Jesteś w:
Pan Tadeusz
Wiesław Kot charakteryzuje dzieło największego polskiego reżysera: „Andrzej Wajda oparł adaptację na kilku żelaznych założeniach. Zdecydował się na skrócenie i uproszczenie dialogów, które opracował dla potrzeb filmu Piotr Wereśniak. Aktorzy w tej ekranizacji mówią jednak wierszem. Zredukowane zostały także opisy przyrody, która pokazana została, zgodnie z naturą kina, poprzez obraz, a nie słowem poetyckim. (…) Głównym bohaterem filmu jest Jacek Soplica, a zasadniczą sprężyną akcji – jego zawadiackie, splamione zbrodnią i pokutnicze życie”.
Andrzej Wajda nie zwykł robić filmów, w których nie roiło by się od gwiazd polskiego kina. Tak było tez tym razem. W Panu Tadeuszu pojawiły się gwiazdy nowego pokolenia aktorów: Michał Żebrowski i Alicja Bachleda-Curuś, a także wybitni artyści znani od wielu lat: Bogusław Linda, Daniel Olbrychski, Andrzej Seweryn, Grażyna Szapołowska, Marek Kondrat. Film odniósł sukces nie tylko w Polsce, czego najlepszym dowodem była nominacja do Oscara za najlepszy film obcojęzyczny.
Pomijając fakt, że tęsknota za Litwą była głównym czynnikiem motywującym Mickiewicza do napisania „Pana Tadeusza”, to cały utwór przesiąknięty jest wręcz nostalgiczną atmosferą. Poeta urodził się i wychował w Nowogródku na Litwie, miejscu o niezwykłej urodzie, gdzie ludzie żyli w zgodni i harmonii ze sobą i otaczającą ich naturą. Mickiewicz spędził tam beztroskie dzieciństwo, które na zawsze zapisało się w jego pamięci jako czas szczęścia i radości.
Przebywając w Paryżu, na emigracji, w otoczeniu Polaków, którzy uciekli od obowiązku walki w powstaniu listopadowym, którzy obrzucali się nawzajem obelgami, kłócili się ze sobą, za nic w świecie nie mieli zamiaru się zjednoczyć i wesprzeć dążenia niepodległościowe ojczyzny. Nic więc dziwnego, że tęsknota za czasami, kiedy wszystko było proste, oczywiste, pełne piękna, beztroski, harmonii zmusiła Mickiewicza do napisania sielankowego utworu, dzięki któremu chociaż w wyobraźni powróci do „kraju lat dziecinnych”.
Wspominana z rozrzewnieniem przez poetę Litwa była krajem małym i ubogim, ale szczęśliwym. Działo się tak głównie za sprawą wspaniałych ludzi, którzy ją zamieszkiwali. Mickiewicz z wyraźną nostalgią wspomina najbliższą rodzinę: „Matka, bracia, krewni!”. Stworzona przez niego piękna wizja kraju, w którym wszyscy wzajemnie się kochają i szanują była oczywiście wyidealizowana, ale przez to wydawała się jeszcze bardziej odległa i bezpowrotnie stracona.
Poza ludźmi, rodziną, Mickiewicz tęsknił także za polskością, która wyrażała się w pielęgnowaniu tradycji i obyczajów. Uważał te czynniki za decydujące w procesie kształtowania świadomości narodowej. Były one dla niego na równi tak ważne, jak ojczysty język.
Litwo! Ojczyzno moja! Ty jesteś jak zdrowie;
Ile cię trzeba cenić, ten tylko się dowie;
Kto cię stracił. Dziś piękność twą w całej ozdobie
Widzę i opisuję, bo tęsknię po tobie.
Śród takich pól przed laty, nad brzegiem ruczaju,
Na pagórku niewielkim, we brzozowym gaju,
Stał dwór szlachecki, z drewna, lecz podmurowany;
Świeciły z daleka pobielane ściany, [...].
Właśnie dwukonną bryką wjechał młody panek
I obiegłszy dziedziniec zawrócił nad ganek,
Wysiadł z powozu; [...].
Dawno domu nie widział, bo w dalekim mieście
Kończył nauki, końca doczekał wreszcie.
Stała młoda dziewczyna – Białe jej ubranie
Wysmukłą postać tylko aż do piersi kryje,
Odsłaniając ramiona i łabędzią szyję. [...]
Wtem ujrzała młodzieńca i z rąk jej wypadła
Suknia, a twarz od strachu i dziwu pobladła.
Krótkie były Sędziego z synowcem witania;
Dał mu poważnie rękę do pocałowania
I w skroń ucałowawszy uprzejmie pozdrowił; [...].
Tadeusz się od przodków swoich nie odrodził:
Dobrze na koniu jeździł, pieszo dzielnie chodził,
Tępy nie był, lecz mało w naukach postąpił,
Choć stryj na wychowanie niczego nie skąpił.
[...] Wtem pan Podkomorzy,
wlawszy kropelkę wina w szklankę panny Róży,
a młodszej przysunąwszy z talerzem ogórki
rzekł: Muszę ja wam służyć, moje panny córki,
choć stary i niezgrabny. Zatem się rzuciło
kilku młodych od stołu i pannom służyło.
Grzeczność nie jest nauką łatwą ani małą.
Niełatwą, bo nie na tem kończy się, jak nogą
Zręcznie wierzgnąć, z uśmiechem witać lada kogo;
Bo taka grzeczność modna zda mi się kupiecka,
Ale nie staropolska, ani też szlachecka.
