstawowe wymagania stawiane przez ten gatunek.

EPOS
Utwór wierszowany, pisany trzynastozgłoskowcem, przedstawiający dzieje bohaterów na tle ważnych dla nich wydarzeń o wymowie historycznej, najczęściej były to wydarzenia przełomowe dla danej społecznośc... wiecej

Szlachta w Panu Tadeuszu
Polska szlachta z XIX wieku została uczyniona głównym, zbiorowym bohaterem eposu. Mickiewicz w swym utworze starał się przekazać nam jej obraz. Mimo licznych wad, które podkreślił, jej całościowa wizja jest dość sielska.

Wśród całego katalogu postaci nie ma ani jednej, której autor nadał by cechy jednoznacznie ... wiecej

Bohaterowie Pana Tadeusza
Głównym bohaterem utworu, wbrew pozorom, nie jest wcale Pan Tadeusz jako taki, lecz raczej Tadeusz Soplica – szlachcic, reprezentant całej polskiej szlachty. To właśnie polska szlachta z XIX wieku jest zbiorowym bohaterem, którego starał się opisać Mickiewicz. Tadeusz nie jest to też postacią tak barwną, jak na przykład jeg... wiecej

Pan Tadeusz - streszczenie
Księga 1 –
Gospodarstwo
Rozpoczyna ją uroczysta inwokacja, czyli apostrofa skierowana do Litwy. Poeta mówi w niej, iż bardzo kocha swą ojczyznę i tęskni za nią, zwraca się też do Matki Bożej, by mu pomogła w powrocie do rodzinnego kraju.

Następnie autor zaczyna opis rodzinnych stron. Jest lato, żni... wiecej