Jesteś w: Syzyfowe prace

Obraz rusyfikacji w „Syzyfowych pracach”

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim

Jednym z głównych problemów jakie porusza powieść „Syzyfowe prace” Żeromskiego jest rusyfikacja i budzenie się oporu wobec niej wynikającego z pobudek patriotycznych. Upadek powstania styczniowego spowodował ciężkie represje w stosunku do mieszkańców Królestwa, wzmógł się ucisk polityczny. Zniesiono komisje rządowe, władze centralne, zaprowadzono jedność zarządu Królestwa z Cesarstwem pod władzą ministerstw petersburskich. Wprowadzono język rosyjski jako język urzędowy. Wzmocniono cenzurę, usunięto język polski z kolei, peronów i budynków stacyjnych. Atmosfera tych przemian znajduje odbicie w świecie przedstawionym powieści. Żeromski już na wstępie ukazuje rusyfikację na wsi i bezwolne poddawanie się uczniów metodycznie prowadzonej akcji „odpolszczania”.

Obraz tępienia polskości uczącej się młodzieży przedstawił pisarz w opisie nauki Marcina Borowicza w gimnazjum klerykowskim. W atmosferę rosyjskiej szkoły średniej, w perfidne arkana systemu selekcji młodzieży zdającej do wstępnej klasy gimnazjum wprowadza scena rozmowy inspektora Sieldiewa, z jednym z ojców, do którego inspektor mówi: „język rosyjski to, w tym kraju nie jest językiem obcym, jak się panu wyrażać podoba…”. W tym zdaniu objawiła się ostrość charakteru ustaw carskich w stosunku do Królestwa w latach popowstaniowych. Żeromski dokonuje także charakterystyki programu oświatowego zaborcy. Geneza tych metod tkwiła w obawie zaborców przed samodzielnością myślenia, przed narodowym i społecznym protestem ujarzmionych narodowości, uciskanych klas. Przestrzeń szkolna staje się uniwersalnym obrazem społeczeństwa, w którym obowiązuje prawo silniejszego.
strona:   - 1 -  - 2 - 



  Dowiedz się więcej