Grzeczność wszystkim należy, lecz każdemu inna;
Bo nie jest bez grzeczności i miłość dziecinna,
I wzgląd męża dla żony przy ludziach, i pana
Dla sług swoich, a w każdej jest pewna odmiana.
Weszła nowa osoba, przystojna i młoda; [...]
Kibić miała wysmukłą, kształtną, pierś powabną,
Suknię materyjalną, różową, jedwabną,
Gors wycięty, kołnierzyk z koronek, [...].
Ukazał się pan Hrabia pod zamkowym lasem.
[...] I dziś zaspał poranek, więc na sługi zrzędził, [...]
surdut swój angielskiego kroju, biały, długi,
połami na wiatr puścił, z tyłu konno sługi.
Nieboszczyk pan mój, Stolnik, pierwszy pan w powiecie,
Bogacz i familijant, miał jedyne dziecię,
Córkę piękną jak anioł [...]
I już miał się oświadczać, lecz pomiarkowano
I czarną polewkę do stołu podano.
Bo każda chmura inna: na przykład jesienna
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 - - 5 - - 6 - - 7 - - 8 -
Gospodarstwo
Przed dworek w Soplicowie zajechał powóz, z którego wysiadł Tadeusz Soplica. Obiegłszy dziedziniec, nie krył zdziwienia, że nikt nie witał powracającego z nauki w mieście. Konsternacja wzrosła, gdy wszedł do domu, w swoim dawnym pokoju zobaczył porozrzucane na krzesłach dams... wiecej
... wiecej
Gospodarstwo
1. Powrót Tadeusza Soplicy do rodzinnego domu.
2. Spotkanie nieznajomej dziewczyny w swoim pokoju.
3. Przywitanie Tadeusza przez Wojskiego.
4. Rozmowy młodego gościa ze stryjem i resztą domowników.
5. Wieczerza na zamku.
6. Spóźnienie Telimeny.
7. Nocny spoczynek b... wiecej
Wszystko zaczęło się tak, jak w przytaczanej przez Wojskiego h... wiecej
Jacek Soplica cieszył się sporą sławą, jak pisze Wiktor ... wiecej
Po dzies... wiecej
„Asesor mniej krzykliwy i mniej był ruchawy
Od Re... wiecej
Ten zapalony myśliwy, posiadacz charta Kusego oraz tęgiej strzelby Sagolasówki („Sagalas London l� Bałabanówka”) przyjaźnił się z Sędzią Soplicą oraz z Maćkiem nad Maćkami, a kłócił z Asesorem o wyższo... wiecej
Sześćdziesięcioletni bohater przyjaźnił się z Sędzi�... wiecej
Jej przedstawiciele – Maciek nad Maćkami, Bartek Prusak, Maciek Chrzciciel, Bartek Brzytewka, Maciej Konewka, Bartek Szydełko - mieszkali w zaścianku Dobrzyńskich, miejscu niegdyś zaludnionym i bogatym... wiecej
„Litwo! Ojczyzno moja! ty jesteś jak zdrowie
Ile cię trzeba cenić, ten tylko się dowie,
Kto cię stracił. Dzi... wiecej
Na dole drabiny znajdowała się zubożała, zaściankowa szlachta, w utworze reprezentują ... wiecej
Szlachta polska początku XIX wieku jest motywem epopei Adama Mickiewicza „Pan Tadeusz”. Zróżnicowana pod wieloma względami, wielowarstwowa i różnorodna składa się na panoramę społeczno-historyczną, tworząc niezwykle barwnego, humorystycznego oraz niezapomnianego bohatera zbiorowego lite... wiecej
W utworze odnajdziemy kilka związków miłosnych, z kt... wiecej
Ośrodkiem świetności narodowej przeszłości jest Soplicowo. Tam, w idyllicznym dworku należącym do Sędziego niemalże każdy pokój czy mebel przesią... wiecej
„W malowaniu przyrody A. Mickiewicz okazał się mistrzem nad mistrzami. Patrzy poeta na przyrodę Litwy przez pryzmat jej niepokalanego piękna i powabu (…).
Przyroda występuje w poemacie w najrozmaitszych przejawach i odcieniach, we właściwym kształcie i barwie, nakreśl... wiecej
Romantyzm stworzył nowy typ boh... wiecej
1. bohaterowie zostali skonstruowani z pogłębioną, zindywidualizowaną psychologiczną charakterystyką, z zachowanie zasady realizmu,
2. jest napisane wierszem, a dokładniej trzynastozg... wiecej
Mickiewicz, podczas pobytu w Wielkopolsce, na krótko po zakończeniu powstania listopadowego, stworzył plan Pana Tadeusza. Pisał go natomiast już w Paryżu, w latach 1832 – 1834.
Jak podają znawcy literatury mickiewiczowskiej, wśród przyczyn, dla których Mickiewicz zdecydowa�... wiecej
Bohaterowie dzieła zorganizowali je w sercu puszczy litewskiej, miejscu bogatym w bory, knieje, wilcze doły zarośnięte trawą, małe i głębokie jeziorka pełne wody w kolorze rdzy oraz w drzewa pozb... wiecej
„Dziwneć to były losy tej naszej Korony
I naszej Litwy! Wszak to jak małżonków dwoje!
