Jesteś w: Pan Tadeusz

Pan Tadeusz opracowanie

Autor: Karolina Marlęga     Serwis chroniony prawem autorskim

---

Psy tuż (to mówiąc, ręce ciągnął wzdłuż po stole
I palcami ruch chartów przedziwnie udawał),
Psy tuż, i hec od lasu odsadzili kawał;
Sokoł smyk naprzód, rączy pies, lecz zagorzalec,
Wysadził się przed Kusym, o tyle, o palec;
Wiedziałem, że spudłuje; szarak, gracz nie lada,
Czchał niby prosto w pole, za nim psów gromada;
Gracz szarak! skoro poczuł wszystkie charty w kupie,
Pstręk na prawo, koziołka, z nim w prawo psy głupie,
A on znowu fajt w lewo, jak wytnie dwa susy,
Psy za nim fajt na lewo, on w las, a mój Kusy
Cap !! Tak krzycząc pan Rejent, na stół pochylony,
Z palcami swymi zabiegł aż do drugiej strony
(…)

Reasumując, „Pan Tadeusz” to nie tylko patriotyczna epopeja narodowa, ukazująca szlacheckie polskie korzenie i pokazująca problemy walki narodowo-wyzwoleńczej, lecz także dzieło będące przykładem komicznego talentu Mickiewicza. Przykłady humoru sytuacyjnego, słownego oraz postaci sprawiły, że poemat stał się przystępniejszy i ciekawszy, a portret szlachty – z jej pychą, gadulstwem czy zbytnią porywczością – bardziej prawdziwy.

Ponadczasowość „Pana Tadeusza”

„Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza jest dziełem ponadczasowym, wciąż cytowanym, tłumaczony na dziesiątki języków świata i stale wznawianym. Mimo iż pierwszy raz został opublikowany w 1834 roku, wciąż podbija serca nowych czytelników. W czym tkwi jego siła?

Po pierwsze, nasz narodowy wieszcz podjął problemy uniwersalne, takie jak walka o szczęście w miłości oraz próba pogodzenia się z tragicznym losem (historia nieszczęśliwej miłości Jacka Soplicy i Ewy Horeszkówny), działania zmierzające do odzyskania suwerenności ciemiężonego narodu (także dziś zależy nam na odzyskaniu pozycji sprzed rozbiorów) czy zwrócenie uwagi na piękno otaczającej nas natury.

Utwór Mickiewicza jest ponadto doskonałym materiałem źródłowym dla wszystkich miłośników szlachty polskiej początku XIX wieku. Pokazując kultywowanie przez tą warstwę
dawne obyczaje narodowe oraz rodzimą tradycję Mickiewicz stworzył niezwykły portret zbiorowy ludzi, którzy codzienne życie podporządkowywali etykiecie.

Popularność „Pana Tadeusza” nawet dziś wynika także z połączenia w dziele wielu gatunków literackich. Odnajdziemy w nim liryczne opisy przyrody, epickie dialogi i dramatyczną wymianę zdań dobrzyńskiej szlachty, a ponadto elementy m.in. powieści walterskotowskiej, poematu heroikomicznego, gawędy, satyry czy powieści poetyckiej lub legendy.

Zaprezentowanie innych dowodów na uniwersalizm dzieła Mickiewicza stało się celem wielu badaczy literatury zarówno w Polsce, jak i na świecie. Powstało mnóstwo opracowań i monografii epopei. Większość z nich, i tych napisanych po opublikowaniu dzieła jak i współcześnie, podkreśla, że jest on niezwykle osobistym świadectwem miłości autora do Polski (co jest kolejną przesłanką do sięgnięcia po utwór wszystkich miłośników „Dziadów” czy „Sonetów krymskich”).

Znaczenie „Pana Tadeusza” dawniej i dziś

Gdy Adam Mickiewicz ukończył „Pana Tadeusza” 13 lutego 1834 roku w Paryżu i oddał dzieło do druku, czekały go ciężkie chwile. Utwór nie spotkał się z takim odbiorem, jakiego spodziewał się wieszcz. Cel, który przyświecał mu od początku prac, czyli utrwalenie tego, co może wkrótce odejść w zapomnienie (pięknej staropolskiej tradycji szlacheckiej, a także niepowtarzalnej urody polskiej przyrody) oraz ożywienie dyskusji o sprawach narodowych nie został osiągnięty.

Po klęsce powstania listopadowego, uczestniczących w nim rodaków dotknęły dotkliwe konsekwencje, ponadto naród został skłócony, co uniemożliwiało dalszy dialog i współpracę. Nikt z otoczenia pisarza prócz Juliusza Słowackiego nie zachwycił się geniuszem Mickiewicza. Tylko autor „Kordiana” wspomniał o publikacji utworu w swoim poemacie dygresyjnym „Beniowski”, używając na jego określenie jako pierwszy terminu epopeja.
strona:   - 1 -  - 2 -  - 3 -  - 4 -  - 5 -  - 6 -  - 7 -  - 8 -  - 9 -  - 10 - 

Dowiedz się więcej

Pan Tadeusz - streszczenie Bohaterowie Pana Tadeusza Szlachta w Panu Tadeuszu Pan Tadeusz jako epos Funkcja przymiotnika ostatni w Panu Tadeuszu Pan Tadeusz - plan wydarzeń Najważniejsze cytaty w „Panu Tadeuszu” Czy „Pan Tadeusz” powinien znaleźć się w spisie lektur szkolnych? – rozprawka Dlaczego warto przeczytać „Pana Tadeusza”? Obraz kraju lat dziecinnych w „Panu Tadeuszu” Opis grzybobrania w „Panu Tadeuszu” Opis koncertu Jankiela w „Panu Tadeuszu” Charakterystyka Jankiela Opis gry Wojskiego na rogu Spór o zamek w „Panu Tadeuszu” Epilog w „Panu Tadeuszu” Obraz Rosjan w „Panu Tadeuszu” Obraz Polaków w „Panu Tadeuszu” Historia w „Panu Tadeuszu” Spowiedź księdza Robaka Charakterystyka postaci historycznych w „Panu Tadeuszu” Opis polowania na niedźwiedzia w „Panu Tadeuszu” Pan Tadeusz opracowanie „Pan Tadeusz” jako przykład epopei „Pan Tadeusz” - arcydzieło czy kicz – rozprawka „Pan Tadeusz” jako utwór romantyczny Przyroda w „Panu Tadeuszu” - poetycko-malarski obraz natury Dawne tradycje i obyczaje w „Panu Tadeuszu” Motyw miłości w „Panu Tadeuszu” Motyw literackie w „Panu Tadeuszu” Charakterystyka szlachty w „Panu Tadeuszu” Inwokacja „Pana Tadeusza” – interpretacja Opisy wschodów i zachodów słońca w „Panu Tadeuszu” Charakterystyka Maćka nad Maćkami i szlachty dobrzyńskiej Podkomorzy – charakterystyka Rejent – charakterystyka Asesor – charakterystyka Protazy – charakterystyka Klucznik Gerwazy – charakterystyka postaci Hrabia Horeszko – charakterystyka postaci Telimena – charakterystyka postaci Zosia – charakterystyka postaci Tadeusz Soplica – charakterystyka postaci Sędzia Soplica – charakterystyka postaci Jacek Soplica (Ksiądz Robak) - charakterystyka i jego ocena Spór Asesora z Rejentem Plan wydarzeń „Pana Tadeusza” Opis uczty w „Panu Tadeuszu” Historia Domeyki i Doweyki Streszczenie „Pana Tadeusza”