Bóg złączył, a czart... wiecej
Wojski zawsze nosił przy sobie długi, cętkowany i kręty bawoli róg.... wiecej
Bohater kochał muzykę i był jej znawcą. Kiedyś sam grywał po dworach... wiecej
Proszony przez wszystkich goś... wiecej
Bohaterowie dzieła bardzo lubili grzybobrania. Temu hobby, z kapeluszami przeciwsłonecznymi i ... wiecej
Po pierwsze, jest to majstersztyk formy – został napisany trzynastozgłoskowcem, ze średniówką zawsze po siódmej sylabie.
Jest połączeniem wielu gatunków i rodzajów literackich. Wnikliwe oko dostrzeże tam eleme... wiecej
Utwór podejmuje ważną problematykę. Pokazuje Polskę w istotnym dla niej, przełomowym momencie historycznym – tuż ... wiecej
Ile cię trzeba cenić, ten tylko się dowie;
Kto cię stracił. Dziś piękność twą w całej ozdobie
Widzę i opisuję, bo tęsknię po tobie”.
„Stała młoda dziewczyna – Białe jej ubranie
Wysmukłą postać tylko aż do piersi kry... wiecej
- dostrzeżenie przez Tadeusza młodej dziewczyny;
- kolacja na zamku;
- pomyłka Tadeusza (Tadeusz sądził, iż Telimena jest piękną, tajemniczą dziewczyną, którą zobaczył w dniu swego powrotu);
- spór Rejenta z Asesorem;
- odwiedziny Robaka u Sędzi... wiecej
W ten sposób autor chciał bardzo emocjonalnie podkreślić, że to, co opisuje, jest już przeszłością i bezpow... wiecej
EPOS
Utwór wierszowany, pisany trzynastozgłoskowcem, przedstawiający dzieje bohaterów na tle ważnych dla nich wydarzeń o wymowie historycznej, najczęściej były to wydarzenia przełomowe dla danej społecznośc... wiecej
Wśród całego katalogu postaci nie ma ani jednej, której autor nadał by cechy jednoznacznie ... wiecej
Gospodarstwo
Rozpoczyna ją uroczysta inwokacja, czyli apostrofa skierowana do Litwy. Poeta mówi w niej, iż bardzo kocha swą ojczyznę i tęskni za nią, zwraca się też do Matki Bożej, by mu pomogła w powrocie do rodzinnego kraju.
Następnie autor zaczyna opis rodzinnych stron. Jest lato, żni... wiecej
Pan Tadeusz
Autor: Karolina Marlęga Serwis chroniony prawem autorskim
Spis treści
- Okoliczności powstania „Pana Tadeusza”
- Wyjaśnienie tytułu „Pana Tadeusza”
- Czas i miejsce akcji „Pana Tadeusza”
- Kompozycja „Pana Tadeusza”
- Narracja „Pana Tadeusza”
- Język „Pana Tadeusza”
- Artyzm Pana Tadeusza
- Przyroda w Panu Tadeuszu
- Nawiązania do tradycji w Panu Tadeuszu
- Szlachta w Panu Tadeuszu
- Szlacheckie obyczaje w Panu Tadeuszu
- Wyidealizowanie realności w utworze
- Inwokacja i epilog Pana Tadeusza
- Podtytuł Pana Tadeusza
- Tło historyczne w Panu Tadeuszu
- Imioniska
Wiesław Kot charakteryzuje dzieło największego polskiego reżysera: „Andrzej Wajda oparł adaptację na kilku żelaznych założeniach. Zdecydował się na skrócenie i uproszczenie dialogów, które opracował dla potrzeb filmu Piotr Wereśniak. Aktorzy w tej ekranizacji mówią jednak wierszem. Zredukowane zostały także opisy przyrody, która pokazana została, zgodnie z naturą kina, poprzez obraz, a nie słowem poetyckim. (…) Głównym bohaterem filmu jest Jacek Soplica, a zasadniczą sprężyną akcji – jego zawadiackie, splamione zbrodnią i pokutnicze życie”.
Andrzej Wajda nie zwykł robić filmów, w których nie roiło by się od gwiazd polskiego kina. Tak było tez tym razem. W Panu Tadeuszu pojawiły się gwiazdy nowego pokolenia aktorów: Michał Żebrowski i Alicja Bachleda-Curuś, a także wybitni artyści znani od wielu lat: Bogusław Linda, Daniel Olbrychski, Andrzej Seweryn, Grażyna Szapołowska, Marek Kondrat. Film odniósł sukces nie tylko w Polsce, czego najlepszym dowodem była nominacja do Oscara za najlepszy film obcojęzyczny.
„Pan Tadeusz” jako wyraz tęsknoty Mickiewicza za ojczyzną
Pomijając fakt, że tęsknota za Litwą była głównym czynnikiem motywującym Mickiewicza do napisania „Pana Tadeusza”, to cały utwór przesiąknięty jest wręcz nostalgiczną atmosferą. Poeta urodził się i wychował w Nowogródku na Litwie, miejscu o niezwykłej urodzie, gdzie ludzie żyli w zgodni i harmonii ze sobą i otaczającą ich naturą. Mickiewicz spędził tam beztroskie dzieciństwo, które na zawsze zapisało się w jego pamięci jako czas szczęścia i radości.
Przebywając w Paryżu, na emigracji, w otoczeniu Polaków, którzy uciekli od obowiązku walki w powstaniu listopadowym, którzy obrzucali się nawzajem obelgami, kłócili się ze sobą, za nic w świecie nie mieli zamiaru się zjednoczyć i wesprzeć dążenia niepodległościowe ojczyzny. Nic więc dziwnego, że tęsknota za czasami, kiedy wszystko było proste, oczywiste, pełne piękna, beztroski, harmonii zmusiła Mickiewicza do napisania sielankowego utworu, dzięki któremu chociaż w wyobraźni powróci do „kraju lat dziecinnych”.
Wspominana z rozrzewnieniem przez poetę Litwa była krajem małym i ubogim, ale szczęśliwym. Działo się tak głównie za sprawą wspaniałych ludzi, którzy ją zamieszkiwali. Mickiewicz z wyraźną nostalgią wspomina najbliższą rodzinę: „Matka, bracia, krewni!”. Stworzona przez niego piękna wizja kraju, w którym wszyscy wzajemnie się kochają i szanują była oczywiście wyidealizowana, ale przez to wydawała się jeszcze bardziej odległa i bezpowrotnie stracona.
Poza ludźmi, rodziną, Mickiewicz tęsknił także za polskością, która wyrażała się w pielęgnowaniu tradycji i obyczajów. Uważał te czynniki za decydujące w procesie kształtowania świadomości narodowej. Były one dla niego na równi tak ważne, jak ojczysty język.
Pan Tadeusz - cytaty
Litwo! Ojczyzno moja! Ty jesteś jak zdrowie;
Ile cię trzeba cenić, ten tylko się dowie;
Kto cię stracił. Dziś piękność twą w całej ozdobie
Widzę i opisuję, bo tęsknię po tobie.
Śród takich pól przed laty, nad brzegiem ruczaju,
Na pagórku niewielkim, we brzozowym gaju,
Stał dwór szlachecki, z drewna, lecz podmurowany;
Świeciły z daleka pobielane ściany, [...].
Właśnie dwukonną bryką wjechał młody panek
I obiegłszy dziedziniec zawrócił nad ganek,
Wysiadł z powozu; [...].
Dawno domu nie widział, bo w dalekim mieście
Kończył nauki, końca doczekał wreszcie.
Stała młoda dziewczyna – Białe jej ubranie
Wysmukłą postać tylko aż do piersi kryje,
Odsłaniając ramiona i łabędzią szyję. [...]
Wtem ujrzała młodzieńca i z rąk jej wypadła
Suknia, a twarz od strachu i dziwu pobladła.
Krótkie były Sędziego z synowcem witania;
Dał mu poważnie rękę do pocałowania
I w skroń ucałowawszy uprzejmie pozdrowił; [...].
Tadeusz się od przodków swoich nie odrodził:
Dobrze na koniu jeździł, pieszo dzielnie chodził,
Tępy nie był, lecz mało w naukach postąpił,
Choć stryj na wychowanie niczego nie skąpił.
[...] Wtem pan Podkomorzy,
wlawszy kropelkę wina w szklankę panny Róży,
a młodszej przysunąwszy z talerzem ogórki
rzekł: Muszę ja wam służyć, moje panny córki,
choć stary i niezgrabny. Zatem się rzuciło
kilku młodych od stołu i pannom służyło.
Grzeczność nie jest nauką łatwą ani małą.
Niełatwą, bo nie na tem kończy się, jak nogą
Zręcznie wierzgnąć, z uśmiechem witać lada kogo;
Bo taka grzeczność modna zda mi się kupiecka,
Ale nie staropolska, ani też szlachecka.
Grzeczność wszystkim należy, lecz każdemu inna;
Bo nie jest bez grzeczności i miłość dziecinna,
I wzgląd męża dla żony przy ludziach, i pana
Dla sług swoich, a w każdej jest pewna odmiana.
Weszła nowa osoba, przystojna i młoda; [...]
Kibić miała wysmukłą, kształtną, pierś powabną,
Suknię materyjalną, różową, jedwabną,
Gors wycięty, kołnierzyk z koronek, [...].
Ukazał się pan Hrabia pod zamkowym lasem.
[...] I dziś zaspał poranek, więc na sługi zrzędził, [...]
surdut swój angielskiego kroju, biały, długi,
połami na wiatr puścił, z tyłu konno sługi.
Nieboszczyk pan mój, Stolnik, pierwszy pan w powiecie,
Bogacz i familijant, miał jedyne dziecię,
Córkę piękną jak anioł [...]
I już miał się oświadczać, lecz pomiarkowano
I czarną polewkę do stołu podano.
Bo każda chmura inna: na przykład jesienna
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 - - 5 - - 6 - - 7 - - 8 -
Streszczenie „Pana Tadeusza”
KSIĘGA PIERWSZAGospodarstwo
Przed dworek w Soplicowie zajechał powóz, z którego wysiadł Tadeusz Soplica. Obiegłszy dziedziniec, nie krył zdziwienia, że nikt nie witał powracającego z nauki w mieście. Konsternacja wzrosła, gdy wszedł do domu, w swoim dawnym pokoju zobaczył porozrzucane na krzesłach dams... wiecej
Historia Domeyki i Doweyki
Historię dwóch sąsiadów opowiedział bohaterom „Pana Tadeusza” Wojski. Gdy wracali z polowania, on zaczął mówić o Domeyce i Doweyce, którzy ze względu na posiadania nazwisk różniących się jedną literą, byli często myleni. Takie nieporozumienia miały często miejsce na sejmikach - przyjaciele przez nieuwagę stawial... wiecejOpis uczty w „Panu Tadeuszu”
„Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza daje czytelnikowi wyobrażenie ucztowania na początku XIX wieku. W epopei jest wiele przykładów obficie zastawionych stołów i wspólnego biesiadowania. Jednym z nich jest końcowa uczta zaręczynowa trzech par: Zosi z Tadeuszem, Tekli Hreczeszanki z Asesorem oraz Telimeny z Rejentem... wiecej
Plan wydarzeń „Pana Tadeusza”
Księga I.Gospodarstwo
1. Powrót Tadeusza Soplicy do rodzinnego domu.
2. Spotkanie nieznajomej dziewczyny w swoim pokoju.
3. Przywitanie Tadeusza przez Wojskiego.
4. Rozmowy młodego gościa ze stryjem i resztą domowników.
5. Wieczerza na zamku.
6. Spóźnienie Telimeny.
7. Nocny spoczynek b... wiecej
Spór Asesora z Rejentem
Spór dwóch zapalonych myśliwych, szczupłego, niskiego i mało ruchliwego Asesora z porywczym i nerwowym Rejentem dotyczy w „Panu Tadeuszu” Adama Mickiewicza dwóch chartów łowców: Sokoła i Kusego, a dokładniej – wyższości jednego z nich.Wszystko zaczęło się tak, jak w przytaczanej przez Wojskiego h... wiecej
Jacek Soplica (Ksiądz Robak) - charakterystyka i jego ocena
Wbrew pozorom, pierwszoplanowym i najważniejszym bohaterem epopei Mickiewicza nie jest tytułowy Tadeusz, lecz jego ojciec – Jacek Soplica, ukrywający się jako ksiądz Robak. Jest to postać dynamiczna, zmienna, która pokazuje czytelnikowi dwa zupełnie inne oblicza.Jacek Soplica cieszył się sporą sławą, jak pisze Wiktor ... wiecej
Sędzia Soplica – charakterystyka postaci
Najważniejszą postacią rodu Sopliców w „Panu Tadeuszu” jest bez wątpienia Sędzia, młodszy brat Jacka Soplicy i opiekun jego syna. Został przedstawiony jako postawny mężczyzna w sile wieku. Jak na dobrego gospodarza przystało mógł także pochwalić się pokaźną tuszą. Ponieważ wywodził się z rodziny szlacheckiej, a... wiecejTadeusz Soplica – charakterystyka postaci
Tytułowy bohater epopei otrzymał swoje imię na cześć wielkiego patrioty Tadeusza Kościuszki. Już na pierwszy rzut oka widać jego uderzające podobieństwo do pozostałych mężczyzn z rodu Sopliców – jest krzepki, wysoki, dobrze zbudowany, dorodny, a ponadto ma naturalny talent do jazdy konnej i strzelania.Po dzies... wiecej
Zosia – charakterystyka postaci
Czternastoletnie zaledwie bohaterka zachwyca wszystkich swoją niecodzienną urodą. Zosia jest osieroconą córką Ewy Horeszkówny, miłości życia Jacka Soplicy. Spotykamy ją zaraz na samym początku utworu, chociaż nie wiemy jeszcze, kim ona jest. Z opisu jednak wynika, że jest to postać zjawiskowa, odziana w białą prostą suknię li... wiecejTelimena – charakterystyka postaci
Telimena stanowi całkowite niemal przeciwieństwo Zosi. Jak świetnie opisał ją Wiktor Doleżan: „Jest to niewiasta już w latach dojrzałych, usiłująca sztuką podtrzymać swe wdzięki, choć nie brakuje jej zmarszczek i fałszu w powabach ciała”. Telimena bez wątpienia najlepsze lata ma już za sobą, ale za wszelką cenę ... wiecejHrabia Horeszko – charakterystyka postaci
Bohater ten reprezentuje polskich przeciwników rodu Sopliców – rodzinę Horeszków. Nie jest on jednak jej potomkiem w prostej linii, jest raczej dalekim krewnym „po kądzieli”, a nawet, jak możemy przeczytać w poemacie, kimś jeszcze odleglejszym: „On Horeszkom dziesiąta woda na kisielu!” – krzyczał S�... wiecejKlucznik Gerwazy – charakterystyka postaci
Wiktor Doleżan pisze o Gerwazym: „(…) szlachcic, wzrostu wysokiego, starszy wiekiem, lecz czerstwy, z głową łysą, o twarzy ponurej. Miarą jego popularności jest mnóstwo przydomków, które posiadał, jak: Rębajło, Scyzoryk, Szczerbiec, Mopanku, Półkozic. Stary to wierny sługa Horeszków, noszący stale ich liberię, cho... wiecejProtazy – charakterystyka
Protazy Baltazar Brzechalski to postać z dzieła Adama Mickiewicza „Pan Tadeusz”. Bohater z zawodu był woźnym trybunalskim, czyli zajmował się na przykład doręczaniem pozwów sądowych. Mimo że w czasie akcji właściwej poematu jest już na emeryturze, to cały czas wspomina lata spędzone na wypełnianiu obowiązków ̶... wiecejAsesor – charakterystyka
Ten szczupły, niski, mało ruchliwy posiadacz ciętego języka, charta Sokoła i strzelby w podarunku od księcia Sanguszki bohater „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza był urzędnikiem nadzorującym ziemską policję powiatową., czyli asesorem koronnym:„Asesor mniej krzykliwy i mniej był ruchawy
Od Re... wiecej
Rejent – charakterystyka
Porywczy i nerwowy Rejent Bolesta jest bohaterem poematu Adama Mickiewicza „Pan Tadeusz”.Ten zapalony myśliwy, posiadacz charta Kusego oraz tęgiej strzelby Sagolasówki („Sagalas London l� Bałabanówka”) przyjaźnił się z Sędzią Soplicą oraz z Maćkiem nad Maćkami, a kłócił z Asesorem o wyższo... wiecej
Podkomorzy – charakterystyka
Podkomorzy, bohater epopei „Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza jest reprezentantem urzędu, który, mimo iż w czasie rozgrywania się akcji utworu był jedynie pustym tytułem, to jednak nadal dawał możliwość do sądzenia sporów o granice dóbr szlacheckich.Sześćdziesięcioletni bohater przyjaźnił się z Sędzi�... wiecej
Charakterystyka Maćka nad Maćkami i szlachty dobrzyńskiej
Szlachta dobrzyńska jest biedniejszym przedstawicielem tego stanu w epopei „Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza.Jej przedstawiciele – Maciek nad Maćkami, Bartek Prusak, Maciek Chrzciciel, Bartek Brzytewka, Maciej Konewka, Bartek Szydełko - mieszkali w zaścianku Dobrzyńskich, miejscu niegdyś zaludnionym i bogatym... wiecej
Opisy wschodów i zachodów słońca w „Panu Tadeuszu”
W „Panu Tadeuszu” Adama Mickiewicza wschody i zachody słońca pełnią rolę symboliczną. Przede wszystkim są swoistym zegarem dla pracujących na polach w majątku Sędziego chłopów. Wskazówki co do pory dnia czerpią z jego promieni nie tylko robotnicy. Także goście i domownicy Soplicowa traktują wschody i zachody jako początek, cz... wiecejInwokacja „Pana Tadeusza” – interpretacja
Rozpoczynająca dzieło Adama Mickiewicza „Pan Tadeusz” Inwokacja jest jego najbardziej charakterystyczny fragmentem, którego recytacji uczył się lub będzie uczył chyba każdy z nas.„Litwo! Ojczyzno moja! ty jesteś jak zdrowie
Ile cię trzeba cenić, ten tylko się dowie,
Kto cię stracił. Dzi... wiecej
Charakterystyka szlachty w „Panu Tadeuszu”
„Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza jest zbiorowym portretem polskiej szlachty początku XIX wieku, mimo iż noszącej podobne grupy cech, to jednak wielowarstwowej i zróżnicowanej pod względem zamożności, wykształcenia oraz poglądów.Na dole drabiny znajdowała się zubożała, zaściankowa szlachta, w utworze reprezentują ... wiecej
Motyw literackie w „Panu Tadeuszu”
Motyw szlachty w „Panu Tadeuszu”Szlachta polska początku XIX wieku jest motywem epopei Adama Mickiewicza „Pan Tadeusz”. Zróżnicowana pod wieloma względami, wielowarstwowa i różnorodna składa się na panoramę społeczno-historyczną, tworząc niezwykle barwnego, humorystycznego oraz niezapomnianego bohatera zbiorowego lite... wiecej
Motyw miłości w „Panu Tadeuszu”
Motyw miłości jest najbardziej znaczącym i głównym z wątków epopei Adama Mickiewicza „Pan Tadeusz”. Choć mamy w dziele wiele jej odmian – miłość do ojczyzny, do bratanka, do stryja, to jednak najważniejszą jest ta miedzy kobietą a mężczyzną.W utworze odnajdziemy kilka związków miłosnych, z kt... wiecej
Dawne tradycje i obyczaje w „Panu Tadeuszu”
„Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza jest dziełem, w którym autor zawarł szereg tradycji i obyczajów, kultywowanych przez polską szlachtę na początku XIX wieku.Ośrodkiem świetności narodowej przeszłości jest Soplicowo. Tam, w idyllicznym dworku należącym do Sędziego niemalże każdy pokój czy mebel przesią... wiecej
Przyroda w „Panu Tadeuszu” - poetycko-malarski obraz natury
Poetycko-malarski obraz natury w „Panu Tadeuszu”„W malowaniu przyrody A. Mickiewicz okazał się mistrzem nad mistrzami. Patrzy poeta na przyrodę Litwy przez pryzmat jej niepokalanego piękna i powabu (…).
Przyroda występuje w poemacie w najrozmaitszych przejawach i odcieniach, we właściwym kształcie i barwie, nakreśl... wiecej
„Pan Tadeusz” jako utwór romantyczny
Nowy model bohatera literackiego, zachwyt ludowością oraz naturą, propagowanie tradycji o obyczajów narodowych, synkretyzm gatunkowy i rodzajowy – te formalne i dotyczące treści, najważniejsze cechy dzieła romantycznego możemy dostrzec w „Panu Tadeuszu” Adama Mickiewicza.Romantyzm stworzył nowy typ boh... wiecej
„Pan Tadeusz” - arcydzieło czy kicz – rozprawka
W dyskusji między zwolennikami nazwania polskiej epopei narodowej „Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza arcydziełem, a wyznawcami poglądu o miernym poziomie tego utworu. przychylam się do tych pierwszych. Uważam, że dwanaście ksiąg autora „Dziadów” Polacy słusznie nazywają się majstersztykiem, włączają do kanonu... wiecej„Pan Tadeusz” jako przykład epopei
Dzieło Adama Mickiewicza „Pan Tadeusz” jest polską – narodową lub jak kto woli nowożytną – epopeją, gdyż:1. bohaterowie zostali skonstruowani z pogłębioną, zindywidualizowaną psychologiczną charakterystyką, z zachowanie zasady realizmu,
2. jest napisane wierszem, a dokładniej trzynastozg... wiecej
Pan Tadeusz opracowanie
Geneza Pana Tadeusza Adama MickiewiczaMickiewicz, podczas pobytu w Wielkopolsce, na krótko po zakończeniu powstania listopadowego, stworzył plan Pana Tadeusza. Pisał go natomiast już w Paryżu, w latach 1832 – 1834.
Jak podają znawcy literatury mickiewiczowskiej, wśród przyczyn, dla których Mickiewicz zdecydowa�... wiecej
Opis polowania na niedźwiedzia w „Panu Tadeuszu”
Moment polowanie na niedźwiedzia jest bardzo istotnym wydarzeniem w fabule epopei Adama Mickiewicza „Pan Tadeusz”.Bohaterowie dzieła zorganizowali je w sercu puszczy litewskiej, miejscu bogatym w bory, knieje, wilcze doły zarośnięte trawą, małe i głębokie jeziorka pełne wody w kolorze rdzy oraz w drzewa pozb... wiecej
Charakterystyka postaci historycznych w „Panu Tadeuszu”
Na kartach „Pana Tadeusza” pojawia się wiele postaci historycznych, z których zwłaszcza jedna zasługuje na szczególną uwagę. Nie chodzi tu jednak o Napoleona, a o człowieka, który przez bohaterów poematu postrzegany był na równi z wielkim Cesarzem, a może nawet wyżej. Chodzi oczywiście o generała Dąbrowskiego, wokó... wiecejSpowiedź księdza Robaka
Spowiedź Księdza Robaka jest kluczowym fragmentem dzieła Adama Mickiewicza, ponieważ czytelnik poznaje wówczas prawdziwą tożsamość zakonnika. Ponadto także wtedy ma miejsce dokładne przedstawienie historii miłości Jacka Soplicy i Ewy, a także zbrodni dokonanej na Stolniku. Dowiadujemy się także wówczas o losach emigracyjnych Ks... wiecejHistoria w „Panu Tadeuszu”
Adam Mickiewicz zdecydował się na umieszczenia akcji swojego utworu w latach 1811-1812. Okres ten zapisał się w historii jako czas przygotowań Napoleona, u którego stóp leżała wówczas praktycznie cała Europa, do wymarszu na Moskwę. O specyfice tego czasu i o panującym wówczas wśród Polaków entuzjazmie pisał Wiktor Doleżan: ... wiecejObraz Polaków w „Panu Tadeuszu”
Przede wszystkim należy podkreślić, że Mickiewicz pojmował Litwę jako nieodzowną część terytorium polskiego, taki samo jak Mazury czy Wielkopolskę. Wyrazicielem tej myśli w utworze jest Gerwazy:„Dziwneć to były losy tej naszej Korony
I naszej Litwy! Wszak to jak małżonków dwoje!
Bóg złączył, a czart... wiecej
Obraz Rosjan w „Panu Tadeuszu”
Zaprezentowany przez Adama Mickiewicza obraz Rosjan w „Panu Tadeuszu” jest niejednoznaczny. Z jednej strony bowiem widzimy Moskali-najeźdźców, panoszących się po litewszczyźnie, na których czele stoi znienawidzony przez Polaków major Płut. Z drugiej jednak strony stoi kapitan Ryków – człowiek godny podziwu i szacunk... wiecejEpilog w „Panu Tadeuszu”
Epilog pełni ważną rolę w „Panu Tadeuszu”, ponieważ stanowi swoisty komentarz odautorski. Zabiera w nim głos sam Adam Mickiewicz. Dowiadujemy się też, że to on był narratorem utworu. To jego opowieści słuchał czytelnik, jego wspomnień z pięknego kraju, który lada chwila może całkowicie zniknąć z pamięci historyc... wiecejSpór o zamek w „Panu Tadeuszu”
Prócz pełnienia funkcji miejsca wydarzeń, zamek Horeszków z poematu Adama Mickiewicza „Pan Tadeusz” jest także osią konfliktu między głównymi bohaterami: Sędzią Soplicą oraz Hrabią, przewijającego się przez wszystkie księgi dzieła. Jak trafnie zauważyła Urszula Lamentowicz w opracowaniu utworu (U. Lamentowicz, ... wiecejOpis gry Wojskiego na rogu
Granie na bawolim rogu w epopei Adama Mickiewicza „Pan Tadeusz” ma wymiar symboliczny. Wojski sięgał po ten „instrument” w doniosłych chwilach. Jedną z nich było rozpoczęcie oraz pomyślne zakończenie polowania na niedźwiedzia.Wojski zawsze nosił przy sobie długi, cętkowany i kręty bawoli róg.... wiecej
Charakterystyka Jankiela
Jankiel był starym, „poczciwym” polskim Żydem, dobrym Polakiem, wielkim patriotą, ludzie go szanowali. W każdą niedzielę spraszał ze wsi do dzierżawionych przez siebie karczm muzykantów, którzy pięknie grali na ludowych instrumentach.Bohater kochał muzykę i był jej znawcą. Kiedyś sam grywał po dworach... wiecej
Opis koncertu Jankiela w „Panu Tadeuszu”
Na biesiadzie zorganizowanej z okazji goszczenia na zamku Horeszkowskim w Soplicowie kilku jenerałów Polskich (w tym Dąbrowskiego) oraz zaręczyn trzech par zjawiło się wielu muzykantów. Mimo obecności najlepszych skrzypków i cymbalistów nikt tak pięknie nie umiał zagrać jak Żyd Jankiel.Proszony przez wszystkich goś... wiecej
Opis grzybobrania w „Panu Tadeuszu”
Grzybobranie, obok polowań czy uczt, zajmuje bardzo istotne miejsce w fabule epopei narodowej „Pan Tadeusz”. Adam Mickiewicz ukazał je jako sposób spędzania wolnego czasu przez polską szlachtę początku XIX stulecia.Bohaterowie dzieła bardzo lubili grzybobrania. Temu hobby, z kapeluszami przeciwsłonecznymi i ... wiecej
Obraz kraju lat dziecinnych w „Panu Tadeuszu”
Lata młodości spędzone w pięknej okolicy Nowogródka na zawsze odcisnęły się w pamięci i świadomości Adama Mickiewicza. Poeta do tego stopnia kochał swoją ojczyznę, że uczynił z niej główną bohaterkę swojego najwybitniejszego dzieła – „Pana Tadeusza”. Za pomocą języka i środków artystycznych udało mu s... wiecejDlaczego warto przeczytać „Pana Tadeusza”?
Po dzieło Adama Mickiewicza „Pan Tadeusz” należy sięgnąć z kilku powodów.Po pierwsze, jest to majstersztyk formy – został napisany trzynastozgłoskowcem, ze średniówką zawsze po siódmej sylabie.
Jest połączeniem wielu gatunków i rodzajów literackich. Wnikliwe oko dostrzeże tam eleme... wiecej
Czy „Pan Tadeusz” powinien znaleźć się w spisie lektur szkolnych? – rozprawka
Uważam, że dzieło Adama Mickiewicza „Pan Tadeusz” powinien znaleźć się w spisie lektur szkolnych, ponieważ jest bardzo wartościowe pod względem treści, formy, kompozycji oraz języka.Utwór podejmuje ważną problematykę. Pokazuje Polskę w istotnym dla niej, przełomowym momencie historycznym – tuż ... wiecej
Najważniejsze cytaty w „Panu Tadeuszu”
„Litwo! Ojczyzno moja! Ty jesteś jak zdrowie;Ile cię trzeba cenić, ten tylko się dowie;
Kto cię stracił. Dziś piękność twą w całej ozdobie
Widzę i opisuję, bo tęsknię po tobie”.
„Stała młoda dziewczyna – Białe jej ubranie
Wysmukłą postać tylko aż do piersi kry... wiecej
Pan Tadeusz - plan wydarzeń
- powrót Tadeusza do Soplicowa z „nauk”;- dostrzeżenie przez Tadeusza młodej dziewczyny;
- kolacja na zamku;
- pomyłka Tadeusza (Tadeusz sądził, iż Telimena jest piękną, tajemniczą dziewczyną, którą zobaczył w dniu swego powrotu);
- spór Rejenta z Asesorem;
- odwiedziny Robaka u Sędzi... wiecej
Funkcja przymiotnika ostatni w Panu Tadeuszu
Mickiewicz często używał przymiotnika ostatni. Ostatni był zajazd na Litwie, ostatni polonez i ostatni, co tak tego poloneza wodził, ostatni woźny trybunału, ostatni klucznik i wreszcie ostatni z Horeszków.W ten sposób autor chciał bardzo emocjonalnie podkreślić, że to, co opisuje, jest już przeszłością i bezpow... wiecej
Pan Tadeusz jako epos
Pan Tadeusz może zostać uznany za epos, gdyż spełnia podstawowe wymagania stawiane przez ten gatunek.EPOS
Utwór wierszowany, pisany trzynastozgłoskowcem, przedstawiający dzieje bohaterów na tle ważnych dla nich wydarzeń o wymowie historycznej, najczęściej były to wydarzenia przełomowe dla danej społecznośc... wiecej
Szlachta w Panu Tadeuszu
Polska szlachta z XIX wieku została uczyniona głównym, zbiorowym bohaterem eposu. Mickiewicz w swym utworze starał się przekazać nam jej obraz. Mimo licznych wad, które podkreślił, jej całościowa wizja jest dość sielska.Wśród całego katalogu postaci nie ma ani jednej, której autor nadał by cechy jednoznacznie ... wiecej
Bohaterowie Pana Tadeusza
Głównym bohaterem utworu, wbrew pozorom, nie jest wcale Pan Tadeusz jako taki, lecz raczej Tadeusz Soplica – szlachcic, reprezentant całej polskiej szlachty. To właśnie polska szlachta z XIX wieku jest zbiorowym bohaterem, którego starał się opisać Mickiewicz. Tadeusz nie jest to też postacią tak barwną, jak na przykład jeg... wiecejPan Tadeusz - streszczenie
Księga 1 –Gospodarstwo
Rozpoczyna ją uroczysta inwokacja, czyli apostrofa skierowana do Litwy. Poeta mówi w niej, iż bardzo kocha swą ojczyznę i tęskni za nią, zwraca się też do Matki Bożej, by mu pomogła w powrocie do rodzinnego kraju.
Następnie autor zaczyna opis rodzinnych stron. Jest lato, żni... wiecej